Η Αριστερά δεν είναι μεταφυσική οντότητα. Είναι ένα σύνολο ιστοριών, πρακτικών, εξηγήσεων και ερμηνειών της κοινωνικής πραγματικότητας αλλά και κόμματα, προσωπικότητες κλπ.
Δεν υπήρξε ποτέ στον ενικό αριθμό- ούτε και η Δεξιά άλλωστε.
Του Νικόλα Σεβαστάκη
Στην ελληνική εμπειρία, για κάποιους λόγους, η Αριστερά έγινε συνώνυμη του κομμουνιστικού κινήματος και των επιμέρους διασπάσεών του. Στην κοινή συνείδηση, οι κεντρώοι/ κεντροαριστεροί δεν ήταν Αριστερά – εφόσον λχ. ο Γεώργιος Παπανδρέου και άλλοι πολιτικού του Κέντρου ήταν αντικομμουνιστές.
Υπάρχει και κάτι άλλο όμως: αν δεν θέλουμε να είμαστε μέρος μιας μεταφυσικής ομίχλης ή πιστοί σε μια αόριστη θρησκεία, οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι το κύριο περιεχόμενο της Αριστεράς (η εναντίωση στην οικονομία της αγοράς και η αντίθεση στη φιλελεύθερη αστική δημοκρατία από τη σκοπιά μιας ριζοσπαστικής, εξισωτικής δημοκρατίας) ανήκει σε όσους μοιράζονται μια ριζοσπαστική νεοκομμουνιστική ταυτότητα.
Όλοι οι υπόλοιποι που θέλουν να είναι προοδευτικοί σήμερα, δεν μπορεί να διεκδικούν την ταυτότητα του Αριστερού. Αν το κάνουν, ψεύδονται στον εαυτό τους και στους άλλους (αν δεν είναι συνειδητοί δημαγωγοί).
Στην πραγματικότητα είναι προοδευτικοί φιλελεύθεροι, σοσιαλ-φιλελεύθεροι και κεντρώοι δημοκράτες. Και η λεγόμενη σοσιαλδημοκρατία ως ενεργός πραγματικότητα σημερινή, αυτό είναι. Άλλο είναι το πως τοποθετείται κάποιος ως προς την πολιτική του καταγωγή και την κληρονομιά που φέρει (υπάρχουν πολλοί με προέλευση κάποια Αριστερά) και άλλο το που ανήκει σήμερα: σε ποιον ορίζοντα προσδοκιών εντάσσει τον εαυτό του, τις σκέψεις ή και τα συναισθήματά του.
Το κακό με την μεταφυσική της Αριστεράς είναι ότι εμποδίζει τους ανθρώπους να αναγνωρίσουν αυτό που είναι- πέρα από το λούστρο που προσφέρει η εξιδανικευμένη ταυτότητα. Επειδή ζούμε στην Ελλάδα και όχι στη Νορβηγία, η ιστορικότητα της αριστεράς στη χώρα μας ήταν κατά ενενήντα τοις εκατό κομμάτι μιας τριτοδιεθνιστικής παράδοσης.
Ο μέσος άνθρωπος του ΠΑΣΟΚ ήταν σφόδρα αντιδεξιός αλλά δεν ένιωθε αριστερός, παρά το ότι κομμάτια του στελεχικού δυναμικού του μπορεί να πίστευαν πως ήταν ριζοσπάστες της Αριστεράς.
Ο Σύριζα είναι άλλη ιστορία. Δεν γεννήθηκε από το αντιδεξιό κέντρο αλλά από μια συγκεκριμένη ερμηνεία της κομμουνιστογενούς ανανεωτικής Αριστεράς σε αναζήτηση της λαϊκότητας- μέσω της Αγανάκτησης και του αντιμνημονιακού πατριωτισμού. Πολλά από αυτή την ιδεολογική σύνθεση έχουν τιναχτεί στον αέρα της κυβερνητικής πρακτικής αλλά η ιδέα πως η Αριστερά είναι μια αυτάρκης ηθική δύναμη απέναντι στο ξένο προς αυτήν Κέντρο (το διεφθαρμένο και αστικό) χαίρει άκρας υγείας.
Η Αριστερά ως μεταφυσική του Καλού – που μιμείται ενίοτε αλλά δεν έχει καμιά σχέση με τα μαρξιστικά σχήματα – είναι ένας παράγοντας παράλυσης και πολιτικών συγχύσεων στην Ελλάδα. Διατηρεί στη ζωή έναν θίασο φαντασμάτων για να στεγάζονται οπορτουνιστές της εξουσίας και της διανόησης- χωρίς να απαντάει στα προβλήματα. Μάλλον απαντάει πάντα μέσα από την αναζήτηση ενός καλύτερου αριστερού εαυτού- δηλαδή με εκείνο το περίφημο και μηδέποτε προσδιορισμένο ‘άλλη πολιτική’.