Το «πράσινο φως», υπό προϋποθέσεις, για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τα Σκόπια και την Αλβανία, έδωσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, παρά τις αντιδράσεις της Γαλλίας, της Δανίας και της Ολλανδίας.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές από τις Βρυξέλλες, από τα Σκόπια και την Αλβανία ζητείται, έως τον Ιούνιο του 2019, να υπάρξει πρόοδος στους τομείς της διαφθοράς, της Δικαιοσύνης και του Κράτους Δικαίου. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις, οι πρώτες συζητήσεις της Ε.Ε. με Αλβανία και ΠΓΔΜ θα ξεκινήσουν στα τέλη του 2019.
Παράλληλα, το κείμενο των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στο οποίο κατέληξαν οι υπουργοί Εξωτερικών, είναι «κόλαφος» για την Τουρκία και σε αυτό γίνεται αναφορά στους δύο Έλληνες στρατιωτικούς, καθώς και στις έκνομες ενέργειες της Άγκυρας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Ιδιαίτερη ανησυχία εκφράζεται για τη συνεχιζόμενη και βαθιά ανησυχητική διολίσθηση του κράτους δικαίου και θεμελιωδών δικαιωμάτων, μεταξύ των οποίων η ελευθερία της έκφρασης.
Η επιδείνωση της ανεξαρτησίας και λειτουργίας της Δικαιοσύνης δεν μπορεί να γίνει ανεκτή, σημειώνεται, όπως και οι συνεχιζόμενοι περιορισμοί, κρατήσεις, φυλακίσεις και άλλα μέτρα με στόχο δημοσιογράφους, ακαδημαϊκούς, πολιτικούς, υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων και χρήστες των κοινωνικών δικτύων.
Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει τις σοβαρές ανησυχίες γι’ αυτές τις αρνητικές εξελίξεις, όπως και για τη συνεχιζόμενη κράτηση πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, Άγγελου Μητρετώδη και Δημήτρη Κούκλατζη.
«Η Τουρκία πρέπει επειγόντως και αποτελεσματικά να αντιμετωπίσει αυτά και πολλά άλλα σοβαρά θέματα που επισημαίνονται στην έκθεση της Κομισιόν» τονίζει το κείμενο των συμπερασμάτων, και τονίζει ότι η πρόσφατη αναθεώρηση του Συντάγματος θέτει σε κίνδυνο τον διαχωρισμό των εξουσιών.
Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει ότι εξακολουθεί να περιμένει από την Τουρκία να δεσμευθεί απόλυτα στις σχέσεις καλής γειτονίας, τις διεθνείς συμφωνίες και τους ειρηνικούς διακανονισμούς συμφωνιών. Επίσης, παραπέμποντας σε παλαιότερες αποφάσεις, καταδικάζει απερίφραστα τις «συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο».
Η Ευρωπαϊκή καλεί την Τουρκία να αποφύγει απειλές και ενέργειες που βλάπτουν τις σχέσεις καλής γειτονίας, να εξομαλύνει τις σχέσεις της με την Κύπρο και να σεβαστεί την κυριαρχία όλων των μελών της Ευρωπαϊκή Ένωση, σε θάλασσα, αέρα και έδαφος, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος για έρευνα και εκμετάλλευση φυσικών πόρων.
Ακόμα, καλεί την Άγκυρα να συμβάλει, για να υπάρξει μια ολοκληρωμένη λύση στο Κυπριακό.
«Η Τουρκία απομακρύνεται περαιτέρω από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Γι’ αυτό έχουν ουσιαστικά “παγώσει” οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις και δεν μπορεί να εξεταστεί το άνοιγμα ή κλείσιμο νέων κεφαλαίων, ούτε μπορεί να γίνει περαιτέρω εργασία για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας», καταλήγει το κείμενο των συμπερασμάτων.