Οι ιαπωνικές αυτοκινητοβιομηχανίες μπορεί να απέφυγαν τους συντριπτικούς δασμούς των ΗΠΑ, αλλά η αναστολή δεν προσφέρει μεγάλη ανακούφιση, καθώς οι κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες υπονομεύουν το μακροχρόνιο παγκόσμιο πλεονέκτημά τους, σε συνδυασμό με τις επίμονες διαρθρωτικές προκλήσεις στην εγχώρια αγορά.
Στις 22 Ιουλίου, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι οι δασμοί επί των εισαγωγών αυτοκινήτων ιαπωνικής κατασκευής στις ΗΠΑ μειώθηκαν από 25% σε 15%. Ωστόσο, οι ειδικοί του κλάδου προειδοποιούν ότι δεν έχει ακόμη φως στην άκρη του τούνελ.
Η μεγαλύτερη πρόκληση, σύμφωνα με τους αναλυτές, προέρχεται από την ραγδαία άνοδο της Κίνας στον κλάδο της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας. Σύμφωνα με τον αναλυτή της Moody’s Analytics, Στεφάν Άνγκρικ, η Κίνα, που κάποτε ήταν μια σημαντική αγορά για τις ιαπωνικές μάρκες, έχει μετατραπεί σε κυρίαρχο ανταγωνιστή.
Μια βασική πρόκληση για τους Ιάπωνες κατασκευαστές είναι ο εντεινόμενος ανταγωνισμός από την Κίνα. Η ώθηση της Κίνας στην προηγμένη κατασκευή την έχει μετατρέψει σε έναν ισχυρό ανταγωνιστή, ακριβώς τη στιγμή που η εγχώρια ζήτηση για ιαπωνικά αυτοκίνητα άρχισε να μειώνεται.
Την άποψή του συμμερίζεται ο Καρλ Μπράουερ, αναλυτής της iSeeCars, ο οποίος σημείωσε ότι τα φθηνότερα κινεζικά οχήματα παραμένουν η «μεγαλύτερη απειλή» για την αυτοκινητοβιομηχανία και τις οικονομικές προοπτικές της Ιαπωνίας.
Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγέας αυτοκινήτων στον κόσμο, ιδίως ηλεκτρικών οχημάτων. Η αυξανόμενη κυριαρχία της χώρας σε κρίσιμα εξαρτήματα και στην καινοτομία στον τομέα των ηλεκτρικών οχημάτων ασκεί όλο και μεγαλύτερη πίεση στις ξένες αυτοκινητοβιομηχανίες.
Οι κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν επίσης σημειώσει σημαντική πρόοδο στη Νοτιοανατολική Ασία — μια περιοχή που κυριαρχούσαν για πολύ καιρό ιαπωνικές μάρκες όπως η Toyota, η Honda και η Nissan — καθιστώντας δύσκολη την προσπάθεια των ιαπωνικών αυτοκινητοβιομηχανιών να διατηρήσουν το κάποτε αδιαμφισβήτητο μερίδιο τους στην παγκόσμια αγορά.
Σύμφωνα με έκθεση της PwC για το 2025, το μερίδιο αγοράς των ιαπωνικών αυτοκινητοβιομηχανιών στην Ινδονησία, τη Μαλαισία, την Ταϊλάνδη, τις Φιλιππίνες, το Βιετνάμ και τη Σιγκαπούρη, που συνήθως αναφέρονται ως ASEAN-6, μειώθηκε από 68,2% το 2023 σε 63,9% το 2024.
Πέρα από τη Νοτιοανατολική Ασία, η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά εξαγωγών αυτοκινήτων της Ιαπωνίας, Αυστραλία, αμφισβητείται επίσης από την Κίνα.
Εκτός από τον εξωτερικό ανταγωνισμό, ο αυτοκινητοβιομηχανικός τομέας της Ιαπωνίας αντιμετωπίζει εσωτερικές οικονομικές προκλήσεις, όπως ο υψηλός πληθωρισμός και οι χαμηλές καταναλωτικές δαπάνες, όπως και άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες.
Σύμφωνα με το CNBC, ενώ οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες, όπως η Toyota, συνεχίζουν να σημειώνουν επιτυχία στην εγχώρια αγορά, η Nissan είναι ιδιαίτερα ευάλωτη λόγω της αυξανόμενης απειλής από την αυτοκινητοβιομηχανία της Κίνας.
Προηγούμενα λάθη της διοίκησης και προγραμματισμένα κλεισίματα εργοστασίων επιδεινώνουν τα προβλήματά της. Η Nissan σχεδιάζει να κλείσει επτά από τα 17 εργοστάσιά της έως το 2027 και να μειώσει το παγκόσμιο εργατικό δυναμικό της κατά περίπου 15% στο πλαίσιο ενός σχεδίου αναδιάρθρωσης.
Παράλληλα, μικρότερες αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η Subaru και η Mazda βρίσκονται υπό μεγαλύτερη πίεση, σημείωσε ο Μίο Κάτο, ιδρυτής της Lightstream Research.