Οι τιμές του τυπικού καλαθιού προϊόντων στα ελληνικά σούπερ μάρκετ παραμένουν χαμηλότερες συγκριτικά με χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ρουμανία, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).
Το ΙΕΛΚΑ παρουσίασε τα συμπεράσματα μιας αναλυτικής σύγκρισης τιμών, βασισμένης σε δεδομένα από ιστοσελίδες σύγκρισης τιμών και δειγματοληψίες από γνωστές αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Η έρευνα αφορούσε τον Σεπτέμβριο του 2025 και συνέκρινε το κόστος ενός «τυπικού καλαθιού» προϊόντων στην Ελλάδα και σε επτά ακόμη ευρωπαϊκές χώρες.
Η μεθοδολογία της έρευνας
Η σύγκριση πραγματοποιήθηκε με και χωρίς τον υπολογισμό του ΦΠΑ, ο οποίος διαφέρει ανά χώρα. Αναλύθηκαν 40 κατηγορίες βασικών προϊόντων, με βάση πάνω από 6.000 τιμές και στοιχεία από 44 αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Οι μέσοι όροι προέκυψαν από επώνυμα προϊόντα αλλά και προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η έρευνα αφορά αποκλειστικά τα σούπερ μάρκετ, εξαιρώντας άλλα σημεία λιανικής πώλησης.
Η Ελλάδα φθηνότερη με ΦΠΑ
Στη σύγκριση που περιλαμβάνει τον ΦΠΑ, η Ελλάδα διατηρεί σημαντικά φθηνότερο μέσο καλάθι σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες:
-
Γερμανία: 33% ακριβότερο καλάθι
-
Γαλλία: 30% υψηλότερες τιμές
-
Ηνωμένο Βασίλειο: 10% ακριβότερο
-
Ιταλία: 15% επάνω
-
Ισπανία: 12% ακριβότερο
-
Ρουμανία: 15% υψηλότερα
-
Πορτογαλία: μόλις 1% ακριβότερη
Τα στοιχεία δείχνουν ότι, παρά τις διαφορές, η Ελλάδα παραμένει η πιο οικονομική επιλογή μεταξύ των οκτώ χωρών.
Ακόμη φθηνότερη χωρίς ΦΠΑ
Όταν αφαιρεθεί ο ΦΠΑ για να φανεί η καθαρή τιμή προϊόντων, η θέση της Ελλάδας ενισχύεται περαιτέρω. Συγκεκριμένα, το μέσο καλάθι παραμένει φθηνότερο στη χώρα μας σε σχέση με όλες τις άλλες:
-
Γερμανία: 39% ακριβότερη
-
Γαλλία: 38% υψηλότερες τιμές
-
Ηνωμένο Βασίλειο: 22% επάνω
-
Ιταλία: επίσης 22%
-
Ισπανία: 18% ακριβότερη
-
Ρουμανία: 17% υψηλότερα
-
Πορτογαλία: 4% ακριβότερη
Αυτό αποδεικνύει ότι η χαμηλότερη καθαρή τιμή στην Ελλάδα δεν οφείλεται απλώς σε φορολογικά πλεονεκτήματα, αλλά και σε ανταγωνιστικότερες τιμές λιανικής.
Ο ρόλος του ΦΠΑ στα τρόφιμα
Η διακύμανση του ΦΠΑ παίζει σημαντικό ρόλο στις τελικές τιμές. Στην Ελλάδα, ο ΦΠΑ στα τρόφιμα ανέρχεται στο 13%, ποσοστό υψηλότερο από πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες:
-
Ηνωμένο Βασίλειο: 0% ή 5%
-
Γαλλία: 10% ή 5,5%
-
Ισπανία: 10% ή 4%
-
Πορτογαλία: 13% ή 6%
-
Ιταλία: 10% ή 4%
-
Γερμανία: 7%
-
Ρουμανία: 11% ή 5%
Ενώ οι περισσότερες χώρες εφαρμόζουν χαμηλότερους συντελεστές ΦΠΑ στα τρόφιμα, η Ελλάδα διατηρεί πολλά προϊόντα στον μεσαίο συντελεστή (13%), γεγονός που κάνει τις καθαρές τιμές (προ ΦΠΑ) ακόμη πιο ανταγωνιστικές.
Ειδικοί φόροι και εξαιρέσεις
Η μελέτη επισημαίνει ότι δεν έχει υπολογιστεί η επίδραση ειδικών φόρων κατανάλωσης, όπως αυτοί σε προϊόντα όπως ο καφές, λόγω δυσκολίας αξιόπιστης σύγκρισης σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Παράλληλα, είναι σπάνιο ένα προϊόν να εντάσσεται στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ στην Ελλάδα και στον υψηλό σε άλλη χώρα. Μία από τις ελάχιστες εξαιρέσεις αφορά τα μωρομάντηλα, όπου παρατηρείται αντίστροφη φορολογική πολιτική.