Η γήρανση του πληθυσμού και η αύξηση του προσδόκιμου ζωής φέρνουν στο προσκήνιο σοβαρές παθήσεις όπως η άνοια, οι οποίες δεν επηρεάζουν μόνο την υγεία, αλλά και τα οικονομικά των ασθενών και των οικογενειών τους. Νέα στοιχεία δείχνουν ότι οι δυσκολίες στη διαχείριση χρημάτων μπορεί να προαναγγέλλουν τη διάγνωση άνοιας έως και πέντε χρόνια νωρίτερα.
Τα προειδοποιητικά σημάδια
Όταν ένας άνθρωπος που ήταν συνετός στα οικονομικά του αρχίζει να χάνει τον έλεγχο, αυτό μπορεί να αποτελεί ένδειξη νοητικής έκπτωσης. Σύμφωνα με ειδικούς, τα «καμπανάκια» περιλαμβάνουν:
- μπερδεμένα οικονομικά αρχεία και καθυστερήσεις σε πληρωμές,
- πολλαπλές καθημερινές αναλήψεις,
- ανοίγματα νέων λογαριασμών και ασυνήθιστες αγορές,
- συσσώρευση χρεών, αλλά και ευαλωτότητα σε τηλεφωνικές απάτες.
Ερευνητές της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Νέας Υόρκης, μελετώντας πιστωτικά στοιχεία και δεδομένα του Medicare, κατέληξαν ότι ήδη πριν από τη διάγνωση άνοιας, η πιστωτική βαθμολογία πέφτει και οι καθυστερήσεις πληρωμών αυξάνονται. Αντίστοιχα συμπεράσματα είχε καταγράψει και μελέτη του 2020 από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας Johns Hopkins Bloomberg.
Η σημασία του έγκαιρου προγραμματισμού
Αν και τα ειδικά χρηματοοικονομικά εργαλεία για την άνοια είναι περιορισμένα, υπάρχουν μέτρα πρόληψης που μπορούν να μειώσουν τους κινδύνους. Οι οικογένειες καλούνται να κινηθούν εγκαίρως:
- Να συμβουλευτούν δικηγόρο για σύνταξη διαθήκης όπου υπάρχουν περιουσιακά στοιχεία.
- Να ορίσουν πληρεξούσιο για τη διαχείριση οικονομικών θεμάτων όταν ο ασθενής δεν θα είναι σε θέση.
Η έγκαιρη δράση είναι κρίσιμη, καθώς η ασθένεια επιδεινώνεται σταδιακά, ενώ στα πρώτα στάδια ο πάσχων συχνά δεν αντιλαμβάνεται ότι είναι πιο ευάλωτος σε λάθη και οικονομικές απάτες.