Τους τελευταίους μήνες, οι υπάλληλοι σε μεγάλες εταιρίες όπως η Amazon, η Dell και η Walmart, καθώς και οι εργαζόμενοι της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, ενημερώθηκαν ότι η περίοδος κατά την οποία θα εργάζονταν εξ αποστάσεως, έχει τελειώσει. Αυτό το νέο μοντέλο, που απαιτεί την καθημερινή φυσική παρουσία των υπαλλήλων στα γραφεία, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την εποχή του 2020, όταν οι υβριδικές και εξ αποστάσεως μορφές απασχόλησης θεωρούνταν οι πρωτοποριακές λύσεις για το μέλλον των επαγγελματικών σχέσεων και των εργασιακών συνθηκών, σύμφωνα με το CNBC Make It.
Ωστόσο, όσοι έχουν συνηθίσει την ευελιξία που προσφέρει η εξ αποστάσεως εργασία, δεν είναι πρόθυμοι να την εγκαταλείψουν εύκολα.
Ενώ οι διαθέσιμες θέσεις εξ αποστάσεως εργασίας έχουν μειωθεί, ο ανταγωνισμός για την απόκτηση τους παραμένει έντονος: Μόλις το 20% των δημοσιεύσεων στο LinkedIn αφορούν απομακρυσμένες ή υβριδικές θέσεις εργασίας, αλλά αυτές λαμβάνουν το 60% των αιτήσεων στην πλατφόρμα.
Σύμφωνα με στοιχεία της BambooHR, σχεδόν το 50% των εργαζομένων που δουλεύουν εξ αποστάσεως, δηλώνουν ότι θα εγκατέλειπαν τη θέση τους αν τους ζητούνταν να επιστρέψουν με πλήρη απασχόληση στα γραφεία.
Ορισμένοι εργαζόμενοι που δήλωσαν ότι θα παρέμεναν στη δουλειά τους, αποφεύγουν να επιστρέψουν πλήρως στο γραφείο, κάνοντας μόνο σύντομες εμφανίσεις, γνωστές ως «coffee badging». Άλλοι, αν και παραμένουν στη θέση τους, εμφανίζουν λιγότερο ενδιαφέρον και αφοσίωση στην εργασία τους, κάτι που οδηγεί σε σημαντική μείωση της παραγωγικότητας και της συνολικής απόδοσής τους.
Ύστερα από πέντε χρόνια συζητήσεων για την εξ αποστάσεως εργασία και την επιστροφή στα γραφεία, τι μπορούν να περιμένουν οι εργαζόμενοι στο μέλλον;
Γιατί αυξάνεται η απαίτηση για επιστροφή στο γραφείο (RTO);
Οι εργοδότες διαθέτουν σοβαρούς λόγους για τους οποίους επιθυμούν την επιστροφή των εργαζομένων στα γραφεία. «Ένας από αυτούς είναι η ανάγκη για την πλήρη αξιοποίηση των ακριβών εταιρικών ακινήτων», όπως επισημαίνει ο Κόρι Καντένγκα, επικεφαλής οικονομολόγος του LinkedIn για την Αμερική.
«Ορισμένοι ηγέτες ενδέχεται να επιλέξουν να επαναφέρουν τα προηγούμενα μοντέλα εργασίας, θεωρώντας ότι οι εργαζόμενοι είναι πιο παραγωγικοί στο γραφείο», προσθέτει ο Καντένγκα. «Η παραγωγικότητα μεταφράζεται σε κέρδη».
Πράγματι, μια μελέτη του 2024 για τις επιχειρήσεις του S&P 500 διαπίστωσε ότι οι επιχειρήσεις ήταν πιο πιθανό να δώσουν εντολή επιστροφής στο γραφείο (RTO) μετά την πτώση των τιμών των μετοχών τους, ελπίζοντας ότι θα ενισχυθεί η παραγωγικότητα και επομένως θα ενισχυθεί το τελικό αποτέλεσμα.
Οι απαιτήσεις από τους οργανισμούς για φυσική παρουσία των εργαζομένων τους στο κοντινό μέλλον δεν θα προκαλέσουν έκπληξη, καθώς η εξουσία στην αγορά εργασίας έχει μετατοπιστεί από τους εργαζόμενους (περίοδος της Μεγάλης Παραίτησης), πίσω στους εργοδότες, δημιουργώντας μια νέα δυναμική στον εργασιακό χώρο.
Με την αύξηση των νέων θέσεων εργασίας και τη μείωση των προσλήψεων, οι εργοδότες έχουν περισσότερους υποψήφιους σε σχέση με τον αριθμό των ανοιχτών θέσεων. Αυτό περιορίζει τα κίνητρά τους να προσφέρουν προνόμια, όπως η ευέλικτη εργασία.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Amazon, Άντι Τζάσι, ανέφερε σε μια συνάντηση με τους εργαζόμενους ότι ο στόχος της επιστροφής στα γραφεία της εταιρείας δεν ήταν αυτός, παρά το γεγονός ότι ο επικεφαλής του Cloud, Ματ Γκάρμαν, δήλωσε ότι οι υπάλληλοι που δεν συμφωνούν με τον κανόνα «μπορούν να αποχωρήσουν».
«Δεν υπάρχουν επαρκείς έρευνες σχετικά με το αν οι εταιρείες που εφαρμόζουν πλήρη απασχόληση στο γραφείο έχουν καλύτερες επιδόσεις ως επιχείρηση ή στο χρηματιστήριο. Υπάρχουν όμως ενδείξεις ότι η επιστροφή στο γραφείο πλήττει την ικανοποίηση των εργαζομένων και τους δυσαρεστεί στην δουλειά τους», λέει ο Μα.
Η έρευνα της οποίας ηγήθηκε ο Μα, ανέλυσε εκατομμύρια αξιολογήσεις θέσεων εργασίας διαφόρων εταιρειών που εξέδωσαν εντολές επιστροφής στο γραφείο. Ένα από τα συμπεράσματα της έρευνας ήταν ότι η ικανοποίηση των εργαζομένων από την εργασία τους «μειώθηκε σημαντικά».
«Οι εντολές επιστροφής στο γραφείο οδήγησαν σε μεγαλύτερη προσφορά εργαζομένων που ενδιαφέρονται να καλύψουν τις νέες θέσεις εργασίας -συμπεριλαμβανομένων των γυναικών, των υπαλλήλων με υψηλή εξειδίκευση και των υπαλλήλων με μακροχρόνια απασχόληση. Τέτοιου είδους εργαζόμενους δεν θέλετε να τους χάσετε», λέει ο Μα.
Εταιρείες που εφάρμοσαν πρόσφατα πολιτικές που απαιτούν τη φυσική παρουσία των υπαλλήλων τους στην εργασία, χρειάστηκαν επίσης περισσότερο χρόνο για να κάνουν προσλήψεις.
Παρόλα αυτά, ορισμένοι εργαζόμενοι είναι ανοιχτοί στο να περνούν περισσότερο χρόνο στο γραφείο, όπως ο 29χρονος Κλίντον Στάμπερ, μηχανικός λογισμικού της Amazon στο Όστιν του Τέξας.
«Όπως πολλοί εργαζόμενοι σε δουλειά γραφείου, εργάστηκα εξ αποστάσεως για τρία χρόνια κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αλλά αισθάνθηκα αποκομμένος από τους συναδέλφους μου, ενώ η αναβλητικότητά μου ολοένα και αυξανόταν», δήλωσε ο Στάμπερ.
«Στο γραφείο όμως, μπορείς να κάνεις μικρές συζητήσεις σε ένα ασανσέρ. Μπορείς να πέσεις τυχαία πάνω στον προϊστάμενό σου και να παρουσιάσεις σύντομα μια νέα ιδέα σου στον δρόμο για το γραφείο σου», προσθέτει.
Ο Στάμπερ λέει ότι η εργασία από το γραφείο τον βοηθά να παραμένει συγκεντρωμένος και να συνεργάζεται καλύτερα με τους συναδέλφους του.
«Αναγνωρίζω ότι η απομακρυσμένη εργασία μπορεί να είναι επωφελής για άτομα που βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια στη ζωή, όπως γονείς ή όσους έχουν διαφορετικό στυλ εργασίας», δήλωσε. «Εγώ όμως ενθουσιαζόμουν όταν πήγαινα στο γραφείο και έκανα λίγη δουλειά από κοντά με όλους τους συναδέλφους μου».
Η φυσική παρουσία των εργαζομένων στον χώρο απασχόλησής τους, μπορεί επίσης να ενισχύσει την τοπική οικονομία και να στηρίξει τις μικρές επιχειρήσεις που βρίσκονται κοντά σε εταιρικά κτίρια.
«Υπάρχουν πολλά είδη επιχειρήσεων που βασίζονται στο να εργάζονται οι υπάλληλοί τους από κοντά», λέει ο Καντένγκα. «Όταν οι εργαζόμενοι δεν είναι στο γραφείο, αυτές οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν προβλήματα».
Θα επιστρέψει η πλήρης απασχόληση από το γραφείο ολοκληρωτικά;
Σύμφωνα με τους ειδικούς, παρότι οι επαγγελματίες περνούν σήμερα περισσότερο χρόνο στα γραφεία από ό,τι τα τελευταία πέντε χρόνια, η εξ αποστάσεως εργασία έχει αφήσει μόνιμο σημάδι στον τρόπο με τον οποίο δουλεύουν οι άνθρωποι.
Περισσότερες από 1 στις 4 αμειβόμενες εργάσιμες ημέρες στις ΗΠΑ θα γίνονται από το σπίτι το 2024, από μόλις 1 στις 14 από την προ-πανδημική περίοδο, σύμφωνα με στοιχεία της WFH Research.
Οι περισσότερες εταιρείες που εφαρμόζουν μοντέλα απομακρυσμένης και υβριδικής εργασίας δεν σκοπεύουν να τις αλλάξουν μέσα στους επόμενους 12 μήνες, σύμφωνα με τα αποτελέσματα μιας νέας έρευνας του Stanford σε συνεργασία με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα της Ατλάντα.
Ο Μα συμφωνεί ότι η υβριδική εργασία «ήρθε για να μείνει» – πιστεύει ότι οι μεγάλες εταιρείες μπορούν να αντέξουν οικονομικά να χάσουν εργαζόμενους και υποψηφίους μειώνοντας τις επιλογές για απομακρυσμένες θέσεις εργασίας, «αλλά οι μικρότεροι οργανισμοί δεν θα μπορέσουν να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο».
«Οι μικρότερες επιχειρήσεις παρέχουν στην πραγματικότητα μεγαλύτερη ευελιξία ως έναν τρόπο προσέλκυσης ταλέντων από τους μεγαλύτερους ανταγωνιστές», λέει.
Ορισμένες επιχειρήσεις μπορεί ακόμη και να αλλάξουν τα σχέδιά τους μετά την υιοθέτηση κανόνων επιστροφής στο γραφείο.
Η H&R Block απαίτησε για πρώτη φορά από τους υπαλλήλους της να επιστρέψουν στα γραφεία για τρεις ημέρες την εβδομάδα το 2021. Όμως, κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19, η αύξηση της ζήτησης για απομακρυσμένη εργασία και η θετική ανατροφοδότηση των εργαζομένων αφού κατέκτησαν αυτές τις θέσεις, οδήγησαν την εταιρεία να απορρίψει τα αρχικά της σχέδια.
Από το 2024, H&R Block κατήργησε την πολιτικές επιστροφής στο γραφείο και επιτρέπει πλέον στις επιμέρους ομάδες να καθορίζουν τις δικές τους πολιτικές όσον αφορά την φυσική τους παρουσία στον εργασιακό χώρο.
«Η αλλαγή των δημογραφικών στοιχείων στο εργατικό δυναμικό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια πιο ευνοϊκή αγορά εργασίας και σε πιο ευνοϊκές συνθήκες εργασίας για τους εργαζόμενους», λέει ο Καντένγκα. «Ο πληθυσμός γερνάει και το εργατικό δυναμικό πρόκειται να συρρικνωθεί. Έτσι, οι εργοδότες θα πρέπει να κάνουν περισσότερα για να προσελκύσουν εργαζόμενους, και η προσφορά ευέλικτης εργασίας μπορεί να είναι η καλύτερη κίνηση».
Ο Σαμ Σπέρλιν συμβουλεύει τις εταιρείες σχετικά με το πώς να χειρίζονται την απομακρυσμένη, υβριδική και εντός γραφείου εργασία και, κυρίως, πώς όλα αυτά επηρεάζουν τους ανθρώπους που κάνουν τις επιχειρήσεις να λειτουργούν.
«Στο τέλος της ημέρας, υπάρχει πολύς κόσμος που θεωρεί την επιστροφή στο γραφείο ως μια πολύ απλή λύση στα διάφορα πολύπλοκα και σύνθετα προβλήματα εντός των οργανισμών», λέει ο Σπέρλιν.
«Σε ορισμένα εργασιακά περιβάλλοντα, ίσως η λύση είναι τόσο απλή. Όμως αν νομίζουμε ότι εφαρμόζοντας πολιτικές που ενθαρρύνουν την εργασία από τα γραφεία, τότε με έναν μαγικό τρόπο τα θεμελιώδη προβλήματα στους οργανισμούς θα εξαφανιστούν, θα απογοητευτούμε αρκετά».