Για να γίνει άλλη μία φορά κατανοητή η επανάληψη της Ιστορίας ως κακόγουστο, πλην όμως πολύ αληθινό αστείο. Η Γερμανία κήρυξε το φυσικό αέριο είδος σε ανεπάρκεια και η μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία της, ο όμιλος Volkswagen, ανακοίνωσε, διά στόματος του επικεφαλής της, Herbert Diess, ότι είναι έτοιμη να παράγει την ηλεκτρική ενέργεια που χρειάζονται τα εργοστάσιά της για να λειτουργήσουν με καύσιμο τον άνθρακα.
Προφανώς σε δύσκολους καιρούς πρέπει να κάνεις ό,τι χρειάζεται. Το ζήτημα βέβαια σηκώνει πολλή κουβέντα. Αν δηλαδή πριν φτάσουμε εδώ έχει γίνει όντως ό,τι χρειαζόταν να γίνει. Βλέπετε, το φθηνό φυσικό αέριο της Ρωσίας είχε αναχθεί στον μεταμοντέρνο ενεργειακό λωτό.
Η Γερμανία μέχρι πρόσφατα όχι μόνο δεν τηρούσε τις δεσμεύσεις για αύξηση της συμβολής των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα (είχε μείνει πίσω από τον στόχο της με ένα ποσοστό που μόλις αγγίζει το 19,3%, ενώ η Σουηδία βρίσκεται ήδη στο 60%), αλλά είχε έτοιμο και δεύτερο αγωγό φυσικού αερίου από τη Ρωσία, τον Nordstream 2, ο οποίος φυσικά μας άφησε χρόνους μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Στην Ελλάδα, μολονότι ομολογουμένως έχει επιτευχθεί πρόοδος στην ανάπτυξη ενός πιο καθαρού ενεργειακού μείγματος (αυτή τη στιγμή οι ΑΠΕ συμβάλλουν κατά 21,7%, υπερκαλύπτοντας τον στόχο που είχε τεθεί από την ΕΕ), εντούτοις η απολιγνιτοποίηση αφενός έγινε μάλλον βεβιασμένα, αφετέρου ομοίως και αυτή στηρίχτηκε πρωτίστως στην αντικατάστασή της από φυσικό αέριο.
Θα ισχυριστεί κανείς ότι δεν θα μπορούσαμε να είχαμε προβλέψει τέτοιου είδους εξελίξεις. Οι διεθνείς εξελίξεις ωστόσο έχουν αυτή την εκνευριστική πιθανότητα να είναι απρόβλεπτες. Η χάραξη εγχώριας στρατηγικής στην ενέργεια ωστόσο είναι θέμα οράματος και κυρίως βούλησης για την υλοποίησή της.
Και ενώ λοιπόν όλοι αντιλαμβανόμαστε τη χρησιμότητα της όσο το δυνατόν πιο γρήγορης απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, όχι μόνο για γεωστρατηγικούς λόγους αλλά και για το υπαρκτό και υπερεπείγον πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής, οι συζητήσεις και τα ντιλ για την κατασκευή υποθαλάσσιων, επίγειων (ίσως στο μέλλον και διαστημικών) αγωγών για μεταφορά φυσικού αερίου και πετρελαίου δίνουν και παίρνουν.
Και σαν μια τεράστια ειρωνεία, την ίδια στιγμή οι πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων εκτοξεύονται. Το 2021 πουλήθηκαν παγκοσμίως 6,6 εκατομμύρια, ενώ παρά τις πιέσεις στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, οι πωλήσεις συνέχισαν να αυξάνονται έντονα και μέσα στο 2022, με δύο εκατομμύρια ηλεκτρικά αυτοκίνητα να έχουν πουληθεί παγκοσμίως το πρώτο τρίμηνο.
Αλλά είναι μάλλον οξύμωρο ο όμιλος Volkswagen, για παράδειγμα, να διακηρύττει την ίδια στιγμή ότι έχει σχεδόν πουλήσει όλη την παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων απ՚ όλες τις μάρκες που διαθέτει, ήτοι περισσότερα από 900.000 κομμάτια για το 2022, και συνάμα να είναι πολύ πιθανό ν’ αναγκαστεί να στραφεί προς το κάρβουνο για να τα κατασκευάσει.
Το αδιέξοδο γίνεται προφανές και στον πιο αδαή. Για να μη μιλήσουμε για άνοδο των τιμών για ορισμένα κρίσιμα ορυκτά που χρειάζονται για την κατασκευή μπαταριών. Οι τιμές για το λίθιο, ορυκτό απολύτως απαραίτητο για την κατασκευή μπαταριών ιόντων λιθίου, ήταν πάνω από επτά φορές υψηλότερες τον Μάιο του 2022 απ՚ ό,τι στις αρχές του 2021 και οι τιμές για το κοβάλτιο και το νικέλιο επίσης αυξήθηκαν.
Ελα όμως που η Ρωσία προμηθεύει το 20% του παγκόσμιου νικελίου. Και ούτε που θέλω να φαντάζομαι τι θα γίνει αν προκύψει μια κρίση με την Κίνα, στα εργοστάσια της οποίας γίνεται πάνω από το 50% της επεξεργασίας και διύλισης λιθίου, κοβαλτίου, για να μιλήσουμε μόνο για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Η ευθραυστότητα του συστήματος είναι ευθέως ανάλογη με την προετοιμασία, την προνοητικότητα και σε τελική ανάλυση το όραμα για το είδος της ανάπτυξης και της ευημερίας που έχει η ανθρωπότητα. Και αν κρίνω από τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, λέω να πάω να αγοράσω ένα μαγκάλι για τον χειμώνα…