Η χώρα αντιμετωπίζει δύο ιστορικές προκλήσεις. Η πρώτη αφορά την επιθετική πολιτική της Τουρκίας, η οποία κλιμακώνεται από μακρού χρόνου και φαίνεται ότι θα εκδηλωθεί έμπρακτα μεσοπρόθεσμα.
Tου Μιλτιάδη Νεκτάριου*
Η δεύτερη αφορά την εξεύρεση συμπληρωματικών πόρων 40 δισ. που θα ενισχύσουν την προσπάθεια «επανεπένδυσης» που πρέπει να ολοκληρώσει η χώρα στην περίοδο 2020-2030. Η θέση μας είναι ότι και στα δύο θέματα η χώρα δεν έχει χρησιμοποιήσει το ισχυρότερο χαρτί που διαθέτει: την Ελληνική Ομογένεια.
Στο θέμα της εθνικής άμυνας, παρά την προσπάθεια των οπαδών της «φινλανδοποίησης» της Ελλάδας, μόνο ένα μονοψήφιο ποσοστό των πολιτών πιστεύει στα «ανοιχτά σύνορα», στην «ελεύθερη μετανάστευση», στον «κατευνασμό της Τουρκίας». Πρόκειται για διάφορες ομάδες με αριστερές προκαταλήψεις. Η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών πιστεύει ακράδαντα στην εθνική αξιοπρέπεια της χώρας, που βασίζεται στην ισχυρή οικονομία και τη στρατιωτική ισχύ.
Παρά την ετοιμότητα των Ενόπλων Δυνάμεων, έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος για την απόκτηση έξυπνων όπλων μεγάλης εμβέλειας και αποτελεσματικότητας. Τέτοια όπλα πρέπει να αγοραστούν ταχύτατα. Οι «σώφρονες» υποστηρίζουν πως δεν υπάρχουν χρήματα.
Μια άμεση απάντηση για όλους αυτούς είναι ότι θα μπορούσαν να βρεθούν αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ από μια εφάπαξ περικοπή, εν όλω ή εν μέρει, των 500.000 πρόωρων συντάξεων που κοστίζουν 6 δισ. ευρώ ετησίως (πρόκειται για το κύριο εργαλείο εξαγοράς ψήφων, που εφαρμόζει με συνέπεια το πολιτικό σύστημα τις τελευταίες δεκαετίες). Αυτή είναι η «αναγκαία» συνθήκη για τη βελτίωση της εθνικής άμυνας.
Η «ικανή» συνθήκη είναι η κινητοποίηση της Ομογένειας για τον σχεδιασμό, τη χρηματοδότηση και την παραγωγή οπλικών συστημάτων τελευταίας τεχνολογίας, στο πλαίσιο ανάπτυξης μιας σύγχρονης αμυντικής βιομηχανίας, σε συνεργασία με το Ισραήλ, με το οποίο πρέπει να συναφθεί πλέον μια επίσημη αμυντική συμφωνία.
Τέτοιες πρωτοβουλίες θα πείσουν την Τουρκία ότι οι φαντασιώσεις για «γαλάζιες πατρίδες» πρέπει να μπουν στο ψυγείο διότι έχουν πολύ υψηλό κόστος. Επιπλέον, μέχρι το 2030 υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες τα ελληνικά σύνορα να έχουν γίνει και ευρωπαϊκά σύνορα, με την πραγματική έννοια του όρου.
Η δεύτερη μεγάλη προτεραιότητα της χώρας είναι η συνολική ανασυγκρότηση της οικονομίας με την δημιουργία Συμπράξεων Δημόσιου - Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Μέσω των ΣΔΙΤ τα 50-60 δισ. των κοινοτικών κεφαλαίων θα προσεγγίσουν τα 100 δισ. και θα αποτελέσουν τη βάση χρηματοδότησης των επενδύσεων για την επόμενη δεκαετία, με θεαματικούς ρυθμούς ανάπτυξης του ΑΕΠ.
Το Ελληνικό Δημόσιο λόγω της μακράς και καταστροφικής εμπειρίας του στη διοίκηση δημόσιων οργανισμών, δεν πρέπει να αναλάβει την διοίκηση των ΣΔΙΤ. Τα συμφέροντά του θα εξυπηρετηθούν πληρέστερα με την εφαρμογή των Αρχών της Εταιρικής Διακυβέρνησης και την ανάθεση της διοίκησης στους ιδιώτες μετόχους.
Το ζητούμενο είναι πώς υλοποιείται ένα τέτοιο γιγαντιαίο πρόγραμμα επενδύσεων και πώς γίνεται η εκπόνηση των business plans για το οριστικό περιεχόμενο και το χρονοδιάγραμμα της κάθε μεταρρύθμισης.
Επειδή στη χώρα δεν υπάρχει η σχετική πολιτική κουλτούρα, ούτε η σχετική τεχνογνωσία, καίριο ρόλο πρέπει να παίξει το επιστημονικό και επιχειρηματικό δυναμικό της Ομογένειας, το οποίο έχει ολοκληρωμένη άποψη για τα εν λόγω ζητήματα, διότι αυτά έχουν ήδη επιλυθεί στις διάφορες χώρες του αναπτυγμένου κόσμου και υπάρχει πλούσια εμπειρία για τις επιδόσεις των εναλλακτικών επιλογών.
Η έμφαση στην παρούσα συζήτηση είναι σε μια πολυεπίπεδη και πολυπαραγοντική στρατηγική που ως πρώτο στόχο έχει την επανασύνδεση των ομογενών με την πατρίδα μέσω σύγχρονων πληροφοριακών υποδομών, και σε δεύτερη φάση την οικονομική, κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική συμμετοχή τους στα δρώμενα της χώρας.
Η στρατηγική προσέλκυσης των ομογενών πρέπει να εκκινήσει με την καταγραφή των ομογενών σε παγκόσμια κλίμακα, μέσω μιας Ηλεκτρονικής Βάσης Δεδομένων, η οποία θα δίνει τη δυνατότητα διασύνδεσης κάθε ομογενούς με συγκεκριμένο δήμο (κοινότητα) ή περιφέρεια της χώρας.
Έτσι θα δημιουργηθεί για πρώτη φορά στην ελληνική ιστορία μια παγκόσμια κοινότητα Ελλήνων, που θα είναι περίπου διπλάσια σε αριθμό σε σχέση με τον εγχώριο πληθυσμό, με τεράστια αναμενόμενα οφέλη σε όλα τα επίπεδα: αρχικά κοινωνικά και πολιτιστικά οφέλη και, στη συνέχεια, οικονομικά και πολιτικά.
Οι ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την ταξινόμηση των ομογενών σε ομάδες με βάση οικονομικά χαρακτηριστικά (επάγγελμα, εκπαίδευση, επιχειρηματική δραστηριότητα, κλπ.) καθώς και μια σειρά από κοινωνικές, πολιτικές και πολιτιστικές παραμέτρους. Η ταξινόμηση αυτή θα οδηγήσει στη δημιουργία ενός παγκόσμιου δικτύου ελληνικών οικονομικών συμφερόντων σε πρώτη φάση, καθώς και ενός παγκόσμιου δικτύου πρωτοβουλιών και δραστηριοτήτων (επίσημες διαδικασίες lobbying) για την προώθηση των εθνικών θεμάτων στις χώρες διαμονής των ομογενών.
Η εθνική στρατηγική για τη συμμετοχή της Ομογένειας στα ΣΔΙΤ θα έχει πολλαπλά θετικά αποτελέσματα, διότι το υψηλό επίπεδο πατριωτισμού των ομογενών, το τεράστιο πνευματικό κεφάλαιο που έχουν συσσωρεύσει, η κολοσσιαία οικονομική και επιχειρηματική δύναμη και η πολυεπίπεδη πολιτική ισχύ που διαθέτουν στις χώρες διαμονής τους θα συμβάλουν στην «επανίδρυση» και αναζωογόνηση της Ελλάδας.
Τέλος, πρέπει να ακολουθήσει ένα πρόγραμμα Επαναπατρισμού Ομογενών, το οποίο θα παρέχει, μεταξύ άλλων, κίνητρα για μετεγκατάσταση/ίδρυση επιχειρήσεων από ομογενείς στην Ελλάδα, με επίταση κινήτρων εφόσον οι επιχειρήσεις είναι εξαγωγικές ή υποκαθιστούν εισαγωγές αγαθών/υπηρεσιών.
*καθηγητής Ασφαλιστικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς