Το Νορούζ είναι η γιορτή της άνοιξης για διάφορες ασιατικές χώρες. Για το Ιράν είναι η γιορτή του νέου έτους, της χαράς και της ειρήνης.
Αυτήν ακριβώς την ημέρα επέλεξε ο πρόεδρος Τραμπ για να εξαπολύσει δριμεία επίθεση κατά του Ισλαμικού καθεστώτος της Τεχεράνης, και να ασκήσει πιέσεις για τον επαναπροσδιορισμό της συμφωνίας του προκατόχου του για το Ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, με την ονομασία“Joint Comprehensive Plan of Action” (JCPOA).
Του Σταύρου Καλεντερίδη*
Ωστόσο, οι εν λόγω πιέσεις αποτελούν μάλλον πρόφαση για την επιβολή νέων κυρώσεων κατά της Τεχεράνης, και συγκεκριμένα εναντίον του προγράμματος βαλλιστικών πυραύλων, και της εμπλοκής του Ιράν στον πόλεμο στη Συρία και εν γένει τη Μέση Ανατολή.
Μιλώντας δηλαδή για «σφάλματα και παραλείψεις» στην υπάρχουσα πυρηνική συμφωνία, ο Τραμπ υποδηλώνει πως οι Η.Π.Α. αναζητούν τρόπο για να περιορίσουν την υποστήριξη που παρέχει το Ιράν σε στρατιωτικές οργανώσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται στην περιοχή. Φωτογραφίζονται έτσι η Χεζμπολά του Λιβάνου, οι αλ-Χούθι της Υεμένης και οι σιιτικές πολιτοφυλακές σε Συρία και Ιράκ.
Στο ίδιο μήκος κύματος φαίνεται να βρίσκονται και οι Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, οι οποίες από τη μία επιχειρούν να διατηρήσουν την πυρηνική συμφωνία του 2015, αλλά παράλληλα επιδιώκουν να περάσουν και νέες Ευρωπαϊκές κυρώσεις στοχοποιώντας Ιρανικές πολιτοφυλακές και παραστρατιωτικές οργανώσεις.
Το σχέδιο θα βασιστεί πάνω στο ήδη υπάρχον Ευρωπαϊκό μοντέλο κυρώσεων για τη Συρία, και θα περιλαμβάνει πάγωμα λογαριασμών, ταξιδιωτική απαγόρευση, και απαγόρευση χρηματοδότησης και συναλλαγών των Ιρανών και φιλο-Ιρανών.
Επικοινωνιακά λοιπόν, ο Τραμπ εμφανίζεται σκληρός και ανένδοτος ικανοποιώντας την Ρεπουμπλικανική εκλογική του βάση, επιδίδοντας τελεσίγραφο στους Ευρωπαίους πως αν δεν σκληρύνει η «συμφωνία κατευνασμού του Ιράν» την οποία επικύρωσε ο «μαλακός» Ομπάμα, τότε δεν θα υπογράψει την ανανέωση της, με αποτέλεσμα αυτή να λήξει στις 12 Μαΐου.
Από την άλλη, οι επικείμενες κυρώσεις για το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν το οποίο προετοιμάζει η Ε.Ε. θα προταθούν ως δίκαιο αντίβαρο για την παράταση της πυρηνικής συμφωνίας και κατευνασμού του Αμερικανού προέδρου. Έτσι, οι Ευρωπαίοι θα έχουν «επιτύχει» στα μάτια της κοινής γνώμης τη διάσωση της JCPOA, και όλοι κερδίζουν.
Αξίζει να σημειωθεί πως η αρμόδια επιτροπή για την επίβλεψη της JCPOA, επιβεβαίωσε στις 16 Μαρτίου από τη Βιέννη ότι το Ιράν τηρεί στο έπακρο τα συμπεφωνηθέντα. Η επιτυχημένη εφαρμογή της JCPOA αποτελεί απόδειξη πως Ιράν και Η.Π.Α. μπορούν να επιλύουν τις διαφωνίες τους δια της διπλωματικής οδού, εφόσον όμως το επιθυμούν.
Συνεπώς κάτι βαθύτερο βρίσκεται πίσω από τις πρόσφατες πιέσεις για επαναπροσδιορισμό της συμφωνίας, και αυτό δεν είναι άλλο από τη γεωστρατηγική περικύκλωση του Ισραήλ από φιλο-ιρανικές δυνάμεις, και την προσπάθεια της δύσης για την προάσπιση του.
Συγκεκριμένα, το Ιράν κατάφερε πρόσφατα να παραβιάσει τον Ισραηλινό εναέριο χώρο στέλνοντας ένα μη επανδρωμένο drone (τύπου Shahed-141) από στρατιωτική βάση εντός Συρίας. Ταυτόχρονα, ο μακρόχρονος Συριακός πόλεμος είχε ως αποτέλεσμα την ισχυροποίηση δεκάδων χιλιάδων σιιτών παρακρατικών εντός του Συριακού εδάφους.
Ως εκ τούτου σε μία ενδεχόμενη διαμάχη με την «Σιιτική ημισέληνο» η οποία όλο και «πλησιάζει» γεωγραφικά το Ισραήλ, ο Ισραηλινός στρατός θα βρει πλέον απέναντι του εκτός της Χεζμπολά, και εχθρικές δυνάμεις από τα σύνορα με τη Συρία, οι οποίες δύνανται να δράσουν συντονισμένα σε έναν κοινό στρατιωτικό άξονα.
Την εικόνα της απειλής συμπληρώνει το ισχυρό οπλοστάσιο του Ιράν σε μικρού (SRBM) και ενδιάμεσου (IRBM) βεληνεκούς βαλλιστικούς πυραύλους, εναντίον του οποίου στοχεύουν με ακρίβεια οι προαναφερθείσες νέες κυρώσεις των Ευρωπαίων.
Εν αναμονή λοιπόν των κυρώσεων αλλά και βέβαια των αναμενόμενων αντιδράσεων του Ιράν σε αυτή τη διπλωματική κίνηση – παρέμβαση Η.Π.Α. και συμμάχων υπέρ του Ισραήλ, καθώς φαίνεται πως όλοι προετοιμάζονται για την επομένη του πολέμου στη Συρία.
*Διεθνολόγος – εθελοντής του ΔΕΛΤΑ