Εν μέσω μιας από τις πιο δύσκολες συγκυρίες των τελευταίων δεκαετιών – με δασμούς, ισχυρό ευρώ και γεωπολιτική αβεβαιότητα – οι ελληνικές βιομηχανίες επιδεικνύουν αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα, κερδίζοντας έδαφος στις διεθνείς αγορές έναντι των Ευρωπαίων ανταγωνιστών τους.
Σύμφωνα με το νέο τεύχος «Τάσεις του Επιχειρείν» της Διεύθυνσης Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας, οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών (εκτός πετρελαίου) αναμένεται να κλείσουν το 2025 με άνοδο 2% σε πραγματικούς όρους, αντιστρέφοντας την πτώση 0,8% του 2024.
Ισχυρή επίδοση στο 1ο εξάμηνο του 2025
Η χώρα κατέγραψε άνοδο 3,9%, κατακτώντας την 5η υψηλότερη εξαγωγική επίδοση στην Ευρώπη, με κορυφαίες επιδόσεις σε 5 από τους 10 βασικούς κλάδους. Ως αποτέλεσμα, το μερίδιο της ελληνικής βιομηχανίας στην ευρωπαϊκή αγορά αυξήθηκε στο 0,6% από 0,4% το 2015, προσθέτοντας €4,1 δισ. στις φετινές εξαγωγές.
Έτος δύο ταχυτήτων το 2025
Μετά την ισχυρή εκκίνηση, το 2ο εξάμηνο κινείται σε επίπεδα παρόμοια με το 2024. Το μοτίβο συνδέεται με:
• Αποθεματοποίηση από εισαγωγικές επιχειρήσεις πριν την ανακοίνωση της εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-ΗΠΑ
• Αντιστροφή τάσης μετά τον Ιούλιο, με ισχυρότερη πίεση στο 3ο τρίμηνο
Η συμφωνία – αν και με περιορισμένη άμεση επίδραση για την Ελλάδα – μείωσε τη γεωπολιτική αβεβαιότητα γύρω από έναν πιθανό εμπορικό πόλεμο και τις επιπτώσεις του στον πληθωρισμό και στις εφοδιαστικές αλυσίδες.
Οι δύο πυλώνες της ελληνικής εξαγωγικής δυναμικής
Ξεχωρίζουν δύο παραδοσιακοί κλάδοι:
Τρόφιμα:
• Άνοδος 10% στο 1ο εξάμηνο
• Ισχυρή ζήτηση για ελαιόλαδο, γαλακτοκομικά και φρούτα
• Σταθερή ενίσχυση ανταγωνιστικότητας
Μέταλλα:
• Αύξηση 7% στο ίδιο διάστημα
• Δυνατή παρουσία σε ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Νορβηγία
• Μερίδιο στις ευρωπαϊκές εξαγωγές στο 1,1% το 2025 (από 0,9% το 2011)
Πρώτες ενδείξεις από το 2ο εξάμηνο δείχνουν ότι οι δύο κλάδοι ανεβαίνουν στην 3η θέση των ευρωπαϊκών εξαγωγικών επιδόσεων.
Το παράδειγμα των μετάλλων: μια βαθύτερη εικόνα
Ο κλάδος των μετάλλων δείχνει ότι μια μικρή χώρα μπορεί να είναι ανταγωνιστική διεθνώς.
Παρά:
• Δασμούς έως 50%
• Διακυμάνσεις ζήτησης
• Υψηλό ενεργειακό κόστος
οι ελληνικές επιχειρήσεις μετάλλων διατηρούν ετήσιες εξαγωγές €6 δισ. την τελευταία πενταετία. Η Ελλάδα, με σωστή διαφοροποίηση προϊόντων, επεκτείνει τη θέση της σε τομείς υψηλών απαιτήσεων και παγκόσμιας εμβέλειας.
Συμπέρασμα
Η ελληνική βιομηχανία δείχνει πως διαθέτει τα θεμέλια για μια ισχυρότερη εξαγωγική ταυτότητα, ακόμη και σε περιβάλλον μεγάλων διεθνών πιέσεων.