Προθεσμία έξι μηνών θα έχουν οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων προκειμένου να τακτοποιήσουν τις πολύ μεγάλες αυθαιρεσίες.
Για την ακρίβεια, όσοι ιδιοκτήτες έχουν εντελώς αυθαίρετα κτίρια (δηλαδή δεν διαθέτουν καμία οικοδομική άδεια) ή με υπέρβαση – τουλάχιστον – κατά 40% στην κάλυψη και στη δόμηση ή καθ’ ύψος πάνω από 20% (πρόκειται για τα κτίσματα που ανήκουν στη λεγόμενη κατηγορία 5) έχουν στη διάθεσή τους 181 μέρες προκειμένου να επωφεληθούν από τις προβλέψεις του νόμου.
Σημειώνεται ότι από την 1η Ιουλίου 2020 ο νόμος για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων αλλάζει. Από εκεί και πέρα, όπως προαναφέρθηκε, οι μεγάλες παραβάσεις δεν θα τακτοποιούνται, και η τακτοποίηση ενός αυθαιρέτου θα θεωρείται ολοκληρωμένη μόνο στην περίπτωση που ο ιδιοκτήτης έχει ολοκληρώσει την Ηλεκτρονική Ταυτότητα του Κτιρίου.
«Οι ιδιοκτήτες που διαθέτουν αυθαίρετα με πολύ μεγάλες παραβάσεις θα πρέπει να επωφεληθούν το διάστημα που απομένει μέχρι το τέλος του ερχόμενου Ιουνίου και να πάνε να τα τακτοποιήσουν. Αν δεν το κάνουν παίρνουν μεγάλο ρίσκο...», τονίζει στην εφημερίδα «Τα Νέα» ο πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Διπλωματούχων Αγρονόμων - Τοπογράφων Μηχανικών Μιχάλης Καλογιαννάκης.
Ποιο είναι το ρίσκο; Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα των αυθαιρέτων, το ρίσκο που παίρνουν οι ιδιοκτήτες που δεν θα τακτοποιήσουν τα αυθαίρετά τους είναι είτε να κατεδαφιστούν, είτε να καταστεί πολύ υψηλό το κόστος διατήρησής τους.
Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο (δηλαδή αυτόν που ισχύει έως τις 30 Ιουνίου 2020) οι ιδιοκτήτες με ακίνητα που ανήκουν στην κατηγορία 5 αλλά και με μικρότερες παραβάσεις μπορούν να τα τακτοποιήσουν σε 100 δόσεις. Την ίδια ώρα, οι μακροχρόνια άνεργοι μπορούν να προβούν σε τακτοποίηση των αυθαιρέτων τους καταβάλλοντας το 30% των προβλεπόμενων προστίμων, αλλά και οι δικαιούχοι του προγράμματος κοινωνικής αλληλεγγύης καταβάλλοντας το 20%.
Τι ισχύει για τις «μικρότερες» αυθαιρεσίες
Σε ό,τι αφορά τις υπόλοιπες κατηγορίες αυθαιρέτων, δηλαδή αυτά με λιγότερες αυθαιρεσίες, όσοι από τους ιδιοκτήτες ενταχθούν στον νέο νόμο (δηλαδή αυτόν που θα ισχύσει από την 1η Ιουλίου 2020 και μετά) θα έχουν περιθώριο να τα τακτοποιήσουν έως το 2025.
Ωστόσο, όπως ξεκαθαρίζουν από το υπουργείο Περιβάλλοντος, αυτή τη φορά δεν θα είναι μια απλή πενταετής παράταση. Κι αυτό επειδή το σκηνικό γύρω από τις τακτοποιήσεις αυθαιρέτων αλλάζει. Με το νέο καθεστώς θεσπίζονται, μεταξύ άλλων, κλιμακωτά πρόστιμα και σύνδεση, όπως προαναφέρθηκε, με την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου. Ειδικότερα, τα πρόστιμα θα κινούνται στη λογική των (νέων) προστίμων που σχεδιάζονται για το Κτηματολόγιο.
Δηλαδή θα είναι κλιμακωτά και θα υπολογίζονται ανάλογα με τον χρόνο τακτοποίησής τους και σύνδεσης - εφαρμογής με την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου. Και χωρίς Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου δεν θα μπορεί να γίνει καμιά μεταβίβαση ή άλλη πράξη.
Οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων (που ανήκουν στις κατηγορίες από 1 έως 4, δηλαδή έχουν μικρότερες παραβάσεις) θα μπορούν να τα τακτοποιούν και μετά τις 30 Ιουνίου 2020 με καταληκτική ημερομηνία την 31η Δεκεμβρίου 2025.
Ωστόσο θα πρέπει να καταβάλλουν προσαυξημένα κατά 20% πρόστιμα για το πρώτο έτος καθυστέρησης και επιπλέον 5% για κάθε χρόνο καθυστέρησης. Δηλαδή αν ένας ιδιοκτήτης καθυστερήσει έναν χρόνο ακόμη θα πληρώσει 25%, αν καθυστερήσει τρία χρόνια θα πληρώσει 30% και πάει λέγοντας…
Επί της ουσίας, η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου είναι μια ηλεκτρονική δήλωση, η οποία συνοδεύεται από μια σειρά στοιχείων/εγγράφων όπως είναι για παράδειγμα η οικοδομική άδεια, τα σχέδια του κτιρίου και το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης.