Σε λιγότερο από 20 μήνες από σήμερα, στη μεγαλύτερη περικοπή στις κύριες συντάξεις μετά την οριστική κατάργηση της 13ης και 14ης σύνταξης από την 1.1.2013 ετοιμάζεται να προβεί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Στόχος της περικοπής στις ήδη καταβαλλόμενες κύριες συντάξεις είναι η εξοικονόμηση 1,8 δισ. ευρώ και ως βασικός μηχανισμός της θα είναι η μείωση ή ακόμα και κατάργηση της "προσωπικής διαφοράς" η οποία θα προκύψει μετά τον επανυπολογισμό τους με βάση τις διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου.
Μάταια επιχειρούν κύκλοι του Υπ. Εργασίας να "πείσουν" πως η επικείμενη -κατά μέσο όρο- περικοπή του 20% των αποδοχών του 1/3 των συνταξιούχων μέσα σε μόλις ένα χρόνο (σ.σ. το 2019) αποτελεί αποτέλεσμα κάποιου "συμβιβασμού" με τους θεσμούς, δεδομένων των θετικών αντιμέτρων τα οποία "εξασφάλισε" η ελληνική πλευρά (πχ μείωση συμμετοχής συνταξιούχων στα φάρμακα).
Υπενθυμίζεται πως η κυβέρνηση επιθυμούσε τις περικοπές στις συντάξεις σε "βάθος χρόνου" και συγκεκριμένα σε "βάθος" διετίας, αν όχι πενταετίας ή ακόμα και επταετίας. Ωστόσο κάτι τέτοιο κάθε άλλο επετεύχθη.
Εξάλλου, το ΔΝΤ ήδη από το Σεπτέμβριο του 2016 συνδύαζε τις όποιες νέες περικοπές στις δαπάνες για τις συντάξεις με την ενίσχυση άλλων κοινωνικών δαπανών.
Στην ανακοίνωσή του για την Ελλάδα, το ΔΝΤ πριν επτά μήνες ανέφερε πως "προκειμένου να δημιουργηθεί χώρος για απαραίτητες κοινωνικές δαπάνες που θα προστατεύουν τις ευάλωτες ομάδες και θα παρέχουν απαραίτητες δημόσιες υπηρεσίες, είναι απαραίτητη μια περαιτέρω μείωση των τρεχουσών συντάξεων, και αυτό μπορεί να γίνει με το ξεπάγωμα των σημερινών συντάξεων και με την εφαρμογή του νέου μαθηματικού τύπου για τις παροχές".
Σύμφωνα με το Capital.gr, στο στόχαστρο των περικοπών, βρίσκονται πλέον 900.000 συνταξιούχοι κυρίως του τέως ΟΑΕΕ, του Δημοσίου, των πρώην ΔΕΚΟ και των τραπεζών, οι συντάξεις των οποίων εμφανίζουν "προσωπικές διαφορές" αγγίζουν ακόμα και το 40%.
Δηλαδή οι συντάξεις τους μετά τον επανυπολογισμό θα είναι έως και 40% χαμηλότερες από το σημερινό επίπεδό τους. Κύκλοι του Υπουργείου Εργασίας αναφέρουν πως σύμφωνα με τις τρέχουσες εκτιμήσεις δεν φαίνεται χρειάζονται περικοπές στις ήδη καταβαλλόμενες επικουρικές συντάξεις, δεδομένου ότι ο "λογαριασμός" μπορεί ίσως να "βγει" μόνο από περικοπές μόνο στις κύριες συντάξεις.
Και αυτό γιατί, το δημοσιονομικό κόστος της "προσωπικής διαφοράς" φαίνεται πως ξεπερνά τα 1.8 δισ. ευρώ που είναι το καθορισμένο ύψος των περικοπών.
Ωστόσο δεν υπάρχει ακόμα πλήρης εικόνα για αυτό το κόστος μιας και δεν έχουν ακόμα επανυπολογιστεί όλες οι συντάξεις. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr έχει επανυπολογιστεί το 47% των ήδη καταβαλλομένων συντάξεων (πλην ΟΓΑ που εξαρχής εξαιρούνται). Στόχος είναι να επανυπολογιστεί το 100% των συντάξεων έως τα τέλη Σεπτεμβρίου 2017.
Το γεγονός ότι το κόστος των "προσωπικών διαφορών" φαίνεται να ξεπερνά το ύψος της απαιτούμενης εξοικονόμησης δίδει πρακτικά η δυνατότητα στην κυβέρνηση να βάλει ένα "ταβάνι προστασίας", δηλαδή ένα ποσοστό πάνω από το οποίο δεν θα κοπούν οι συντάξεις, δεδομένου ότι τα κρατικά κονδύλια για τις συντάξεις που πρέπει να περικοπούν είναι χαμηλότερα από τα κονδύλια τα οποία απαιτούνται για τη χρηματοδοτική κάλυψη της "προσωπικής διαφοράς".
Έτσι το "ταβάνι" το οποίο επιχειρεί να βάλει το Υπουργείο Εργασίας στις μειώσεις των κύριων συντάξεων δεν είναι μία νέα "κόκκινη γραμμή" της κυβέρνησης, αλλά ένα αντικειμενικό όριο που "επιβάλλεται" από τα ίδια τα νούμερα (δηλαδή από το γεγονός ότι το κόστος των "προσωπικών διαφορών" είναι μεγαλύτερο από το κόστος των απαιτούμενων περικοπών).
Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με εκτιμήσεις υπηρεσιακών στελεχών του Υπουργείου Εργασίας η αφαίρεση αυτού του ποσού από ένας στους τρεις συνταξιούχους οδηγεί, κατά μέσο όρο, σε μείωση του 20% των αποδοχών τους.
Οι ακριβείς λεπτομέρειες του πακέτου των περικοπών στις συντάξεις από 1.1.2019 θα καθοριστούν μετά την επάνοδο των τεχνικών κλιμακίων των θεσμών στην Αθήνα, μετά την εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ στις 20 -21 Απριλίου στην Ουάσινγκτον . Στη σύνοδο αυτή θα εντατικοποιηθούν οι διαπραγματεύσεις κυβέρνησης –θεσμών για το χρέος.
Μετά τις διαπραγματεύσεις κυβέρνησης –θεσμών στην Αθήνα (τέλη Απριλίου –αρχές Μαΐου), θα πρέπει η ελληνική πλευρά να νομοθετήσει τις περικοπές στις συντάξεις (περί τα μέσα Μαΐου) και έπειτα να πάει στο τακτικό (22 Μαΐου ) ή έκτακτο (προ της 22 Μαΐου) Eurogroup για το τυπικό κλείσιμο της αξιολόγησης.