Σαράντα δυο κράτη, μεταξύ των οποίων η Κύπρος, η Βουλγαρία, η Αλβανία και η Βόρεια Μακεδονία, περιλαμβάνει η νέα λίστα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) με τις χώρες που χαρακτηρίζονται ως κράτη με φορολογικό καθεστώς. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Πως οποιαδήποτε συναλλαγή με αυτά τα κράτη θα μπαίνει στο «μικροσκόπιο» του φοροελεγκτικού μηχανισμού, κάθε φορά που αναζητούνται πορείες διεξόδους μαύρου χρήματος.
Ειδικότερα, όπως υπογραμμίζεται και στην υπ’ αριθμ. Α 1205/2023 απόφαση για το φορολογικό έτος 2022, ως κράτη που έχουν προνομιακό φορολογικό καθεστώς χαρακτηρίζονται εκείνα στα οποία το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα υπόκειται σε φόρο επί των κερδών, ή των εισοδημάτων, ή του κεφαλαίου του οποίου ο συντελεστής είναι ίσος ή κατώτερος από το 60% του συντελεστή φορολογίας νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων που θα οφειλόταν σύμφωνα με τις διατάξεις της ελληνικής φορολογικής νομοθεσίας, εάν ήταν φορολογικός κάτοικος ή διατηρούσε μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα.
Ο προσδιορισμός των προνομιακών καθεστώτων είναι ιδιαίτερα σημαντικός για όλες τις επιχειρήσεις αφού οι δαπάνες που καταβάλλουν προς φυσικά και νομικά πρόσωπα που έχουν τη φορολογική τους κατοικία σε χώρα με προνομιακό καθεστώς κατά κανόνα δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά τους, εκτός εάν ο υπόχρεος αποδείξει ότι αφορούν πραγματικές και συνήθεις συναλλαγές και δεν έχουν ως αποτέλεσμα τη μεταφορά κερδών με σκοπό τη φοροαποφυγή.
Σε κάθε περίπτωση, η απόδειξη ότι μια συναλλαγή με προνομιακά καθεστώτα δεν έχει σκοπό τη φοροαποφυγή βαραίνει αποκλειστικά και μόνο τον φορολογούμενο. Γι’ αυτό και οι φορολογούμενοι που συναλλάσσονται με προνομιακά φορολογικά καθεστώτα θα πρέπει να συγκεντρώνουν διάφορα στοιχεία προς επίδειξη στις φορολογικές αρχές σε ενδεχόμενο έλεγχο, όπως η ύπαρξη εμπορικής συμφωνίας, και με δεδομένο ότι η αλλοδαπή εταιρεία πραγματοποιεί ουσιαστική επιχειρηματική δραστηριότητα στη χώρα στην οποία είναι εγκατεστημένη.
Με βάση το πιο πάνω κριτήριο τα κράτη αυτά, για το φορολογικό έτος 2022, είναι τα ακόλουθα:
