Οι αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης για κατόχους ακινήτων, αυτοκινήτων, για όσους νοικιάζουν το σπίτι που διαμένουν, αλλά ακόμη και για όσους είναι ανύπαντροι ή παντρεμένοι, αποτελούν «παγίδα φόρου».
Ως εκ τούτου απαιτείται μεγάλη προσοχή κατά τη συμπλήρωση της εφετινής φορολογικής δήλωσης, διαφορετικά οι φορολογούμενοι με πραγματικά χαμηλά εισοδήματα θα κληθούν να καταβάλουν πρόσθετους φόρους χωρίς να το περιμένουν.
Ειδικότερα, λόγω της σημαντικής συρρίκνωσης των εισοδημάτων πολλά φυσικά πρόσωπα θα φορολογηθούν το 2017 όχι με βάση τα πολύ χαμηλά εισοδήματα που απέκτησαν το 2016, αλλά με βάση τα εξωπραγματικά ποσά τεκμαρτών εισοδημάτων που θα τούς προσδιορίσει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων με βάση το σύστημα των τεκμηρίων ή αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης και των τεκμηρίων απόκτησης περιουσιακών στοιχείων που προβλέπει ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος.
Επιπλέον όσοι εφέτος πιαστούν στα δίχτυα των τεκμηρίων θα φορολογηθούν για το σύνολο ή για το μεγαλύτερο μέρος του τεκμαρτού εισοδήματος με συντελεστές φόρου αυξημένους σε σύγκριση με το 2016 και με προκαταβολή φόρου εισοδήματος αυξημένη από το 75% στο 100% του κύριου φόρου εισοδήματος.
Συγκεκριμένα, εάν το συνολικό δηλωθέν εισόδημα του φορολογούμενου είναι μικρότερο από το συνολικό τεκμαρτό εισόδημα, το οποίο θα έχει προσδιοριστεί από το άθροισμα των τεκμηρίων διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, τότε η πρόσθετη διαφορά φορολογητέου εισοδήματος που θα προκύπτει θα φορολογείται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα με συντελεστές που κυμαίνονται από 22% έως 45%.
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων κατά την εκκαθάριση των φετινών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, θα προσδιορίσει το συνολικό ύψος του τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος αθροίζοντας τα ακόλουθα ποσά:
• Την ελάχιστη τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης, η οποία ανέρχεται σε 3.000 ευρώ για κάθε άγαμο, διαζευγμένο ή χήρο φορολογούμενο και σε 5.000 ευρώ για τους έγγαμους συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση.
• Τα τεκμήρια διαβίωσης, ήτοι ποσά τα οποία αντιπροσωπεύουν τις ελάχιστες ετήσιες δαπάνες χρήσης και συντήρησης περιουσιακών στοιχείων, όπως κατοικίες, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, αεροσκάφη και πισίνες, αλλά και ποσά που αντιπροσωπεύουν τα ελάχιστα ετήσια έξοδα του φορολογούμενου για την ατομική του συντήρηση. Στις «αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης» υπάγονται και οι πραγματικά καταβληθείσες δαπάνες για την πληρωμή διδάκτρων σε ιδιωτικά σχολεία, καθώς και τα έξοδα για την καταβολή αποδοχών σε υπηρετικό προσωπικό.
• Τα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, δηλαδή δαπάνες του φορολογούμενου για την αποπεράτωση οικοδομών, την απόκτηση (αγορά κ.λπ.) ακινήτων, μετοχών, αμοιβαίων κεφαλαίων, ομολόγων, εντόκων γραμματίων του Δημοσίου, αυτοκινήτων, δικύκλων, τρικύκλων, σκαφών ή πλοίων αναψυχής, την αγορά κινητών αντικειμένων καθαρής αξίας άνω των 8.130 ευρώ ή 10.000 ευρώ μαζί με τον ΦΠΑ (έργων τέχνης, κοσμημάτων, επίπλων κ.λπ.), την αγορά ή τη σύσταση επιχειρήσεων, τη συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο εταιρειών, τη χορήγηση δανείων, δωρεές χρηματικών ποσών, κ.α..