Η απάτη μέσα στους οργανισμούς είναι «γένους αρσενικού», καθώς όπως αποκαλύπτει η πρόσφατη διεθνής έρευνα της KPMG “Global Profiles of the Frauster”, το 79% όσων διαπράττουν απάτη μέσα στις επιχειρήσεις είναι άντρες, εκ των οποίων το 66% είχε και συνεργό. Οι γυναίκες φαίνεται να προτιμούν να λειτουργούν περισσότερο μόνες τους με το 45% αυτών να έχει επιλέξει συνεργό.
Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι οι ελεγκτικοί μηχανισμοί των οργανισμών δεν είναι αρκετά αποτελεσματικοί στην καταπολέμηση της απάτης, η οποία βλάπτει ανεπανόρθωτα σε κάποιες περιπτώσεις την εταιρική φήμη και κοστίζει πολλά εκατομμύρια ευρώ. Μάλιστα, όπως αποκαλύπτει η έρευνα, η προληπτική ανάλυση δεδομένων παίζει πολύ μικρό ρόλο στην αντιμέτωπη της απάτης (μόλις το 3% έχει εντοπιστεί με τον τρόπο αυτό).
Όπως σχολιάζει ο Phil Ostwalt, Global Head of Investigations της KPMG «Η χρήση της τεχνολογίας για την απάτη είναι δίκοπο μαχαίρι, το οποίο γίνεται όλο και πιο κοφτερό. Όσο η τεχνολογία εξελίσσεται τόσο αυξάνεται και η κακόβουλη χρήση της. Είναι ξεκάθαρο ότι οι απατεώνες έχουν μια ιδιαίτερη άνεση να χρησιμοποιούν την τεχνολογία για να διαπράξουν οικονομικό έγκλημα σε αντίθεση με τους οργανισμούς που όπως φαίνεται δεν εκμεταλλεύονται την τεχνολογία σωστά για να εμποδίσουν την απάτη. Οι οργανισμοί θα πρέπει να εξοπλιστούν με εργαλεία παρακολούθησης ύποπτων κινήσεων και συμπεριφορών, οι οποίες με τη χρήση της κατάλληλης τεχνολογίας θα μπορούν να αναλυθούν αποτελεσματικά».
Το προφίλ του απατεώνα στις επιχειρήσεις
Το 68% των απατεώνων είναι μεταξύ 36 και 55 ετών, ενώ νεότερες ηλικίες αντιπροσωπεύονται στο δείγμα με ποσοστό 15%.
Το 65% διέπραξε την απάτη ενώ εργαζόταν στον οργανισμό και το 21% αφού είχε αποχωρήσει. Όπως διαπιστώθηκε το 38% εργαζόταν στον οργανισμό πάνω από 6 έτη και το 14% μεταξύ 4 και 6 έτη.
Το 34% ήταν μέλη της ανώτατης διοίκησης και το 32% διευθυντικά στελέχη με προϋπηρεσία στον οργανισμό άνω των 6 ετών.
Το 38% των απατεώνων χαρακτήρισαν εαυτόν ως αξιοσέβαστα πρόσωπα στους οργανισμούς που εργάζονταν και το 44% είχε σημαντικές δικαιοδοσίες με δυνατότητα παραβίασης των συστημάτων ελέγχου.
Το κίνητρο που υπερίσχυσε για την διάπραξη της απάτης ήταν το προσωπικό όφελος σε ποσοστό 60% και ακολουθεί η απληστία σε ποσοστό 36% και η ευκολία / δυνατότητα (το κάνω γιατί μπορώ) σε ποσοστό 27%.
Η ευκαιρία και το είδος της απάτης
Η απουσία αποτελεσματικών ελεγκτικών μηχανισμών αποτέλεσε ευκαιρία για τη διάπραξη της απάτης σε ποσοστό 61%. Στην Ευρώπη μάλιστα το 72% δήλωσε ότι λόγω μη επαρκών συστημάτων ελέγχου βρήκε ευκαιρία να διαπράξει την απάτη.
Το 24% χρησιμοποίησε την τεχνολογία για να διαπράξει την απάτη, ενώ το 47% προέβη σε κατάχρηση περιουσίας και το 22% σε αλλοίωση των οικονομικών στοιχείων.
Το 66% των περιπτώσεων απάτης διαπράχθηκε σε περίοδο 1 έως 5 έτη και στο 27% των περιπτώσεων η απάτη κόστισε σε κάθε οργανισμό πάνω από ένα εκατομμύριο ευρώ.
Το 44% των απατεώνων εντοπίστηκε μετά από πληροφορίες τρίτων, είτε με επίσημο τρόπο (whistle blowing hotline) είτε με ανεπίσημο (παράπονα, υποδείξεις) ενώ το 24% μετά από διοικητικό έλεγχο.
Σημείωση
Η ανάλυση προέκυψε μετά από ειδικούς ελέγχους που πραγματοποίησε η KPMG μεταξύ Μαρτίου 2013 και Αυγούστου 2015 στην Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική, Αμερική και Ειρηνικό και αφορά σε 750 φυσικά πρόσωπα που είχαν εμπλακεί αποδεδειγμένα σε εταιρικές απάτες 81 χωρών και των οποίων η ταυτότητα αποκαλύφθηκε.