Μαρινάτες, παστές, ψητές στα κάρβουνα, μαγειρεμένες στο φούρνο με ντομάτα, τηγανητές… όπως και να τις ετοιμάσετε οι σαρδέλες παραμένουν νόστιμες, απολαυστικές και θρεπτικές, παρά τον ταπεινό τους χαρακτήρα.
Το μικρό και οικονομικό αυτό ψάρι που βρίσκεται σε αφθονία στις θάλασσες αποτελεί βάση για γευστικά πιάτα, αλλά αποδεικνύεται και πολύτιμο γιατί καταναλώνοντάς το στη θέση του κόκκινου κρέατος επιβαρύνεται λιγότερο το περιβάλλον και αποτρέπονται 750.000 πρόωροι θάνατοι.
Αυτό προκύπτει από έρευνα που διεξήγαγαν Ιάπωνες και Αυστραλοί επιστήμονες μετά την ανάλυση δεδομένων από περίπου 130 χώρες. Σύμφωνα με τη μελέτη τους η αντικατάσταση του κόκκινου κρέατος με ψάρια, όπως σαρδέλες, γαύροι και ρέγγες, θα μπορούσε να αποτρέψει 750.000 πρόωρους θανάτους ετησίως που προκαλούνται από καρδιαγγειακές παθήσεις ή από ασθένειες όπως ο καρκίνος του παχέος εντέρου. Παράλληλα, σε χώρες χαμηλού ή μεσαίου εισοδήματος η διατροφή με τέτοιου είδους ψάρια αποτελεί εξαιρετική λύση αφού είναι οικονομικά και αποτελούν ιδανικό τρόφιμο χάρη στην υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη, μεγάλες ποσότητες ω-3 λιπαρών, ασβεστίου και βιταμίνης Β12, λίγες θερμίδες και χαμηλή ποσότητα υδραργύρου σε σχέση με άλλα ψάρια.
«Για να βελτιώσουμε την ανθρώπινη υγεία και την υγεία του πλανήτη θα πρέπει να περιορίσουμε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος και να στραφούμε προς τροφές που είναι τόσο υγιεινές όσο και φιλικές προς το περιβάλλον. Σε σύγκριση με το κόκκινο κρέας, τα θαλασσινά όχι μόνο παρέχουν υψηλότερη συγκέντρωση βασικών θρεπτικών συστατικών, αλλά και προλαμβάνουν τις μη μεταδοτικές ασθένειες που σχετίζονται με τη διατροφή», αναφέρουν οι ειδικοί στην έρευνά τους που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό BMJ Global Health.
Συγκεκριμένα, ψάρια όπως η σαρδέλα, έχουν περιβαλλοντικό αποτύπωμα της τάξης των 2,1 κιλών διοξειδίου του άνθρακα, ενώ μία μερίδα βοδινού κρέατος (100 γρ.) ισοδυναμεί με 15,5 κιλά διοξειδίου του άνθρακα.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς τους οι ερευνητές κατέληξαν ότι η κατανάλωση μικρών ψαριών όπως τα παραπάνω, θα μπορούσε να αντικαταστήσει το 10% της παγκόσμιας κατανάλωσης κόκκινου κρέατος με αποτέλεσμα την παγκόσμια μείωση των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και της χρήσης γης κατά 15% και 10%, αντίστοιχα, μέχρι το 2050.
Οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι τα ψάρια είναι μία πολλά υποσχόμενη εναλλακτική λύση ως αντικατάσταση του κόκκινου κρέατος και τονίζουν ότι είναι απαραίτητη η χάραξη σχεδίου για τη διατροφή του μέλλοντος ευαισθητοποιώντας τους πολίτες για τον περιορισμό πρόσληψης κόκκινου κρέατος και την προώθηση της κατανάλωσης ψαριών. Όπως επισημαίνουν, η ενημέρωση για τους κινδύνους σχετικά με την υγεία μπορεί να ενθαρρύνει τους καταναλωτές να κάνουν το βήμα και να εμπλουτίσουν τη διατροφή τους με ψάρι.
Ως παράδειγμα, μάλιστα, προτείνουν την περίπτωση της Αργεντινής -γνωστή για το υψηλό ποσοστό κατανάλωσης κρέατος- όπου έχει παρατηρηθεί μείωση στην προτίμηση στο βοδινό, εξαιτίας της αυξανόμενης ανησυχίας για την υγεία, την καλή διαβίωση των ζώων και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.