Αν μετά τα μνημόνια η χώρα επιστρέψει στα αντιπαραγωγικά πρότυπα του παρελθόντος, τότε θα την περιμένουν τα χειρότερα.
Αν η Ελλάδα μπήκε στη μνημονιακή επιτήρηση, με αφορμή την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, αυτό οφείλεται σε συγκεκριμένους λόγους, που είχαν να κάνουν με τις δομές της οικονομίας, τις καταναλωτικές συμπεριφορές και βέβαια τις παραγωγικές στρεβλώσεις.
Του Αθαν. Χ. Παπανδροπουλου
Ετσι, η συνολική ανταγωνιστικότητα στην Ελλάδα ήταν αδύναμη για τουλάχιστον δύο δεκαετίες πριν, λόγω στρεβλών δομών και εσωστρεφούς επιχειρηματικής δραστηριότητας που αντικατόπτριζε υπερβολικό κρατικό έλεγχο –σε συνδυασμό με ανεύθυνες δημοσιονομικές πολιτικές. Ητοι τα υψηλά δίδυμα ελλείμματα στο δημόσιο ταμείο και το εμπορικό ισοζύγιο, που καθιστούσαν αδύνατη την περαιτέρω ανάπτυξη.
Ακόμα χειρότερα δε, η χώρα ήταν ελάχιστα ελκυστική και απο επενδυτικής πλευράς, γεγονός ορατό και σήμερα.
Συνεπως, όταν τα προβλήματα δεν μπορούσαν να καλυφθούν πλέον από την παγκόσμια ευφορία και τον αυξημένο δανεισμό που κυριάρχησε διεθνώς τα πρωτα χρονια του 21ου αιωνα, η Ελλάδα μετατράπηκε στο κέντρο της προσοχής, παρά το μικρό μέγεθος της οικονομίας της, ακριβώς λόγω των παγκόσμιων επιπτώσεων που θα είχε μία ανεξέλεγκτη χρεοκοπία, χωρας –μελους της ευρωζωνης.
Στο πλαίσιο ετσι τριών διαδοχικών προγραμμάτων, η Ελλάδα διασωθηκε μεσω πρωτοφανους για τα παγκοσμια δεδομενα δανεισμου από τον «επίσημο τομέα», δηλαδή από κράτη και διεθνείς οργανισμούς.
Σχεδόν δέκα χρόνια ύφεσης και οκτώ χρόνια διαδοχικών προγραμμάτων διάσωσης και προσαρμογής, με πρωτοφανές μέγεθος και χαρακτήρα, είναι όμως ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα,στο πλαισιο του οποιου, το εξωτερικό περιβάλλον άλλαξε.Κατα κυριο δε λογο, η ευρωζώνη δημιούργησε ικανοποιητικους μηχανισμούς για να ελαχιστοποιήσει την επίπτωση των κρίσεων που προκύπτουν από οικονομικές και χρηματοπιστωτικές ανισορροπίες.
Η δε Ευρώπη εμφανίζεται αποφασισμενη,μετα το Brexit, να εμβαθύνει την ολοκλήρωσή της, συμπεριλαμβανομένης της τραπεζικής και δημοσιονομικής ένωσης, ενώ η οικονομία της προχωράει σχετικα καλά. Η δε παγκόσμια ανάπτυξη είναι καλη, επιδεικνύοντας ίσως και υπερβολική διάθεση για ρίσκο και νέο δανεισμό.
Τα στοιχεία για το 2017 και η μεχρι τωρα πορεια για το 2018 δείχνουν ότι η οικονομία βρίσκεται σε τροχιά ανάκαμψης,πλην ομως η τελευταια δεν ειναι αυτη που πρεπει για να αποκτησει η χωρα μας ειδικα, τον απαραιτητο «οικονομικο δυναμισμο»που θα την βγαλει απο τις αμαρτιες του παρελθοντος.
Όντως, τα δίδυμα ελλείμματα διορθώθηκαν. Ο κίνδυνος εξόδου από την ευρωζώνη, που αποτέλεσε αποτρεπτικό παράγοντα για επενδύσεις, είναι σήμερα εξαιρετικά χαμηλός. Έχουμε όμως ευάλωτο τραπεζικό σύστημα, υπό σχετικο καθεστώς κεφαλαιακών περιορισμών και μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Ακόμα πιο σημαντικό, ωστόσο, είναι πως ο δημόσιος τομέας δεν περιορίστηκε σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας.
Ο άμεσος και έμμεσος έλεγχος του κράτους μάλλον αυξήθηκε. Όσοι σήμερα ελέγχουν την οικονομική πολιτική, κυβερνώντες και πιστωτές, εμφανίζονται ευχαριστημένοι που η οικονομία επιστρέφει προς μία κανονικότητα. Όμως, αν οι προ κρίσης συνήθειες παραμείνουν, οι ρυθμοί ανάπτυξης θα είναι συστηματικά χαμηλοί.
Κάποιες πλευρές καλλιεργούν την ιδέα ότι,τωρα με το τέλος του προγράμματος, η Ελλάδα θα απελευθερωθεί από τους περιορισμούς που τής επέβαλε το πρόγραμμα και θα συνεχίσει την φυσική της πορεία από όπου σταμάτησε πριν από δέκα χρόνια.
Αυτό αφορά πολιτικούς που μπορεί να μην επιθυμούν να αφήσουν τον υπερβολικό έλεγχο της οικονομίας, επιχειρήσεις που επιδιώκουν οφέλη από ειδική μεταχείριση, καθώς και ομάδες ειδικών συμφερόντων που είναι πρόθυμες να συμμετέχουν σε παιχνίδια αποκόμισης προσόδων. Με πιο απλα λογια, το πελατειακο συστημα,δεν προκειται να παραδωσει αμαχητι τα οπλα.
Το τέλος του προγράμματος ξεκάθαρα σημαίνει λιγότερη προστασία. Η ελληνική οικονομία θα χρειαστεί να κερδίσει την εμπιστοσύνη όλων με το να γίνει περισσότερο ανοιχτή και λιγότερο ελεγχόμενη κεντρικά. Εάν δεν ακολουθήσει αυτή την τροχιά, η τρέχουσα ανάκαμψη θα αποδειχθεί μόνον προσωρινή και οι κίνδυνοι θα γινουν μεγάλοι.
Πρόσφατες δε εξελίξεις στο ΧΑΑ και στον ευρύτερο χώρο των επιχειρήσεων επιβεβαιώνουν του λόγου το ασφαλές. Η τελευταία κρίση που εκδηλωθηκε στις τράπεζες, για οσους διαθετουν λιγο μυαλο και ελαχιστη κριση, σημαινει οτι η εμπιστοσύνη στην Ελλαδα και τις προοπτικες της βρισκεται κοντά στο ναδίρ.
Και χωρις την εξωθεν καλη μαρτυρια ,ας μην περιμενουμε θαυματα.Η μπογια τους εχει περασει πλεον και ας λενε οι λαικιστες οτι θελουν.Προσοχη λοιπον.
Οι παλιές συνήθειες είναι πάντα παρούσες και αυτη τη φορα οι οποιες ζημιες προκληθουν απο αυτες θα αποδειχθούν και μοιραίες. Διότι πολύ απλα, κανεις δεν θα βαλει ξανα το χερι στην τσεπη, για να σωσει κάποιους που δεν θέλουν να σωθούν λόγω σοβαρής εγκεφαλικής βλάβης. Ας το έχουμε υπόψη μας.