Μήνα με το μήνα χιλιάδες πολίτες, βλέποντας το εισόδημά τους να εξανεμίζεται λόγω της ακρίβειας, λιγοστεύουν τις αγορές τους από τα ρούχα, τα παπούτσια και τα είδη προσωπικής φροντίδας μέχρι τα καύσιμα και τα βασικά αγαθά πρώτης ανάγκης, όπως το ψωμί και το γάλα.
Ο πληθωρισμός καλπάζει και το «καλάθι» των καταναλωτών γεμίζει με λιγότερα αγαθά και υπηρεσίες, που όμως κοστίζουν περισσότερα χρήματα, φέρνοντας σε αδιέξοδο τους ευάλωτους, οι οποίοι υποχρεώνονται να κάνουν περικοπές ακόμη και σε βασικά είδη διατροφής.
Στα ράφια του σούπερ μάρκετ οι ανατιμήσεις στο πρώτο εξάμηνο ξεπερνούν μεσοσταθμικά το 3% στα επώνυμα προϊόντα και το 4% στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, σύμφωνα με στοιχεία των εταιρειών μετρήσεων.
Ωστόσο, αν συγκρίνουμε τα ίδια προϊόντα που αγόρασε πέρσι ο καταναλωτής με τις τιμές που έχουν φέτος, η ανατίμηση είναι πολύ μεγαλύτερη. Γι’ αυτό και έχει αλλάξει το μείγμα αγορών, με τους καταναλωτές να ψωνίζουν τα απαραίτητα, να κυνηγούν τις προσφορές και να επιλέγουν συχνότερα φθηνότερα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, προκειμένου να μειώσουν τον τελικό λογαριασμό.
Το γεγονός ότι η κατανάλωση του γάλακτος και του ψωμιού βαίνει μειούμενη δείχνει το βάθος του προβλήματος, αναφέρουν παράγοντες του οργανωμένου λιανεμπορίου. Να σημειωθεί ότι στο εξάμηνο φέτος η κατανάλωση γάλακτος έχει υποχωρήσει κατά 6,2% έναντι του αντίστοιχου διαστήματος του 2021, και του ψωμιού κατά 8-10%.
«Ψαλίδι» παντού
Η τάση αυτή επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Στην πρόσφατη ανακοίνωση για το δείκτη του λιανικού εμπορίου το φετινό Μάιο καταγράφεται μείωση του όγκου πωλήσεων και στις τρεις βασικές κατηγορίες του λιανεμπορίου: τρόφιμα, ένδυση-υπόδηση και καύσιμα, τόσο σε μηνιαία όσο και σε ετήσια βάση.
Η επίδραση των αυξημένων τιμών αποτυπώνεται στη διακύμανση του δείκτη του όγκου πωλήσεων μεταξύ του Απριλίου και Μαΐου. Για παράδειγμα, μειώθηκε έως και 11,7% στα εξειδικευμένα καταστήματα τροφίμων (κρεοπωλεία, οπωροπωλεία, ιχθυοπωλεία, αρτοποιεία κ.λπ.), κατά 8,9% στα πρατήρια καυσίμων και κατά 4,6% στα πολυκαταστήματα.
Ο όγκος πωλήσεων το Μάιο του 2022 σε σύγκριση με το Μάιο του 2021 υποχώρησε κατά 7,6% στα σούπερ μάρκετ, κατά 10% στα καταστήματα ειδών διατροφής, κατά 17,9% στην ένδυση-υπόδηση και κατά 6,8% στα πρατήρια καυσίμων.
Αγορές βάσει τιμής
Είναι χαρακτηριστικό ότι επτά στους δέκα (70%) δηλώνουν ότι ξοδεύουν λιγότερα χρήματα σε προϊόντα που δεν είναι πρώτης ανάγκης, ενώ η τιμή αναδεικνύεται, με διαφορά, ως το σημαντικότερο αγοραστικό κριτήριο, τόσο σήμερα (78%) όσο και για την επόμενη τριετία (78%), σύμφωνα με έρευνα της ΕΥ Ελλάδος.
Δύο στους τρεις (67%) σκοπεύουν να πραγματοποιήσουν αγορές την επόμενη φορά που θα λάβει χώρα ένα μεγάλο αγοραστικό/εκπτωτικό γεγονός, και περισσότεροι από οκτώ στους δέκα καταναλωτές (83%) από αυτούς αναβάλλουν κάποιες από τις αγορές τους μέχρι τότε.
Ποσοστό 56% έχουν αλλάξει τις μάρκες που αγοράζουν, είτε για να μειώσουν τα έξοδά τους είτε για να στραφούν σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας είτε για να υποστηρίξουν τοπικά καταστήματα.