Πολύ πριν την εμφάνιση της τεχνητής νοημοσύνης, που σήμερα προκαλεί φόβους ότι θα καταστήσει ορισμένες δουλειές παρωχημένες, οι τεχνολογικές εξελίξεις είχαν ήδη αλλάξει τον κόσμο της εργασίας, εξαφανίζοντας επαγγέλματα και γεννώντας νέα.
Για παράδειγμα, στην βιομηχανική Αγγλία, υπήρχαν οι λεγόμενοι «knocker uppers», δηλαδή άνθρωποι που περπατούσαν στους δρόμους κρατώντας μακριά ξύλα και χτυπούσαν τα παράθυρα ή τις πόρτες των εργατών ώστε να ξυπνήσουν για τη βάρδιά τους.
Αντίστοιχα, πολύ πριν από τους προσωπικούς υπολογιστές, υπήρχαν οι λεγόμενοι «computers», άνθρωποι που εκτελούσαν μαθηματικούς υπολογισμούς – ένα επάγγελμα που έχει πλέον εξαφανιστεί.
Σήμερα, τίθεται το ερώτημα: ποια επαγγέλματα κινδυνεύουν τώρα; Το Γραφείο Στατιστικών Εργασίας των ΗΠΑ (BLS) δημοσιεύει κάθε χρόνο τις Προβλέψεις Επαγγελματικής Απασχόλησης, μια αναφορά που εξετάζει την αμερικανική αγορά εργασίας για την επόμενη δεκαετία. Η έκθεση αποκαλύπτει ποια επαγγέλματα βρίσκονται πιο κοντά στον κίνδυνο εξαφάνισης, είτε λόγω αυτοματοποίησης είτε εξαιτίας κοινωνικών αλλαγών.
Στην τελευταία της έκδοση, που καλύπτει την περίοδο 2024-2034, το BLS εντόπισε τέσσερις βασικές κατηγορίες που αναμένεται να χάσουν θέσεις: τα διοικητικά και γραμματειακά επαγγέλματα, τα επαγγέλματα παραγωγής, τα επαγγέλματα πωλήσεων και οι εργασίες στη γεωργία, την αλιεία και τη δασοκομία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι ταμίες, που ήδη αντικαθίστανται από τα self-checkout, θα καταγράψουν τη μεγαλύτερη απώλεια, με 313.600 λιγότερες θέσεις έως το 2034 σε σχέση με το 2024. Ακολουθούν οι υπάλληλοι γραφείου και οι εκπρόσωποι εξυπηρέτησης πελατών, με τους τελευταίους να πλήττονται ιδιαίτερα από την εξάπλωση των chatbots τεχνητής νοημοσύνης.
Αν εξετάσουμε τις ποσοστιαίες μειώσεις, τα επαγγέλματα που εξαφανίζονται ταχύτερα είναι οι δακτυλογράφοι και χειριστές κειμένων (-36%), οι χειριστές μηχανών σε υπόγεια ορυχεία (-34%) και οι τηλεφωνητές (-27%). Παρότι οι απόλυτοι αριθμοί αυτών των επαγγελμάτων είναι μικροί, η ταχύτητα μείωσης είναι ενδεικτική της κατεύθυνσης που ακολουθεί η αγορά εργασίας.