Τον κώδωνα του κινδύνου για τις οικονομικές επιπτώσεις στην ΕΕ, από τη διακίνηση προϊόντων-μαϊμού, κτυπά το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) ενόψει των εορταστικών αγορών. Μόνο στην Ελλάδα, σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι άμεσες απώλειες λόγω της παραποίησης/απομίμησης ανέρχονται κάθε χρόνο σε 2,1 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 15,6% του συνόλου των πωλήσεων στους εν λόγω τομείς. Τούτο μεταφράζεται σε άμεση απώλεια τουλάχιστον 24.600 θέσεων εργασίας στους τομείς αυτούς.
Η Ελλάδα κατατάσσεται στην πρώτη θέση όσον αφορά τη σχετική απώλεια θέσεων εργασίας, λόγω της κυκλοφορίας προϊόντων παραποίησης/απομίμησης (το 15% των συνολικών θέσεων εργασίας στους επιλεχθέντες κλάδους) και στην 4η θέση όσον αφορά τις απολεσθείσες πωλήσεις. Τα καλλυντικά και τα φάρμακα είναι οι κλάδοι που πλήττονται περισσότερο, σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ, καταγράφοντας απώλειες σε πωλήσεις της τάξης του 20% και του 12% αντίστοιχα.
Σύμφωνα με σειρά μελετών που εκπόνησε το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO), μέσω του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου παραβίασης των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, εκτιμάται ότι κάθε χρόνο χάνονται περισσότερα από 48 δισεκατομμύρια ευρώ --ή το 7,4 % του συνόλου των πωλήσεων-- σε εννέα τομείς, λόγω της κυκλοφορίας προϊόντων απομίμησης στην αγορά. Κάθε χρόνο δε, η οικονομία της ΕΕ χάνει επιπλέον άλλα 35 δισεκατομμύρια ευρώ λόγω των έμμεσων επιπτώσεων της παραποίησης/απομίμησης και της πειρατείας στους εν λόγω τομείς, καθώς οι κατασκευαστές αγοράζουν λιγότερα αγαθά και υπηρεσίες από τους προμηθευτές, προκαλώντας έτσι αλυσιδωτές επιπτώσεις σε άλλους κλάδους.
Οι κλάδοι
Οι εννέα τομείς που πλήττονται είναι οι εξής:
• προϊόντα καλλωπισμού και προσωπικής φροντίδας
• είδη ένδυσης, υπόδησης και συναφή συμπληρώματα
• αθλητικά είδη
• παιχνίδια
• κοσμήματα και ρολόγια
• τσάντες χειρός
• ηχογραφημένη μουσική
• αλκοολούχα ποτά και κρασιά
• και φαρμακευτικά σκευάσματα
Οι απολεσθείσες αυτές πωλήσεις συνεπάγονται άμεση απώλεια ή μη δημιουργία περίπου 500.000 θέσεων εργασίας στους συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας της ΕΕ, καθώς οι νόμιμοι κατασκευαστές και, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι διανομείς των αντίστοιχων προϊόντων απασχολούν λιγότερα άτομα από αυτά που θα απασχολούσαν εάν δεν κυκλοφορούσαν στην αγορά προϊόντα παραποίησης/απομίμησης και πειρατείας.
Εάν ληφθούν υπόψη και οι αλυσιδωτές επιπτώσεις της κυκλοφορίας προϊόντων παραποίησης/απομίμησης σε άλλους τομείς, τότε στις ήδη απολεσθείσες θέσεις εργασίας προστίθενται ακόμη 290.000 θέσεις στην οικονομία της ΕΕ.
Οι μελέτες εκπονήθηκαν από το EUIPO κατά την περίοδο Μάρτιος 2015 - Σεπτέμβριος 2016 με σκοπό τη διαμόρφωση πληρέστερης εικόνας για το οικονομικό κόστος της παραποίησης/απομίμησης και της πειρατείας στην ΕΕ.
Οι μελέτες καταγράφουν ακόμη τις επιπτώσεις της κυκλοφορίας προϊόντων απομίμησης στα δημόσια οικονομικά. Κάθε χρόνο, τα διαφυγόντα δημόσια έσοδα από τη μη καταβολή φόρου εισοδήματος, ΦΠΑ και ειδικών φόρων κατανάλωσης λόγω των προϊόντων παραποίησης/απομίμησης και πειρατείας στους προαναφερθέντες εννέα τομείς ανέρχονται κατ' εκτίμηση συνολικά σε 14,3 δισεκατομμύρια ευρώ.
«Ευελπιστούμε ότι τα αποτελέσματα των μελετών μας θα βοηθήσουν τους καταναλωτές να κάνουν πιο συνειδητοποιημένες επιλογές. Τούτο έχει μάλιστα ιδιαίτερη σημασία τη συγκεκριμένη εποχή του χρόνου κατά την οποία οι καταναλωτές και οι πολίτες κάνουν τα χριστουγεννιάτικα ψώνια τους και διαλέγουν δώρα για τους αγαπημένους τους» δηλώνει ο εκτελεστικός διευθυντής του EUIPO, Αντόνιο Καμπίνος.
«Από τις εκθέσεις και την ανάλυσή μας φαίνεται ξεκάθαρα ο οικονομικός αντίκτυπος της παραποίησης/απομίμησης και της πειρατείας στις πωλήσεις και τις θέσεις εργασίας. Η κατάσταση διαφέρει μεν μεταξύ των κρατών μελών, όμως η συνολική εικόνα που προκύπτει από τις μελέτες μας είναι απολύτως ξεκάθαρη: η παραποίηση/απομίμηση και η πειρατεία έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομία της ΕΕ και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας» προσθέτει.