Η υπεραπόδοση φόρων, η υστέρηση των δαπανών και η καθυστερημένη τελευταία δόση των 603 εκατ. ευρώ από τα κέρδη ομολόγων μεγεθύνουν απροσδόκητα το δημοσιονομικό χώρο για την αρχή του 2023 πάνω από τα 2 δισ. ευρώ, αφήνοντας περιθώριο για νέα μέτρα στήριξης, αλλά και για καλύτερες δημοσιονομικές επιδόσεις.
Ως γνωστό το κλείσιμο του Φεβρουαρίου θα οριστικοποιήσει το πλεόνασμα των φορολογικών εσόδων για το 2022, αφού μέχρι και το τέλος του μήνα θα αποπληρωθούν οι τελευταίες δόσεις του ΕΝΦΙΑ και τα τέλη κυκλοφορίας, αναφέρει το capital.gr. Μέχρι και το τέλος Δεκεμβρίου, υπέρβαση έναντι των στόχων του προϋπολογισμού είχαν οι έμμεσοι φόροι λόγω υψηλού -ακόμη- πληθωρισμού κατά 166 εκατ. ευρώ, ο ΕΝΦΙΑ κατά 159 εκατ, ευρώ και ο φόρος εισοδήματος κατά 331 εκατ. ευρώ. Μαζί με τα τέλη κυκλοφορίας, ο λογαριασμός για το 2022 αναμένεται να κλείσει με υπέρβαση στα φορολογικά έσοδα κατά 700 - 800 εκατ. ευρώ. Η υπέρβαση αυτή, με εξαίρεση μέρος από τα επιπλέον έσοδα από ΦΠΑ, θεωρείται μόνιμη και επαναλαμβανόμενη αφού προέρχεται από την ανάπτυξη της οικονομίας η οποία θα ξεπεράσει το 6%, έναντι πρόβλεψης για ανάπτυξη 5,6% που μπήκε στον προϋπολογισμό. Στα έσοδα του πρώτου διμήνου, θα πρέπει να υπολογιστεί και η τελευταία δόση ύψους 603 εκατ. ευρώ από τα κέρδη των ομολόγων η οποία. κατά πάγια τακτική, δεν εγγράφεται στα τακτικά έσοδα αλλά συνυπολογίζεται στο δημοσιονομικό χώρο του 2023.
Οι δαπάνες
Μέρος του δημοσιονομικού χώρου προέρχεται και από τις δαπάνες οι οποίες υστέρησαν κατά περίπου 1,4 δισ. ευρώ το 2022, λόγω μειωμένων καταναλωτικών δαπανών κατά περίπου 300 εκατ. ευρώ και μη απόδοσης υποχρεώσεων οι οποίες θα καλύπτονταν από το αποθεματικό του προϋπολογισμού λόγω διαδικαστικών καθυστερήσεων. Κάποιες από τις δαπάνες αυτές θα καλυφθούν τους πρώτους μήνες του 2023.
Από την άλλη, το ΥΠΟΙΚ προχώρησε σε πρόωρη προεξόφληση δαπανών ύψους 900 εκατ. ευρώ που ήταν προγραμματισμένες για τις αρχές του 2023, ήδη από το 2022. Οι εκατέρωθεν μεταφορές των δαπανών έχουν στόχο - μαζί με τα υπέρβαση των εσόδων κατά 800 εκατ. ευρώ να οδηγήσουν το πρωτογενές έλλειμμα του 2022 από το 1,6% του ΑΕΠ που προέβλεπε ο προϋπολογισμός κοντά στο 1% του ΑΕΠ.
Δημοσιονομικός χώρος
Από την άλλη η πρόωρη εξόφληση των δαπανών 900 εκατ. ευρώ του 2023 και το θετικό carry over από το 2022 στο 2023 που υπολογίζεται κοντά στο 1 δισ. δημιουργούν δημοσιονομικό χώρο ύψους περίπου 1,9 δισ. ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται τα 600 εκατ. ευρώ από τα κέρδη των ομολόγων. Με αυτά τα δεδομένα,το οικονομικό επιτελείο έχει την ευελιξία να κάνει τις επιλογές του. Το ερωτηματικό είναι πως θα διατεθεί ο επιπλέον αυτός δημοσιονομικός χώρος. Τούτο με δεδομένο ότι το οικονομικό επιτελείο θέλει εκτός από τη συνέχιση της στήριξης της οικονομίας, να διασφαλίσει και τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα τουλάχιστον 0,7% του ΑΕΠ μέχρι και το τέλος του χρόνου.
Σε επίπεδο μέτρων, το πιο "σίγουρο" θεωρείται το έκτακτο επίδομα για 130.000 – 140.000 συνταξιούχους οι οποίοι λόγω προσωπικής διαφοράς δεν πήραν την αύξηση του 7,75%. Το επίδομα θα φτάνει τα 300 -350 ευρώ και θα είναι κλιμακωτό και αντιστρόφως ανάλογο με το ύψος της σύνταξης.
Από τα μόνιμα επαναλαμβανόμενα έσοδα, είναι πιθανό να έχουμε μια περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,6% ώστε η συνολική μείωση από το 2019 να φτάσει το 5% σε όφελος εργαζομένων και επιχειρήσεων.
Επίσης εξετάζεται μια ακόμη επιταγή ακρίβειας (πλέον του market pass) για τους οικονομικά ευάλωτους που θα δοθεί το Πάσχα. Επίσης συνεχίζει να συζητείται μια ενδεχόμενη παράταση του market pass που ανοίγει τις επόμενες μέρες, μέχρι και τον Σεπτέμβριο.
Τέλος το ΥΠΟΙΚ θέλει να παρατείνει από τώρα την ισχύ του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ για τουρισμό, εστίαση, μεταφορές, θέατρα, σινεμά, κινηματογράφους, γυμναστήρια και σχολές χορού μέχρι και το τέλος του χρόνου. Το μέτρο έληγε στο τέλος του 2022 και επεκτάθηκε κατ' αρχήν μέχρι τον Ιούλιο του 2023.