Τα μεταλλικά καπάκια σε γυάλινα μπουκάλια ποτών και αναψυκτικών μπορεί να αποτελούν απρόσμενη όσο και σημαντική πηγή μικροπλαστικών, σύμφωνα με νέα επιστημονική μελέτη που δημοσίευσε η γαλλική Αρχή για την Ασφάλεια Τροφίμων, Περιβάλλοντος και Εργασίας (ANSES).
Οι ερευνητές της γαλλικής υπηρεσίας ανέλυσαν ποτά όπως μπίρα, κρασί, αναψυκτικά και νερό και βρήκαν μικροπλαστικά σε όλα τα δείγματα. Ωστόσο, τα υψηλότερα επίπεδα καταγράφηκαν στα ποτά που βρίσκονταν σε γυάλινα μπουκάλια, έως και 50 φορές παραπάνω από τα ποτά που βρίσκονταν σε πλαστικές συσκευασίες.
Ποια ήταν η απροσδόκητη πηγή της μικροπλαστικής ρύπανσης; Η πολυεστερική βαφή στο εξωτερικό των μεταλλικών καπακιών, η οποία χρησιμοποιείται για την αδιαβροχοποίηση τους και την προστασία τους από την υγρασία, ακόμη και τα καιρικά φαινόμενα.
Selon l’Anses, l’Agence nationale de sécurité sanitaire, les bouteilles en verre contiennent plus de microplastiques que les autres contenants. Comment expliquer cette contamination ? #JT13h pic.twitter.com/1gWXXHSAJh
— franceinfo (@franceinfo) June 21, 2025
«Τα ευρήματα ήταν λίαν απροσδόκητα», δήλωσε στον Guardian ο Αλεξάντρ Ντεώ, ένας εκ των συντακτών της μελέτης. Όπως εξήγησε, «τα καπάκια θεωρούνταν ύποπτα ως βασική πηγή ρύπανσης, καθώς η πλειονότητα των μικροπλαστικών σωματιδίων που απομονώθηκαν είχαν ίδιο χρώμα και ίδια σύνθεση με τη βαφή των καπακιών».
Τα μικροπλαστικά είναι μικροσκοπικά τεμάχια πλαστικού, τα οποία είτε προστίθενται εσκεμμένα σε καταναλωτικά προϊόντα είτε προκύπτουν από τη διάσπαση μεγαλύτερων πλαστικών αντικειμένων. Περιέχουν χιλιάδες χημικές ουσίες – πάνω από 16.000 – πολλές από τις οποίες, όπως τα BPA, οι φθαλικές ενώσεις και οι ενώσεις PFAS, είναι γνωστές για τις σοβαρές επιπτώσεις τους στην υγεία.
Η διατροφή θεωρείται κύρια πηγή έκθεσης. Πολλές έρευνες των τελευταίων ετών έχουν επιβεβαιώσει την παρουσία μικροπλαστικών σε τρόφιμα και ποτά, με τη συσκευασία να παίζει κρίσιμο ρόλο.
Η ερευνητική ομάδα οδηγήθηκε στη βαφή, ως βασική πηγή μικροπλαστικών, καθώς τα σωματίδια μικροπλαστικών που εντοπίστηκαν στα ποτά ταυτίζονταν ως προς το χρώμα, το υλικό και τη χημική σύνθεση με τη βαφή του εξωτερικού των μεταλλικών καπακιών. Όπως διαπίστωσαν, τα καπάκια αποθηκεύονται μαζικά μετά την παραγωγή τους και τρίβονται μεταξύ τους μέσα σε σακούλες ή κιβώτια, προκαλώντας μικροσκοπικές εκδορές. Αυτά τα μικροσκοπικά τεμάχια καταλήγουν τελικά στο ποτό κατά τη σφράγιση των φιαλών. Οι γρατζουνιές και οι φθορές κατέστησαν ορατές μέσω μικροσκοπικής εξέτασης.
Πάντως, είναι αξιοσημείωτο είναι ότι οι ερευνητές κατάφεραν να απομακρύνουν τα μικροπλαστικά σωματίδια από τα καπάκια ξεπλένοντάς τα και στεγνώνοντάς τα με αέρα στο τέλος της παραγωγής. Ωστόσο, όπως επισημάνθηκε, αν και η λύση αυτή λειτούργησε στο εργαστήριο, ενδέχεται να είναι δύσκολο να εφαρμοστεί σε μεγάλη βιομηχανική κλίμακα.