Ο στρατιώτης του ιαπωνικού αυτοκρατορικού στρατού Τερούο Νακαμούρα παραδόθηκε στο αυτοσχέδιο καταφύγιό του στη νήσο Μοροτάι, κάπου στο βoρειοανατολικό ινδονησιακό αρχιπέλαγος, τον Δεκέμβριο του 1974, τριάντα χρόνια μετά το τέλος του πολέμου.
Ο σαμουράι του ΠΑΣΟΚ, Κώστας Λαλιώτης, εντοιχισμένος στο γραφείο του στη Χαριλάου Τρικούπη, δεν θα παραδοθεί, όσα χρόνια κι αν περάσουν από την κατάπαυση του πυρός.
Του Μιχάλη Τσιντσίνη
Η τύχη του Λαλιώτη μπορεί να ήταν ταυτόχρονα και η μεγάλη του ατυχία. Η πολιτική του σταδιοδρομία είχε βρει –και ίσως περάσει– την ακμή της όταν εκείνος ήταν ακόμη σε ηλικία που δικαιολογούσε τον χαρακτηρισμό «βρέφος».
Οταν έχεις τόσο λαμπρό μέλλον πίσω σου, πώς μπορείς να το αφήσεις να παρέλθει; Γι’ αυτό και ο πρώην υπουργός φροντίζει σχολαστικά να επισκέπτεται το παρελθόν και να το υπερασπίζεται σαν ιερή του πατρίδα.
Αυτό έκανε και με την πρόσφατη, σχοινοτενή δοξολογία του για τον Ανδρέα Παπανδρέου, που, όπως κάθε αναφορά στο ανδρεϊκό παρελθόν, δεν μπορεί παρά να έχει για τον Λαλιώτη και χαρακτήρα αυτοαναφορικότητας. Υπερασπιζόμενος Εκείνον, υπερασπίζεται και τον εαυτό του.
Αυτήν τη φορά είχε έναν επιπλέον λόγο να νιώσει ότι η πασοκική (του) ιστορία απειλείται. Είχε υπομείνει τόσες υμνητικές νεκρολογίες για τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, τόσες σελίδες αναγνώρισης του «εχθρού», που όσοι τον ξέρουν απορούν πώς συγκρατήθηκε· απορούν πώς δεν είχε ήδη δώσει φωνή στα αντιμητσοτακικά ένστικτα.
Παλιό κλέος. Παλιό μίσος. Πώς αυτά τα ευγενή καύσιμα της λαλιωτικής ψυχής έφτασαν να ερμηνεύονται σαν σχέδιο που αφορά το παρόν – σαν «ηχηρή παρέμβαση» και «μανιφέστο»; Εύκολα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι από καιρό έτοιμος να εκμεταλλεύεται ό,τι κρατάει ζωντανή την πιθανότητα ότι μπορεί να συναντηθεί με την Κεντροαριστερά κάπως, κάποτε, στο μέλλον. Επενδύει στη συζήτηση –πολύ περισσότερο απ’ ό,τι επενδύει πραγματικά στη σύγκλιση–, γιατί εκτιμά πως ο θόρυβος αποσυντονίζει το ΠΑΣΟΚ.
Και το ΠΑΣΟΚ; Γιατί δεν αντιδρά; Η απάντηση είναι ότι δεν έχει λόγο να νομιμοποιήσει διά της αντίδρασης ένα κατασκευασμένο θέμα. Αλλωστε, ωφελείται, λένε, από τέτοιες νοσταλγικές ενατενίσεις. Κρατάει την επαφή του με ένα αρχαιοπασοκικών αισθημάτων ακροατήριο, χωρίς να κινδυνεύει να στείλει λάθος μηνύματα για τον προσανατολισμό του.
Το σημερινό ΠΑΣΟΚ έχει προσανατολιστεί σε ένα πολυκομματικό εγχείρημα που θα έχει πετύχει μόνον αν καταφέρει να καταστήσει περιττές τις συνιστώσες του. Δεν θα χρειαστεί καν να τολμήσει κανείς να μιλήσει για αυτοκατάργηση. Η ανάδειξη και μόνο ενός νέου παραταξιακού σχήματος θα θέσει το παρόν ΠΑΣΟΚ σε δαρβινική τροχιά σταδιακής εξαφάνισης.
Γι’ αυτό και, από ένστικτο, προσπαθούν να εμποδίσουν αυτή την εξέλιξη όσοι βρίσκουν ρόλο μόνο σε ένα κόμμα που λειτουργεί ως μουσείο του εαυτού του.