Η έκθεση του ΔΝΤ για τις συντάξεις υποστηρίζει ότι έπεσαν χαμηλά οι συντελεστές αναπλήρωσης της ανταποδοτικής σύνταξης επειδή η εθνική σύνταξη είναι «φουσκωμένη».
Αυτή η συνταγή λειτουργεί κατά το ΔΝΤ ως αντικίνητρο για παραμονή στην εργασία και καταβολή εισφορών. Γι' αυτό και συστήνει την επανεξέταση της εθνικής σύνταξης σε μεσομακροπρόθεσμο διάστημα.
Δηλαδή με πόσους άλλους τρόπους να μειωθούν οι συντάξεις; Υπενθυμίζουμε ότι η εθνική σύνταξη με ασφάλιση 15-20 έτη συρρικνώνεται ως εξής:
• Για 15 έτη ασφάλισης, το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης είναι 345,60 ευρώ.
• Για 16 έτη ασφάλισης, 353,28 ευρώ.
• Για 17 έτη ασφάλισης, 360,96 ευρώ.
• Για 18 έτη ασφάλισης, 368,64 ευρώ.
• Για 19 έτη ασφάλισης, 376,32 ευρώ και
• Από 20 έτη ασφάλισης και άνω 384,00 ευρώ.
Ακόμα περισσότερο μειώνεται η εθνική σύνταξη για όσους συνταξιοδοτούνται πριν από τα 67, για τις συντάξεις αναπηρίας (ανάλογα με τα ποσοστά) και για όσους δεν συμπληρώνουν 40 έτη διαμονής στην Ελλάδα. Επιπλέον οι διπλοσυνταξιούχοι χάνουν τη μία εθνική σύνταξη.
Στις περιπτώσεις καταβολής μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος (δηλαδή σε όριο ηλικίας μικρότερο από το κατά περίπτωση προβλεπόμενο όριο για πλήρη σύνταξη), το ποσό της εθνικής σύνταξης καταβάλλεται μειωμένο κατά 1/200 για κάθε μήνα (ή 6% για κάθε έτος) που υπολείπεται του αντίστοιχου ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης.
Σε καμία περίπτωση το ποσοστό μείωσης της εθνικής σύνταξης δεν υπερβαίνει το ποσοστό μείωσης που αντιστοιχεί σε πέντε έτη ηλικίας (60 μήνες), ενώ δεν επιβάλλεται το επιπλέον ποσοστό μείωσης ύψους 10%.
Σύμφωνα με τα παραδείγματα που παραθέτει η επιστημονική ομάδα του κ. Αλέξη Μητρόπουλου (ΕΝΥΠΕΚ):
• Για 20 έτη ασφάλισης, το μειωμένο ποσό της εθνικής σύνταξης είναι 384 - 6% = 360,96 ευρώ για ένα (1) έτος προ της συμπλήρωσης του πλήρους ορίου (π.χ. σε ηλικία 66 ετών).
• Για 20 έτη ασφάλισης, το μειωμένο ποσό της εθνικής σύνταξης είναι 384 - 12% = 337,92 ευρώ για δύο (2) έτη προ της συμπλήρωσης του πλήρους ορίου (π.χ. σε ηλικία 65 ετών).
• Για 20 έτη ασφάλισης, το μειωμένο ποσό της εθνικής σύνταξης είναι 384 - 18% = 314,88 ευρώ για τρία (3) έτη προ της συμπλήρωσης του πλήρους ορίου (π.χ. σε ηλικία 64 ετών).
• Για 20 έτη ασφάλισης, το μειωμένο ποσό της εθνικής σύνταξης είναι 384 - 24% = 291,84 ευρώ για τέσσερα (4) έτη προ της συμπλήρωσης του πλήρους ορίου (π.χ. σε ηλικία 63 ετών).
• Για 20 έτη ασφάλισης, το μειωμένο ποσό της εθνικής σύνταξης είναι 384 - 30% = 268,80 ευρώ για πέντε (5) έτη προ της συμπλήρωσης του πλήρους ορίου (π.χ. σε ηλικία 62 ετών).
Δύο παραδείγματα σωρευτικών μειώσεων:
Παράδειγμα 1: Ασφαλισμένος με 40 έτη διαμονής στην Ελλάδα, με θεμελιωμένο δικαίωμα σε μειωμένη σύνταξη γήρατος (15 έτη ασφάλισης) και συμπληρωμένο το 62° έτος της ηλικίας) θα λάβει ως εθνική σύνταξη το ποσό των 241,92 ευρώ επειδή:
Για τα 15 έτη ασφάλισης το ποσό της εθνικής σύνταξης (μειωμένο κατά 2% για κάθε έτος ασφάλισης που υπολείπεται των 20 ετών) είναι 345,60 ευρώ. Επιπλέον και δεδομένης της μειωμένης σύνταξης γήρατος κατά 5 έτη (όριο ηλικίας πλήρους σύνταξης το 67ο έτος), το ποσό της εθνικής θα μειωθεί κατά 6% για κάθε έτος που υπολείπεται του πλήρους ορίου ηλικίας και συνεπώς το ποσό της εθνικής σύνταξης που θα δικαιωθεί ο ως άνω ασφαλισμένος θα είναι 241,92 ευρώ! [345,60 - (345,60 X 30%)].
Παράδειγμα 2: Ασφαλισμένος με 25 έτη διαμονής στην Ελλάδα, με θεμελιωμένο δικαίωμα σε μειωμένη σύνταξη γήρατος (15 έτη ασφάλισης και συμπληρωμένο το 62ο έτος της ηλικίας) θα λάβει ως εθνική σύνταξη το ποσό των 151,20 ευρώ, επειδή: Για τα 15 έτη ασφάλισης η σύνταξη ανέρχεται στα 345,60 ευρώ. Δεδομένου ότι ο ασφαλισμένος είχε 25 έτη διαμονής στην Ελλάδα το εν λόγω ποσό θα μειωθεί κατά 15/40 (ήτοι 216 ευρώ) και κατόπιν θα μειωθεί περαιτέρω κατά 30% (5 έτη νωρίτερα συνταξιοδότηση από το πλήρες όριο ηλικίας), δηλαδή απομένουν 151,20 ευρώ.
Μειωμένη σύνταξη λόγω αναπηρίας
Τα ποσοστά αναπηρίας, για τα οποία προβλέπονται μειώσεις στο ποσό της εθνικής σύνταξης για τους συνταξιούχους φορέων αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, οι οποίοι θα λάβουν μειωμένη σύνταξη λόγω αναπηρίας, ορίζονται ως ακολούθως:
α) από 67% έως και 79,99, χορηγείται το 75% της εθνικής σύνταξης, ήτοι για 15ετία το ποσό των 259,20 ευρώ και για 20ετία το ποσό των 288 ευρώ.
β) από 50% έως και 69,99%, χορηγείται το 50% της εθνικής σύνταξης, ήτοι για 15ετία το ποσό των 172,80 ευρώ και για 20ετία το ποσό των 192 ευρώ.
Από το στόχαστρο του ΔΝΤ δεν ξέφυγε ούτε η έκτακτη παροχή που έδωσε στους χαμηλοσυνταξιούχους η κυβέρνηση μέσα στις γιορτές εν είδει 13ης σύνταξης. Το ΔΝΤ υπολογίζει πως με αυτή την παροχή μηδενίστηκε η εξοικονόμηση από το «ψαλίδι» στο ΕΚΑΣ για το 2016 και το 2017. Στο πεδίο των εισφορών η κριτική επικεντρώνεται στις εκπτώσεις που πέτυχαν οι επιστήμονες -γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί- οι οποίες κατά το ΔΝΤ πρέπει να καταργηθούν.