Από την ομιλία του Μπαράκ Ομπάμα στο "Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος" με κεντρικό άξονα την Δημοκρατία και τα αγαθά της επιλέγω μερικά αξιομνημόνευτα αποσπάσματα με τον ελάχιστο δυνατό σχολιασμό εκ μέρους μου.
Του Κώστα Χριστίδη*
Νομικού – Οικονομολόγου
‘’Οι δημοκρατικές κοινωνίες μπορούν να προσφέρουν περισσότερη ευημερία γιατί οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι να σκέφτονται για τον εαυτό τους και να μοιραστούν ιδέες, να ανακαλύψουν και να δημιουργήσουν’’.
Η άποψη αυτή στηρίζεται στο επιχείρημα του Χάγιεκ, ότι η ανθρώπινη γνώση διακρίνεται σε ρητή (επιστημονική, καταγεγραμμένη) και σε άρρητη, που διαρκώς αναπτύσσεται και μεταβάλλεται και ότι σε μία ελεύθερη, δημοκρατική κοινωνία γίνεται μεγαλύτερη και ταχύτερη αξιοποίηση της άρρητης γνώσης, κυρίως από ιδιωτικούς φορείς, γεγονός που συμβάλλει αποφασιστικά στην αύξηση του γενικού επιπέδου ευημερίας.
‘’Γνωρίζουμε ότι πρέπει να επενδύσουμε περισσότερο στους ανθρώπους μας – στην εκπαίδευση των νέων μας, στις δεξιότητες και στην κατάρτιση για να ανταγωνισθούν στην παγκόσμια οικονομία. Γνωρίζουμε ότι πρέπει να ενθαρρύνουμε την επιχειρηματικότητα [ … ]
Έχουμε δημιουργήσει δίκτυα για νέους ηγέτες και έχουμε επενδύσει σε νέους επιχειρηματίες, διότι πιστεύουμε ότι η ελπίδα και η ανανέωση στις κοινωνίες μας ξεκινούν από τις φωνές της νεολαίας’’. Στην Ελλάδα οι έννοιες του επιχειρηματία και της επιχειρηματικότητας είναι εξοβελιστέες. Αναγκάζουμε επιχειρήσεις και νέους επιστήμονες να αναζητούν καλύτερη τύχη εκτός ελληνικών συνόρων.
‘’Σε προηγμένες κοινωνίες ακούγονται φωνές κατά της τεχνολογίας. Κάποιοι θέλουν να επαναφέρουν θέσεις εργασίας που έχουν χαθεί εδώ και δεκαετίες [ … ] Τώρα ζούμε σε μία παγκοσμιοποιημένη κοινωνία, σε μία εφοδιαστική αλυσίδα που σχετίζεται με κάθε χώρα. Δεν μπορούμε να κοιτάζουμε προς τα πίσω. Πρέπει να κοιτάμε προς το μέλλον’’. Πράγματι, δεν μπορούμε σε ένα μεγάλο, καθετοποιημένο εργοστάσιο να ανεγείρουμε έναν διαχωριστικό τοίχο.
‘’Δεν μπορούμε να κινούμαστε σε συγκρούσεις ανάμεσα στις χώρες. Πιστεύω ότι η καλύτερη ελπίδα για πρόοδο σχετίζεται με τις ανοιχτές αγορές και φυσικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την δημοκρατία’’. Οι τρεις έννοιες δημοκρατία, αγορά, ανθρώπινα δικαιώματα και είναι αλληλοεξαρτώμενες.
‘’Ναι, υπάρχει αβεβαιότητα και ανησυχία και κανείς μας δεν γνωρίζει το μέλλον. Η Ιστορία δεν κινείται ευθύγραμμα [ … ] Η πρόοδος είναι κάτι που κάθε γενιά πρέπει να κερδίσει [ … ] Αγάπη και σεβασμός και καλοσύνη για την οικογένεια, την κοινότητα και την πατρίδα, και μία αίσθηση κοινής μοίρας, με υποχρεώσεις προς αλλήλους [ … ], αυτό μου δίνει ελπίδα [ … ] Γιατί τελικά εξαρτάται από εμάς. Δεν είναι ευθύνη κάποιου άλλου, αλλά είναι οι πολίτες του κόσμου που θα κάνουν την καμπύλη της Ιστορίας να γείρει προς την δικαιοσύνη’’.
Ατομική ευθύνη, αγάπη, σεβασμός και καλοσύνη, αίσθηση κοινής μοίρας είναι πανανθρώπινες αξίες που συμβάλλουν, παντού και πάντοτε στην πρόοδο. Οποία αντίθεση με τις θέσεις ημέτερου ‘’ηγέτη’’, ‘’να ξεμπερδεύουμε με το παλιό’’ και ‘’ή τους τελειώνουμε ή μας τελειώνουν’’…