Σε οριακή καθοδική αναθεώρηση της πρόβλεψής της για την ανάπτυξη στην Ελλάδα φέτος από 2,3% σε 2,2% προχώρησε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να συνεχιστούν.
«Η ανάκαμψη της οικονομίας παραμένει σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από το αν θα συνεχισθεί η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων», είναι το μήνυμα που στέλνει η Κομισιόν στις χειμερινές εκτιμήσεις της. Πρόκειται για το τέταρτο κατά σειρά «καμπανάκι» από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς μέσα στην τελευταία εβδομάδα, καθώς η μεγάλη καθυστέρηση στην υλοποίηση των μεταμνημονιακών δεσμεύσεων (με σημαντικότερες το διάδοχο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη για την προστασία της πρώτης κατοικίας και τη μείωση των «κόκκινων» δανείων στις ελληνικές τράπεζες μέσω τιτλοποιήσεων) έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία, όπως ανέφερε το πρωί το newmoney.gr.
Σύμφωνα με τις χειμερινές εκτιμήσεις που ανακοίνωσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το 2018 έκλεισε με ανάπτυξη 2% στην Ελλάδα, φέτος προβλέπεται αύξηση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) κατά 2,2% (έναντι πρόβλεψης για 2,3% τον Νοέμβριο) και το 2020 περαιτέρω αύξηση κατά 2,3%.
Στις φθινοπωρινές προβλέψεις τον Νοέμβριο η Κομισιόν έκανε λόγο για ανάπτυξη 2% στην Ελλάδα το 2019, αλλά είχε επισημάνει ότι εφόσον κυβέρνηση και Θεσμοί κατέληγαν σε συμφωνία ώστε να μην περικοπούν οι συντάξεις και να εφαρμοστούν τα θετικά μέτρα της Θεσσαλονίκης, η ανάπτυξη θα μπορούσε να φτάσει το 2,3%, τόσο το 2019 όσο και το 2020.
Ερωτηθείς για την ελληνική περίπτωση κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο Γάλλος επίτροπος εξήγησε πως οι φθινοπωρινές προβλέψεις δεν είναι άμεσα συγκρίσιμες με τις χειμερινές, καθώς οι πρώτες είχαν βασιστεί στην «τεχνική υποθεση» ότι δεν θα υπάρξει αλλαγή στη δημοσιονομική πολιτική της χώρας
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εμφανίζεται ελαφρώς πιο απαισιόδοξη για φέτος σε σύγκριση με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), το οποίο μετά την πρόσφατη αποστολή στελεχών του στην Αθήνα προέβλεψε ανάπτυξη 2,4%. Υπενθυμίζεται ότι ο κρατικός προϋπολογισμός του 2019 προβλέπει ανάπτυξη 2,5%. Η Κομισιόν είναι πολύ πιο αισιόδοξη από το Ταμείο για τον μεσοπρόθεσμο ορίζοντα: υποστηρίζει ότι η ανάπτυξη θα κυμανθεί πάνω από το 2% ετησίως μετά το 2020, εφόσον συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις, ενώ το ΔΝΤ βλέπει μεσοπρόθεσμα ανάπτυξη «λίγο πάνω από το 1%».
Τρία αδύναμα σημεία
Παρά την αρκετά αισιόδοξη προσέγγισή της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντοπίζει τρία αδύναμα σημεία στην ελληνική οικονομία:
1. Τις υποτονικές επενδύσεις, με εξαίρεση τις επενδύσεις σε ακίνητα.
2. Την επιβράδυνση στην αύξηση της τουριστικής ζήτησης, λόγω της επανόδου του ανταγωνισμού από την Τουρκία.
3. Τη μείωση του ρυθμού αύξησης των εξαγωγών αγαθών, η οποία συνδέεται με την επιβράδυνση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο, υπογραμμίζεται ότι η αυξητική πορεία των εξαγωγών θα συνεχιστεί.
Οι κινητήριοι μοχλοί της ανάπτυξης
Η αύξηση των εξαγωγών και της ιδιωτικής κατανάλωσης είναι οι κινητήριοι μοχλοί της ανάπτυξης στη χώρα μας, όπως προκύπτει από την ανάλυση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
«Αξιοποιώντας την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα και επωφελούμενη από την έντονη εξωτερική ζήτηση, η Ελλάδα κατόρθωσε να αυξήσει τα μερίδιά της στην αγορά στο παγκόσμιο εμπόριο. Οι καθαρές εξαγωγές έγιναν ο κύριος μοχλός ανάπτυξης κατά τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2018 και (πιθανότατα) για ολόκληρο το έτος. Άλλη μία σημαντική κινητήρια δύναμη της συνολικής ζήτησης ήταν η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης, η οποία υποστηρίχθηκε από την αύξηση της απασχόλησης», αναφέρει η Κομισιόν. Προσθέτει δε ότι «οι επενδύσεις παρέμειναν συγκρατημένες σε σύγκριση με το 2017, τουλάχιστον εν μέρει, ενώ σε ό,τι αφορά τον τομέα των ακινήτων επισημαίνεται ότι οι επενδύσεις σε κατοικίες αυξήθηκαν καθ' όλη τη διάρκεια του έτους».
Σύμφωνα με την Επιτροπή, η καταναλωτική εμπιστοσύνη έχει σχεδόν επιστρέψει στα προ κρίσης επίπεδα και η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να παραμείνει ο βασικός παράγοντας που θα συμβάλει στην ανάπτυξη το τρέχον έτος.
Σύγκριση με άλλες χώρες
Η επί τα χείρω αναθεώρηση της πρόβλεψης της Επιτροπής για την ελληνική οικονομία είναι, πάντως, οριακή, σε αντίθεση με τις μεγάλες χώρες της ευρωζώνης, όπου η Κομισιόν προχώρησε σε δραστικό «κούρεμα» των προβλέψεών της.
Για παράδειγμα, η πρόβλεψη για την ανάπτυξη στη Γερμανία φέτος προσγειώθηκε στο 1,1% από 1,8% στις φθινοπωρινές προβλέψεις τον Νοέμβριο, η πρόβλεψη για την Ιταλία κατρακύλησε στο 0,2% από το 1,2%, ενώ ο μέσος όρος της ευρωζώνης περιορίστηκε στο 1,3% από το 1,9% και ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναθεωρήθηκε σε 1,5% από 1,9%. Όπως σημειώνει η Επιτροπή, «η οικονομική δυναμική στις αρχές του τρέχοντος έτους ήταν υποτονική, αλλά τα θεμελιώδη μεγέθη εξακολουθούν να είναι υγιή. Η οικονομική ανάπτυξη θα συνεχιστεί, αν και πιο συγκρατημένη».
Αγορά εργασίας και πληθωρισμός
Όσον αφορά στην αγορά εργασίας, η Κομισιόν βλέπει σταθερή βελτίωση, καθώς η ανεργία μειώθηκε στο 18,6% τον Οκτώβριο του 2018 από 21% το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους. Η ανάπτυξη της πλήρους και εξαρτώμενης απασχόλησης εξακολουθεί να αποτελεί τη βασική κινητήρια δύναμη για την αύξηση της απασχόλησης, ενώ η μερική απασχόληση και η αυτοαπασχόληση παραμένουν υποτονικές, σύμφωνα με την Επιτροπή. Σημειώνεται ακόμα πως η απασχόληση αυξήθηκε κατά 1,5% τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2018, στοιχείο που υποδηλώνει βελτιώσεις στην παραγωγικότητα της εργασίας.
Ως προς τον πληθωρισμό, η Κομισιόν περιμένει ότι θα συνεχιστεί η συγκράτησή του φέτος λόγω των υποτονικών τιμών της ενέργειας. Το 2018 εκτιμάται ότι έκλεισε με πληθωρισμό 0,8%, ενώ για το 2020 προβλέπεται αύξηση στο 1,3%.