Βρετανοί γιατροί παρέπεμψαν ένα νεαρό συμπατριώτη τους σε οφθαλμολογικό κέντρο στην Αθήνα για να υποβληθεί σε μία πρωτοποριακή επέμβαση στα μάτια του.
Ο Τζέικομπ πάσχει από κερατόκωνο, μία εκφυλιστική πάθηση που αλλάζει το σχήμα του κερατοειδούς χιτώνα και τον κάνει να λεπταίνει και να διογκώνεται προς τα έξω σαν κώνος. Αυτό έχει σαν συνέπεια να προκαλείται μεγάλη μυωπία και πολύ σημαντικός αστιγματισμός, με σοβαρή παραμόρφωση των εικόνων που βλέπει ο ασθενής, με αποτέλεσμα την λειτουργική τύφλωσή του.
Για να αντιμετωπιστεί η πάθησή του και πριν γίνει απαραίτητη η μεταμόσχευση κερατοειδή και στα δύο του μάτια, προτάθηκε στο νεαρό σπουδαστή μία τεχνική που αποκαλείται Πρωτόκολλο της Αθήνας. Η τεχνική αυτή αναπτύχθηκε και πρωτοεφαρμόστηκε στην Αθήνα το 2005 από την ιατρική ομάδα του καθηγητή Οφθαλμολογίας Αναστασίου Κανελλόπουλου.
Το Πρωτόκολλο της Αθήνας αποτελεί πλέον μία διεθνώς αναγνωρισμένη και ίσως την πιο διαδεδομένη ανάλογη τεχνική. Το Ινστιτούτο Οφθαλμολογίας LaserVision θεωρείται κλινικά αλλά και επιστημονικά το κορυφαίο κέντρο του κόσμου στην εφαρμογή του σε εκατοντάδες περιστατικά. Για το λόγο αυτό οι Βρετανοί οφθαλμίατροι παρέπεμψαν σε αυτό τον ασθενή τους, όπως κατ’ επανάληψη έχει γίνει τα τελευταία χρόνια με ασθενείς από όλο τον κόσμο που έρχονται στην Αθήνα προκειμένου να υποβληθούν στη μέθοδο, ενώ ο Δρ. Κανελλόπουλος βραβεύθηκε πρόσφατα από την Αμερικανοευρωπαϊκή Εταιρεία Οφθαλμολογίας (AECOS) για τη διάδοση της τεχνικής και στις ΗΠΑ.
Ο Τζέικομπ χειρουργήθηκε και στα δύο μάτια και στην πρόσφατη, τελική επαναξιολόγησή του στο Ινστιτούτο εξήγησε ότι η επέμβαση ήταν «η λογική απόφαση» που μπορούσε να λάβει για να αποφύγει την επιδείνωση της κατάστασής του μελλοντικά.
«Οι γιατροί μού εξήγησαν τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του κερατόκωνου και την εξέλιξη που θα είχε αν δεν έκανα ριζική θεραπεία. Η εγχείρηση ήταν η λογική απόφαση αυτή τη στιγμή της ζωής μου, ώστε να μην μετατραπεί σε μεγαλύτερο πρόβλημα αργότερα» είπε.
Η επέμβαση διήρκησε περίπου 20 λεπτά και τον εξέπληξε η ευκολία με την οποία έγινε, αφού στη διάρκειά της έβλεπε απλώς φώτα, χωρίς να νιώθει καθόλου πόνο ή δυσφορία χάρη στην τοπική αναισθησία που είχε κάνει. Επιπλέον, η ανάρρωσή του ήταν γρήγορη και η διαφορά στην όρασή του μεγάλη. Πριν χειρουργηθεί «η όρασή μου ήταν αρκετά κακή αλλά τώρα βλέπω τέλεια, ακόμα και από απόσταση», τόνισε.
Ο Τζέικομπ δήλωσε εντυπωσιασμένος από τις εγκαταστάσεις του Ινστιτούτου στην Αθήνα, καθώς και από τον επαγγελματισμό και την κατάρτιση των συνεργατών του, προσθέτοντας πως σε όλα τα στάδια της θεραπείας του ήταν λεπτομερώς ενημερωμένος για ό,τι μπορούσε να αναμένει. Υπογράμμισε, τέλος, ότι ανεπιφύλακτα συνιστά και σε άλλους ασθενείς να ακολουθήσουν το παράδειγμά του.
Όπως εξηγεί ο Δρ. Κανελλόπουλος, ο οποίος είναι επιστημονικός διευθυντής του Laser Vision, καθηγητής Οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και ο χειρουργός του Τζέικομπ, «το Πρωτόκολλο της Αθήνας συνδυάζει τη διασύνδεση κερατοειδή και μερική, επιφανειακή, τοπογραφικά κατευθυνόμενη σμίλευση του κερατοειδούς με laser. Ο στόχος είναι η εξομάλυνση και η σταθεροποίηση του κερατόκωνου, με παράλληλη μείωση της μυωπίας και του ανώμαλου αστιγματισμού, ώστε να αποκατασταθεί η ομαλή όραση».
Η θεραπεία είναι αρκετά απλή, προκαλεί μόνο λίγο πόνο που συνήθως εκδηλώνεται το πρώτο βράδυ, και δεν χρειάζεται νοσηλεία. Μετά την επέμβαση, ο ασθενής είναι ελεύθερος να κινηθεί όπως θέλει, φορώντας όμως ένα μαλακό φακό επαφής που παίζει ρόλο επιδέσμου. Για τις πρώτες μία-δύο ημέρες υπάρχει ευαισθησία στην περιοχή και φωτοφοβία, αλλά στη συνέχεια τα συμπτώματα αυτά υποχωρούν. Την τρίτη-τέταρτη ημέρα συνήθως αφαιρείται ο προστατευτικός φακός επαφής και ο ασθενής μπορεί να επανέλθει σε όλες του τις δραστηριότητες έπειτα από μία εβδομάδα.
Ο κερατόκωνος προσβάλλει κυρίως νέους (τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται κατά την εφηβεία), εξελίσσεται γρήγορα τις πρώτες δεκαετίες (συνήθως στις ηλικίες 15 έως 35 ετών) και στη συνέχεια εξελίσσεται με αργό ρυθμό έως τα περίπου 45 χρόνια, όταν πια, κατά το πλείστον, μένει στάσιμος.
Η ακριβής αιτία του είναι άγνωστη, αλλά το πιθανότερο είναι πως οφείλεται σε συνδυασμό παραγόντων, με κυριότερο την γενετική (οικογενειακή) προδιάθεση συνδυασμένη με αλλεργίες. Υπάρχουν ενδείξεις ότι είναι πολύ συχνός στην Ελλάδα, με συχνότητα ίσως 1 κρούσμα ανά 40 άτομα, σύμφωνα με μελέτες της ομάδας του Δρ. Κανελλόπουλου.
Οι πάσχοντες από κερατόκωνο συνήθως βλέπουν παραμορφωμένες τις εικόνες, παρουσιάζουν συνεχή αύξηση της μυωπίας και του αστιγματισμού (αλλάζουν συχνά τη συνταγή των διορθωτικών γυαλιών τους, αλλά ούτε τα νέα γυαλιά είναι ικανοποιητικά), βλέπουν θολές εικόνες και μπορεί να εμφανίζουν διπλωπία (τα βλέπουν όλα διπλά) στο ένα μάτι (μονόφθαλμη διπλωπία).
Η διάγνωση του κερατόκωνου ειδικά στα πρώτα στάδια μπορεί να είναι δύσκολη, γιατί τα συμπτώματά του θα μπορούσαν να σχετίζονται και με άλλα προβλήματα στα μάτια. Η πιο σημαντική εξέταση για τη διάγνωσή του είναι η τοπογραφία κερατοειδούς, κατά την οποία γίνεται χαρτογράφηση της καμπυλότητας του κερατοειδούς σε όλη του την επιφάνεια, διότι έχει ζωτική σημασία να εντοπιστεί με ακρίβεια η θέση, το μέγεθος και η καμπυλότητα της κορυφής του κώνου που σχηματίζει ο χιτώνας.