«Η Ελλάδα είναι η μητέρα τροφός της σύγχρονης κλασσικής παιδείας. Επί 2.500 χρόνια προσέφερε τα πλέον θαυμαστά δημιουργήματα του ανθρωπίνου γένους»
Με αυτά τα θερμά λόγια και αισθήματα φιλίας ο δημοκρατικός γερουσιαστής James William Fulbright (1905, Summer Missouri 1995, Washington D.C.), μίλησε στον γράφοντα, «Ακρόπολις», 17 Μαΐου 1978, και απάντησε σε μια σειρά ερωτήσεων ενώ παράλληλα απέφυγε με διπλωματικό τρόπο να αναφερθεί στα φλέγοντα προβλήματα Αιγαίο, Κύπρο, Τουρκία που παραμένουν άλυτα έως σήμερα.
Του Βασίλειου Παπαδάκη*
Ο γερουσιαστής J. W. Fulbright παρηκολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στην Οξφόρδη, (Rhodes Scholar) 1928, Alma Mater στην Ιστορία. Ίδρυσε το 1946, το πρόγραμμα μορφωτικών ανταλλαγών που φέρει το όνομα του.
Οι υπότροφοι ανέρχονται σε 294.000 εξ’ αυτών 111.000 από τις Η.Π.Α., 183.000 από άλλες χώρες. Ο ετήσιος αριθμός πλησιάζει τις 8.000.
Στο βιβλίο «The Arrogance of Power» 1966, ο J. W. F κατεδίκασε ανεπιφύλακτα τον πόλεμο στο Βιετνάμ με έντονη κριτική κατά της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής και της καταστρατηγήσεως των γενικών αρχών του Διεθνούς Δικαίου και του Ο.Η.Ε.
Οι απαντήσεις εν συντομία:
«Στην Ελλάδα ήρθα για πρώτη φορά το 1929. Σήμερα βρίσκομαι για να παραστώ στον εορτασμό της 30ης επετείου του ομώνυμου προγράμματος (Fulbright Program).
Προτίθεμαι να κρατήσω την επίσκεψη μου μακριά από κάθε πολιτική σκοπιμότητα. Οι σκέψεις και ενέργειες καθ’ όλη την διάρκεια της θητείας μου στην Γερουσία, όσο και σήμερα που βρίσκομαι εκτός, διέπονται από ειλικρινά αισθήματα και συμπάθεια για τους Έλληνες και την Ελλάδα.
«Δεν γνωρίζω λεπτομέρειες για τις διαφορές σας με την Τουρκία στο Αιγαίο. Επιθυμία μου είναι να μην εμπλακώ σε πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις που αφορούν στις δύο χώρες. Βρίσκομαι στην Αθήνα για τελείως διαφορετικούς λόγους. Παρ’ όλα αυτά κατανοώ ότι οι αποφάσεις της αμερικανικής κυβερνήσεως έχουν βλάψει την Ελλάδα. Αυτό ισχύει και για άλλους συμμάχους μας. Η εξωτερική πολιτική των ισχυρών δεν ευνοεί πάντα τους αδύναμους. Οι σχέσεις μας δεν πρέπει για κανέναν λόγο να ψυχρανθούν ή στην χειρότερη περίπτωση να διακοπούν.
«Η πρωτοβουλία του προέδρου των Η.Π.Α. James (Jimmy) Erl Carter, 1977-1981, Νόμπελ Ειρήνης 2002, να επαναρχίσει την στρατιωτική βοήθεια προς την Τουρκία προκάλεσε ποικίλες πολιτικές αντιδράσεις στην Ελλάδα και Κύπρο. Μόνο οι ιστορικοί του μέλλοντος μπορούν να κρίνουν εάν η απόφαση ήταν ορθή η όχι. Η πρόταση του James Carter ενεκρίθη από την Επιτροπή Διεθνών Σχέσεων του Κογκρέσσου με 18 έναντι 17 ψήφων.
Στην συνέχεια όμως απερρίφθη με 8 έναντι 4 ψήφων από την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και τη Γερουσία. Γνωρίζετε ότι η εξωτερική πολιτική των ισχυρών σ’ όλα τα γεωγραφικά μήκη και πλάτη χαράσσεται σύμφωνα με το συμφέρον της χώρας. Το ίδιο κάνουν οι υπερδυνάμεις, το ίδιο κράτη 500.000 κατοίκων».
Το 1979, επισκέφθηκε την Ελλάδα και ένοιωσε, όπως εκμυστηρεύθηκε, την αίγλη του αρχαίου ελληνικού πνεύματος.
Πρότεινε την ίδρυση τμήματος στο Κ.Π.Α., όπου αλλοδαποί φοιτητές θα διδάσκονται αρχαία ελληνικά, λατινικά και τις λοιπές κλασσικές επιστήμες.
Είχε την ευκαιρία να συναντηθεί με τον ελληνιστή Dr. H. Kitto (1897-1982), καθηγητή της ελληνικής γλώσσας στο πανεπιστήμιο Bristol, H.B., συγγραφέα του βιβλίου “The Greeks” με πωλήσεις άνω του 1.400.000 αντιτύπων.
Συνοπτικά μία σημαντική «επένδυση» λόγω ελλείψεως άλλων είναι η δημιουργία μεταπτυχιακού τμήματος κλασσικών σπουδών.
Η Ελλάδα αξίζει καλλιτέρας τύχης. Να γίνει η οδηγέτης εκεί που μπορεί να διαπρέψει: στην κλασσική παιδεία. Προσμένουμε να ωφεληθεί τα μέγιστα πολιτιστικά, κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά.
Απαραίτητη προϋπόθεση, η επιλογή υπουργών παιδείας να γίνεται, έν μείζωνι μοίρα, αποκλειστικά με αξιολογικά, ηθικά και πνευματικά κριτήρια. Άτομα ικανά και φωτισμένα να κτίσουν την ελληνική παιδεία του 21ο αιώνα.
*Επίτιμο μέλος Ενώσεως Ευρωπαίων Δημοσιογράφων