«Πολλή φασαρία για το χρέος»… βλέπουν δύο κορυφαία στελέχη του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM), όπως αποδεικνύεται από σημερινές τους ομιλίες.
Από τη μία πλευρά ο εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) στο «κουαρτέτο», Νικόλα Τζιαμαρόλι και από την άλλη ο επικεφαλής οικονομολόγος του Μηχανισμού, Ρολφ Στράους (σε ομιλία του στη γενική συνέλευση του ΣΕΒ), έσπευσαν να τονίσουν ότι το βασικό για την Ελλάδα είναι η περίφημη «ιδιοκτησία του προγράμματος», δηλαδή, με απλά λόγια, η εφαρμογή των συμφωνηθέντων και μάλιστα με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ταχύτητα.
Ο κ. Τζιαμαρόλι υποστήριξε χαρακτηριστικά ότι η Ελλάδα έχει ήδη λάβει μια σημαντική ελάφρυνση του χρέους το 2012 μέσω του PSI, οι συνθήκες δανεισμού από τον ESM είναι πολύ ευνοϊκές και τέλος, ήδη εφαρμόζονται τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, ενώ υπάρχει αρκετή σαφήνεια και για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα.
«Οι εταίροι της Ελλάδα έχουν δεσμευτεί να της παράσχουν στήριξη μακροπρόθεσμα. Το αποδεικνύουν τόσο οι προηγούμενες προσπάθειες ελάφρυνσης χρέους όσο και οι ενδεχόμενες μέλλουσες» τόνισε ο ίδιος.
Από την πλευρά του ο κ. Στράους, υπογράμμισε χαρακτηριστικά ότι «η ιδιοκτησία του προγράμματος είναι τώρα πολύ πιο σημαντική προτεραιότητα από την ελάφρυνση χρέους», προσθέτοντας ότι η Ελλάδα έχει, ήδη, λάβει σημαντική ελάφρυνση χρέους, ενώ υποστήριξε ότι η οικονομία της χώρας επωφελείται από τους στόχους για πολύ χαμηλά πρωτογενή πλεονάσματα.
«Αρκετές προβλέψεις δείχνουν πως ο ρυθμός ανάπτυξης στην Ελλάδα αναμένεται να ξεπεράσει του χρόνου τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, όπως συμβαίνει και σε άλλες χώρες που έλαβαν αρωγή από τον ESM. «Συγχαίρω την κυβέρνησή σας -έπειτα από μια δύσκολη πρώτη χρονιά-, που έκανε αποφασιστικά βήματα που συνέδραμαν σε αυτή την ανάκαμψη», τόνισε.
Όσο για το το πρέπει να πράξει η Ελλάδα για να… κερδίσει το ματς, ο κ. Στράους υποστήριξε ότι « η φορολογία είναι σημαντικός παράγοντας για την ισχυροποίηση της ανταγωνιστικότητας και την αναζωογόνηση των επενδύσεων. Στο σημείο αυτό υπάρχει περιθώριο για βελτίωση. Οι ονομαστικοί φορολογικοί συντελεστές στην Ελλάδα είναι πάνω από τον μέσο όρο στην ευρωζώνη, αλλά τα έσοδα από τη φορολόγηση δεν είναι.
Αυτό οφείλεται στο ότι η προσπάθεια για είσπραξη φόρων εξακολουθεί να έχει κενά και υπάρχουν τεράστιες καθυστερούμενες οφειλές στον ιδιωτικό τομέα. Επομένως είναι καλοδεχούμενο το γεγονός ότι η Ελλάδα ισχυροποιεί τη διοίκηση στον τομέα της φορολόγησης, πράγμα που θα βοηθήσει στο να μειωθεί ο φορολογικός συντελεστής και να διαμοιραστεί πιο δίκαια το βάρος της φορολογίας. Η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να βρεθεί στην κορυφή, αν το φορολογικό σύστημα τιμωρεί τον τίμιο φορολογούμενο».
Άλλο ένα ζήτημα στο οποίο έκανε αναφορά είναι το μη μισθολογικό κόστος εργασίας, το οποίο παραμένει υψηλό βάσει ευρωπαϊκών προτύπων. Σύμφωνα με τον ίδιο, με τις νέες μεταρρυθμίσεις στη φορολογία και τις συντάξεις που έχουν συμφωνηθεί, αυτό θα μπορούσε να αλλάξει περαιτέρω. Την ίδια ώρα, τα αντισταθμιστικά μέτρα όπως το ελάχιστο μηνιαία εισόδημα θα οδηγήσουν σε ένα δίκαιο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας.
Όπως πρόσθεσε, άλλα κόστη για τις εταιρίες παραμένουν υψηλά λόγω ρυθμιστικού πλαισίου και ανεπαρκειών που εξακολουθούν να υπάρχουν στον τομέα της ενέργειας και λόγω των υψηλών τιμών στον τομέα αυτό, εξαιτίας κοστών που προβλέπονται από τις συμβάσεις και λόγω του ότι υπάρχει ακόμα πολλή γραφειοκρατία.
Υποστήριξε ότι το πρόγραμμα στοχεύει στο να περιορίσει αυτά τα κόστη, να μειώσει τη ρύθμιση και να στηρίξει την ιδιωτικοποίηση μέσω της δημιουργίας της Ελληνικής Εταιρίας Συμμετοχών και Περιουσίας. «Και πάλι, αυτό είναι ένα σημείο στο οποίο θα χαιρέτιζα ισχυρή εφαρμογή για να διασφαλιστεί μια βιώσιμη ανάκαμψη στη χώρα», σχολίασε.
«Παρακολούθηση» του χρέους
Ο κ. Στράους υποστήριξε ότι ο ESM θα συνεχίσει να παρακολουθεί «το βάρος χρέους, διότι βιώσιμες συνθήκες χρηματοδότησης είναι απαραίτητες ώστε η Ελλάδα να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών».
Η Ελλάδα έλαβε το 2012 τη μεγαλύτερη αναδιάρθρωση χρέους που έγινε ποτέ. Την περίοδο εκείνη οι πιστωτές του ιδιωτικού τομέα έλαβαν κούρεμα 53% ουσιαστικά σε όλο το χρέος που είχαν στην κατοχή τους, το οποίο ανερχόταν σε 107 δισ. ευρώ. Αυτό συνδυάστηκε με μέτρα που μείωσαν την καθαρή αξία του χρέους του δημόσιου τομέα κατά το 40% της ελληνικής οικονομίας.
Η Ελλάδα ωφελείται επίσης από τις ευνοϊκές συνθήκες δανεισμού του ESM και του EFSF. Αυτό εξοικονομεί για τον ελληνικό προϋπολογισμό 10 δισ. ευρώ κάθε χρόνο, δηλαδή σχεδόν το 6% του ΑΕΠ της, έναντι ενός επιτοκίου που θα πλήρωνε στις αγορές. Αυτό αντιστοιχεί σε πάνω από 2.200 ευρώ ανά νοικοκυριό και 14.100 ευρώ ανά επιχείρηση.
Αυτή η εξοικονόμηση βασίζεται στην ισχυρή βαθμολογία πιστοληπτικής ικανότητας του ESM, με τη στήριξη από το κεφάλαιο των μετόχων και από τις χώρες της ευρωζώνης. Άρα, όπως εκτίμησε, αυτή η εξοικονόμηση αποτελεί ισχυρή ένδειξη «ευρωπαϊκής αλληλεγγύης».
Ο οικονομολόγος αναφέρθηκε στην απόφαση του Μαΐου του 2016, με την οποία το Eurogroup δεσμεύθηκε για περαιτέρω χαλάρωση των όρων δανεισμού αν είναι απαραίτητο και σε περίπτωση που καλυφθούν κάποιες προϋποθέσεις, υπενθυμίζοντας τη συμφωνία για βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα. Το προσωπικό του ESM εφαρμόζει αυτό το πρώτο πακέτο μέτρων αυτή τη στιγμή και εκτιμάται πως θα μειώσει τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες, αλλά και το χρεωστικό απόθεμα της χώρας κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες μέχρι το 2060.