Σε αυξημένη επιχειρησιακή ετοιμότητα βρίσκεται η Επιθεώρηση Εργασίας, καθώς εισέρχεται η αγορά στην κορύφωση της εορταστικής περιόδου. Ο ελεγκτικός μηχανισμός εντείνει τους ελέγχους σε όλο το φάσμα της οικονομικής δραστηριότητας, με έμφαση σε κλάδους και επιχειρήσεις όπου παρατηρείται αυξημένος κίνδυνος παραβατικότητας.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, τα κλιμάκια της Επιθεώρησης πραγματοποιούν στοχευμένους ελέγχους σε επιχειρήσεις που έχουν ιστορικό παραβάσεων, σε δραστηριότητες εποχικού χαρακτήρα, αλλά και σε τομείς όπου η συμμόρφωση με την εργατική νομοθεσία κρίνεται κρίσιμη, με βασικό στόχο τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων.
Κομβικό σημείο των ελέγχων αποτελεί η καταβολή του δώρου Χριστουγέννων στους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, το οποίο, βάσει νομοθεσίας, πρέπει να καταβληθεί το αργότερο έως τις 21 Δεκεμβρίου και αποκλειστικά σε χρήμα. Η μη καταβολή του εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας συνιστά ποινικό αδίκημα.
Σε περιπτώσεις διαπιστωμένης παράβασης, οι Επιθεωρητές Εργασίας προχωρούν άμεσα σε ελέγχους και εργατικές διαφορές, ενώ ενεργοποιούνται όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένης της αυτόφωρης διαδικασίας, όπως ορίζεται από τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Οι εργαζόμενοι έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν καταγγελία, επώνυμα ή ανώνυμα, μέσω της τηλεφωνικής γραμμής 1555.
Εφόσον υπάρξει προσφυγή στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας, συντάσσεται μηνυτήρια αναφορά, η οποία διαβιβάζεται στον Εισαγγελέα για την άσκηση ποινικής δίωξης, καθώς και στο οικείο αστυνομικό τμήμα για την κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας. Παράλληλα, εργαζόμενοι και σωματεία μπορούν να απευθυνθούν απευθείας στις αστυνομικές αρχές, ζητώντας την εφαρμογή του αυτοφώρου. Για την επιτάχυνση της διαδικασίας, είναι κρίσιμη η ακριβής αναγραφή των στοιχείων της επιχείρησης και του εργοδότη.
Στόχος των παρεμβάσεων είναι η πιστή εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας, η προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, η διασφάλιση ίσων όρων ανταγωνισμού στην αγορά εργασίας και η αντιμετώπιση φαινομένων αθέμιτων πρακτικών.
Όπως επισημαίνει ο αναπληρωτής διοικητής της Επιθεώρησης Εργασίας, Χαράλαμπος Βούρτσης, η στρατηγική της Αρχής βασίζεται τόσο στην αύξηση του αριθμού των ελέγχων όσο και στη βελτίωση της ποιότητάς τους, μέσα από πιο στοχευμένες δράσεις και την αξιοποίηση της εμπειρίας των στελεχών και σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων.
Καθοριστικό ρόλο στην αποτελεσματικότητα των ελέγχων παίζουν πλέον η ανάλυση δεδομένων, η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας και η διασύνδεση των πληροφοριακών συστημάτων, ακόμη και κατά τη διάρκεια επιτόπιων ελέγχων. Η χρήση σύγχρονων εργαλείων Business Intelligence επιτρέπει τον εντοπισμό παραβάσεων τόσο σε θέματα ωραρίου και απασχόλησης όσο και σε άλλες κρίσιμες πτυχές του κανονιστικού πλαισίου, χωρίς να υποκαθιστά τον φυσικό έλεγχο, αλλά λειτουργώντας συμπληρωματικά.
Τα στοιχεία για το ενδεκάμηνο του 2025 αποτυπώνουν τη δυναμική των ελέγχων. Από τον Ιανουάριο έως και τον Νοέμβριο πραγματοποιήθηκαν 75.120 έλεγχοι, επιβλήθηκαν 16.049 κυρώσεις, ενώ το συνολικό ύψος των προστίμων ανήλθε σε 48,6 εκατ. ευρώ. Με βάση τον αυξημένο ρυθμό των τελευταίων εβδομάδων, εκτιμάται ότι έως το τέλος του έτους οι έλεγχοι θα ξεπεράσουν τους 80.000, καταγράφοντας νέο ετήσιο ρεκόρ.
Αναλυτικά, στο ίδιο διάστημα η Επιθεώρηση Εργασιακών Σχέσεων διενήργησε 42.499 ελέγχους με 11.498 κυρώσεις, η Επιθεώρηση Υγείας και Ασφάλειας 26.567 ελέγχους με 3.634 κυρώσεις, ενώ οι Ειδικοί Επιθεωρητές πραγματοποίησαν 6.054 ελέγχους, επιβάλλοντας 917 κυρώσεις.