Σε πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ τονίζεται η ανάγκη αναβάθμισης της ανώτατης εκπαίδευσης ως προϋπόθεσης για την οικοδόμηση ενός νέου αναπτυξιακού προτύπου στην χώρα μας και καλύτερου συντονισμού της παρεχόμενης τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, παρά τους εκρηκτικούς ρυθμούς ανεργίας επί σειρά ετών, οι ελληνικές επιχειρήσεις συχνά αδυνατούν να εξεύρουν στελέχη με τις απαιτούμενες δεξιότητες για την ψηφιακή εποχή στην οποία έχουμε ήδη εισέλθει.
Του Κώστα Χριστίδη*
Το πρόβλημα αυτό αναμένεται ότι θα ενταθεί τα επόμενα έτη, καθώς θα εισερχόμαστε πληρέστερα στην εποχή της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης. Υπενθυμίζω ότι η πρώτη βιομηχανική επανάσταση συντελέσθηκε με την εισαγωγή των μηχανών στην παραγωγή περί τα τέλη του 18ου αιώνα, η δεύτερη με την χρήση του ηλεκτρισμού τον 19ο αιώνα, η τρίτη με την χρήση των υπολογιστών στο δεύτερο ήμισυ του 20ου αιώνα και ήδη εισερχόμαστε στην τέταρτη, χαρακτηριστικό της οποίας θα είναι η χρήση εξελιγμένης μορφής ρομπότ, τα οποία θα συνδυάζουν εξελιγμένες μορφές της επιστήμης των δεδομένων με τεχνητή νοημοσύνη και, έτσι, θα είναι σε θέση να παίρνουν αποφάσεις σε ελάχιστο χρόνο, ενδεχομένως και να ανιχνεύουν συναισθήματα (!)
Οι τεχνολογικές αυτές εξελίξεις θα επιφέρουν, επαναστατικές αλλαγές στους περισσότερους τομείς παραγωγής, στην γεωργία, στην βιομηχανία, στο εμπόριο, στις μεταφορές, στην υγεία και, βεβαίως στην εκπαίδευση. Μεγάλες θα είναι οι επιπτώσεις στον χώρο της εργασίας, όπου θα ενταθεί η υφιστάμενη τάση μείωσης της απασχόλησης ατόμων σε εργασίες ρουτίνας που απαιτούν χαμηλή εξειδίκευση ενώ, αντιθέτως, θα αυξηθεί η ζήτηση για άτομα που θα διαθέτουν γνώσεις και δεξιότητες απαιτούμενες από τις συνθήκες της νέας εποχής.
Ο αυξανόμενος αυτοματισμός θα επιφέρει συνολικά αύξηση της παραγωγής και της παραγωγικότητας και, κατά συνέπεια, θα ενισχύσει τις τάσεις αλληλεξάρτησης αλλά και ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο προς όφελος των καταναλωτών γενικώς (δηλαδή, όλων μας) αλλά και προς ζημία εκείνων των παραγωγών αγαθών και υπηρεσιών που δεν θα έχουν προετοιμασθεί καταλλήλως για να αξιοποιήσουν τις νέες ευκαιρίες.
Η σημασία της σωστής λειτουργίας της επιχειρηματικότητας θα αυξηθεί. Παράλληλα με τις μεγάλες επιχειρήσεις, θα υπάρξει χώρος για την δραστηριοποίηση μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, καθόσον σε πολλές περιπτώσεις δεν θα απαιτούνται μεγάλα κεφάλαια αλλά ευελιξία, δημιουργικότητα και καινοτομική σκέψη.
Ο πατήρ του μάνατζμεντ Peter Drucker έχει πει: ‘’Αν θέλεις να προβλέψεις το μέλλον, φρόντισε να το γράψεις ο ίδιος’’. Η προετοιμασία στο εκπαιδευτικό επίπεδο θα έπρεπε ήδη να έχει αρχίσει (δυστυχώς στην Ελλάδα κάνουμε βήματα προς την αντίθετη κατεύθυνση): εισαγωγή μαθημάτων σχετικών με την επιχειρηματικότητα στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση (ομαδική εργασία, καινοτομία, στοχοθεσία), προγράμματα προσομοίωσης επιχειρήσεων, σεμινάρια και workshops με συμμετοχή εκπροσώπων του επιχειρηματικού κόσμου, συνεργασία πανεπιστημιακών φορέων και επιχειρήσεων, διαρκή προγράμματα επανακατάρτισης ανέργων σε επιλεγμένους τομείς και άλλες ανάλογες δράσεις.
Και, βεβαίως, καθιέρωση ενός δικτύου ασφαλείας με την μορφή ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος για όσους θα το έχουν ανάγκη.
Νομικός – Οικονομολόγος*