Το 2016 η εφορία εισέπραξε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ από τη φορολόγηση τεκμαρτών εισοδημάτων συνολικού ύψους 7 δισ. ευρώ ή 4% του ΑΕΠ, τα οποία βεβαίωσε μέσω των αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης φορολογουμένων που είχαν την ατυχία να διαθέτουν σπίτι, αυτοκίνητο ή να στέλνουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά σχολεία.
Το 2017 ο λογαριασμός της τεκμαρτής φορολόγησης για εκατομμύρια φορολογούμενους αναμένεται να είναι ακόμη μεγαλύτερος και ως εκ τούτου απαιτείται μεγάλη προσοχή στη συμπλήρωση της φορολογικής δήλωσης.
Και στις εφετινές φορολογικές δηλώσεις η μεγάλη «παγίδα» κρύβεται στον πίνακα καις τους κωδικούς των τεκμηρίων, κάτι που ισχύει κυρίως για όσους είδαν τα εισοδήματα τους να μειώνονται αισθητά το 2016.
Ο προσδιορισμός της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης θα γίνει από την εφορία στη βάση δύο παραμέτρων. Αφενός από τις πραγματικές δαπάνες οι οποίες κατεβλήθησαν στη διάρκεια του περασμένου έτους για την απόκτηση μιας σειράς περιουσιακών στοιχείων και αφετέρου από τα κλασικά τεκμήρια (ακίνητα, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, πισίνες, αεροσκάφη, ελικόπτερα, ανεμόπτερα, δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία και δαπάνες για οικιακές βοηθούς).
Έτσι, κατά τη διαδικασία υπολογισμού του φόρου επί των εισοδημάτων του 2016 που περιλαμβάνονται στη δήλωση φόρου εισοδήματος 2017 θα συναθροίζονται όλα τα ποσά των δαπανών απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και των δαπανών για δωρεές και δάνεια με τα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης (κατοικίες, αυτοκίνητα, πισίνες, σκάφη αναψυχής κ.λπ.) και τα συνολικά ποσά τεκμηρίων που θα προκύπτουν θα προσδιορίζουν τα ελάχιστα όρια φορολογητέων εισοδημάτων πάνω από τα οποία θα πρέπει να έχουν δηλώσει οι φορολογούμενοι.
Όσοι εφέτος πιαστούν στα δίχτυα των τεκμηρίων θα φορολογηθούν για το σύνολο ή για το μεγαλύτερο μέρος του τεκμαρτού εισοδήματος με συντελεστές φόρου αυξημένους σε σύγκριση με το 2016 και με προκαταβολή φόρου εισοδήματος αυξημένη από το 75% στο 100% του κύριου φόρου εισοδήματος.
Συγκεκριμένα, εάν το συνολικό δηλωθέν εισόδημα του φορολογούμενου είναι μικρότερο από το συνολικό τεκμαρτό εισόδημα, το οποίο θα έχει προσδιοριστεί από το άθροισμα των τεκμηρίων διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, τότε η πρόσθετη διαφορά φορολογητέου εισοδήματος που θα προκύπτει θα φορολογείται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα με συντελεστές που κυμαίνονται από 22% έως 45%.
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων κατά την εκκαθάριση των φετινών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, θα προσδιορίσει το συνολικό ύψος του τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος αθροίζοντας τα ακόλουθα ποσά:
• Την ελάχιστη τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης, η οποία ανέρχεται σε 3.000 ευρώ για κάθε άγαμο, διαζευγμένο ή χήρο φορολογούμενο και σε 5.000 ευρώ για τους έγγαμους συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση.
• Τα τεκμήρια διαβίωσης, ήτοι ποσά τα οποία αντιπροσωπεύουν τις ελάχιστες ετήσιες δαπάνες χρήσης και συντήρησης περιουσιακών στοιχείων, όπως κατοικίες, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, αεροσκάφη και πισίνες, αλλά και ποσά που αντιπροσωπεύουν τα ελάχιστα ετήσια έξοδα του φορολογούμενου για την ατομική του συντήρηση. Στις «αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης» υπάγονται και οι πραγματικά καταβληθείσες δαπάνες για την πληρωμή διδάκτρων σε ιδιωτικά σχολεία, καθώς και τα έξοδα για την καταβολή αποδοχών σε υπηρετικό προσωπικό.
• Τα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, δηλαδή δαπάνες του φορολογούμενου για την αποπεράτωση οικοδομών, την απόκτηση (αγορά κ.λπ.) ακινήτων, μετοχών, αμοιβαίων κεφαλαίων, ομολόγων, εντόκων γραμματίων του Δημοσίου, αυτοκινήτων, δικύκλων, τρικύκλων, σκαφών ή πλοίων αναψυχής, την αγορά κινητών αντικειμένων καθαρής αξίας άνω των 8.130 ευρώ ή 10.000 ευρώ μαζί με τον ΦΠΑ (έργων τέχνης, κοσμημάτων, επίπλων κ.λπ.), την αγορά ή τη σύσταση επιχειρήσεων, τη συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο εταιρειών, τη χορήγηση δανείων, δωρεές χρηματικών ποσών, κ.α..