Τα σενάρια για τον ΕΝΦΙΑ που θα κληθούν να πληρώσουν οι φορολογούμενοι το επόμενο έτος εξετάζουν στο υπουργείο Οικονομικών, με τις προτάσεις να πέφτουν «βροχή» στο τραπέζι των συνομιλιών.
Συγκεκριμένα, μετά την πρόταση για αντικατάσταση του ΕΝΦΙΑ, όπως τον ξέρουμε σήμερα, με έναν φόρο που θα ονομάζεται «φόρος μεγάλης ακίνητης περιουσίας», ξεκίνησαν οι προτάσεις για αλλαγή των αντικειμενικών αξιών, προκειμένου ο φόρος να γίνει πιο δίκαιος, όπως ζητούν οι φορολογούμενοι.
Το νέο σενάριο που εξετάζεται στο υπουργείο Οικονομικών είναι η επιβολή «οικογενειακού ΕΝΦΙΑ», για το σύνολο δηλαδή των ακινήτων που έχει στην κατοχή της μια οικογένεια.
Τι προβλέπει το «σχέδιο Μακλάσκι» για τις αντικειμενικές αξίες
Στις τιμές των ενοικίων, στα στοιχεία για τις αγοραπωλησίες ακινήτων, στη βάση αξιών ακινήτων της Τράπεζας της Ελλάδος, αλλά και σε ειδικές επιτροπές που θα συσταθούν πανελλαδικά, θα στηριχθεί ο νέος τρόπος υπολογισμού των αξιών των ακινήτων.
Αυτό προβλέπει το σχέδιο που επεξεργάζεται το υπουργείο Οικονομικών και το οποίο κάποιοι αποκαλούν «σχέδιο Μακλάσκι», δίνοντας το όνομα του Ιρλανδού εμπειρογνώμονα Γουίλιαμ Μακλάσκι, που επικουρεί τεχνικά την κυβέρνηση και τους θεσμούς στο ζήτημα την αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών.
Όπως διευκρίνισε η υφυπουργός Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου οι όποιες αλλαγές γίνουν στις αντικειμενικές αξίες θα αφορούν μόνο στις τιμές ζώνης και σε καμία περίπτωση τους συντελεστές παλαιότητας, τους συντελεστές εμπορικότητας ή τις Αρχικές και Ειδικές Βασικές Αξίες γης που ισχύουν για τα εκτός σχεδίου ακίνητα και αγροτεμάχια όπου δεν υπάρχουν τιμές ζώνης.
Αλλά και η αλλαγή των τιμών ζώνης δεν είναι απλή υπόθεση. Το υπουργείο Οικονομικών και η φορολογική διοίκηση έχουν ήδη καταρτίσει τις σχετικές βάσεις δεδομένων, ενώ η βοήθεια της Τράπεζας της Ελλάδος και του υποδιοικητή της Θεόδωρου Μητράκου (είναι ειδικός στα θέματα ακινήτων) είναι πολύτιμες.
Να σημειωθεί πως τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος προέρχονται από όλες τις συστημικές τράπεζες και από έρευνες αγοράς που πραγματοποιούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα από ορκωτούς εκτιμητές. Οι συναλλαγές από αγοραπωλησίες έχουν ξεκινήσει να δηλώνονται μέσω ειδικής εφαρμογής που έχει ετοιμάσει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, ενώ συλλέγονται και από συμβολαιογράφους και υποθηκοφυλακεία. Σε σχέση με τα ενοίκια αυτά ήδη δηλώνονται στην εφορία ηλεκτρονικά και ως εκ τούτου η βάση δεδομένων υφίσταται ήδη.
Να σημειωθεί πως Τράπεζα της Ελλάδος και υπουργείο Οικονομικών έχουν ήδη τρέξει πιλοτικά αναπροσαρμογές τιμών στη βάση των παραπάνω στοιχείων και έχουν παράξει έναν «αλγόριθμο», ο οποίος οδηγεί σε ικανοποιητικές αναθεωρήσεις τιμών που αναπροσαρμόζουν τις αξίες σε πιο ρεαλιστικά επίπεδα.
Αλλά τα αποτελέσματα που θα προκύπτουν από τον αλγόριθμο και τις προαναφερόμενες βάσεις δεδομένων θα «φιλτράρονται» επί τόπου, με τη βοήθεια 1.625 ειδικών. Το υπουργείο Οικονομικών θα συστήσει σε 325 Δήμους όλης της χώρας πενταμελείς επιτροπές, οι οποίες θα καταλήξουν σε έναν πίνακα τιμών με πραγματικές αξίες ακινήτων για κάθε ζώνη χωριστά στους Δήμους ευθύνης τους. Οι επιτροπές αυτές θα αποτελούνται από έναν εκπρόσωπο της εφορίας, έναν του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, έναν υπάλληλο της Κτηματικής Υπηρεσίας του Δημοσίου, έναν εκπρόσωπο των μεσιτών και έναν εκπρόσωπο του Δήμου.
Όταν οι επιτροπές αναθεωρούν τις αξίες ακινήτων, τότε θα συγκρίνεται το αποτέλεσμα της εργασίας τους με το ηλεκτρονικά παραγόμενο από τον αλγόριθμο αποτέλεσμα. Εάν δεν υπάρχουν αποκλίσεις τότε θα λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος των δύο τιμών. Αν όμως προκύπτουν διαφορές, τότε θα γίνεται ανάθεση από το υπουργείο Οικονομικών σε εκτιμητές ακινήτων για να δώσουν το τελικό μέγεθος.
Ο νέος τρόπους υπολογισμού των αξιών αναμένεται να εκτινάξει τις τιμές ζώνης στα νησιά και στις παραθαλάσσιες περιοχές, ενώ θα οδηγήσει σε μείωση τιμών σε περιοχές που προ κρίσης ήταν πολύ ακριβές, αλλά κατά τη διάρκεια των τελευταίων οκτώ ετών οι μεταβιβάσεις και οι μισθώσεις γίνονται σε πολύ χαμηλότερες τιμές.