Αλλαγές με δύο στόχους εξετάζει η κυβέρνηση στα επιδόματα ανεργίας, προκειμένου να καταστήσει πιο ανταποδοτικό και δίκαιο το υφιστάμενο σύστημα.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες ο πρώτος στόχος είναι η στενότερη σύνδεση μεταξύ επιδομάτων ανεργίας και εργασιακού – ασφαλιστικού βίου, ενώ ο δεύτερος είναι η μεγαλύτερη στήριξη των μακροχρονίως ανέργων. Μάλιστα, η κυβέρνηση έχει στη διάθεσή της κονδύλι ύψους 100 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης προκειμένου να εφαρμόσει τις αλλαγές τις οποίες θα αποφασίσει κατ’ αρχάς σε πιλοτικό επίπεδο.
Για την ώρα, στελέχη της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ, επεξεργάζονται διάφορα μοντέλα, δηλαδή δεν έχει «κλειδώσει” ένα ακριβές «πακέτο» παρεμβάσεων, ωστόσο έχουν αρχίσει να διαφαίνονται οι πρώτες γραμμές του.
Πιο αναλυτικά:
- Σε σχέση με τον πρώτο στόχο (στενότερη διασύνδεση εργασιακού βίου – ύψους επιδόματος ανεργίας), εκείνο το οποίο βρίσκεται στη βάση των συζητήσεων μεταξύ ΔΥΠΑ και ΟΟΣΑ είναι πως δεν είναι δίκαιο να λαμβάνει το ίδιο ύψος επιδόματος ανεργίας ένας ασφαλισμένος ο οποίος πχ απολύθηκε μετά από 30 χρόνια συνεχούς εργασίας και ένας ασφαλισμένος ο οποίος πχ απολύθηκε μετά από 3 χρόνια συνεχούς εργασίας. Και αυτό γιατί ο μεν πρώτος, μαζί με τον εργοδότη του (ή τους εργοδότες του) έχει καταβάλλει εισφορές υπέρ ανεργίας επί 30 χρόνια, ενώ ο δεύτερος μόνο για 3 χρόνια.
Παράλληλα, στη βάση των ίδιων συζητήσεων βρίσκεται και το ότι δεν θεωρείται δίκαιο να λαμβάνει το ίδιο επίδομα ανεργίας ένας ασφαλισμένος, ο οποίος πριν απολυθεί ελάμβανε ένα μισθό 3.000 ευρώ με έναν άλλο ασφαλισμένο ο οποίος πριν απολυθεί ελάμβανε τον κατώτατο μισθό των 750 ευρώ.
Εξάλλου ένα ακόμη ζήτημα που απασχολεί τα κλιμάκια της ΔΥΠΑ και του ΟΟΣΑ είναι πως ειδικά για εκείνους οι οποίοι πριν απολυθούν, αμείβονταν με υψηλούς μισθούς, το να εισπράξουν ένα επίδομα της τάξεως των 479 ευρώ την επόμενη της απόλυσης τους, σηματοδοτεί μία πολύ απότομη εισοδηματική πτώση
Εκείνο το οποίο εξετάζεται είναι εκείνοι που έχουν καταβάλλει περισσότερα χρόνια εισφορές υπέρ ανεργίας (σ.σ. δεν έχει αποφασιστεί ποιο θα είναι το όριο αυτό) ή/και αμείβονταν με υψηλότερο μισθό να λαμβάνουν ένα μπόνους, δηλαδή ένα επιπλέον ποσό πέρα από το τακτικό επίδομα ανεργίας το οποίο προβλέπεται για άλλους δικαιούχους. Επίσης, εξετάζεται το ύψος του επιδόματος ανεργίας να ξεκινά κατά τους πρώτους μήνες της καταβολής του από υψηλότερα επίπεδα και να αποκλιμακώνεται σταδιακά. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θα μπορούσε κατά τον πρώτο μήνα της επιδοτούμενης ανεργίας να ανέρχεται στο 80% του μέσου μισθού (σ.σ. 1.176 ευρώ το 2022, βάσει συστήματος «Εργάνη»), δηλαδή στα 941 ευρώ, τον δεύτερο μήνα στο 70% κοκ. Σε κάθε περίπτωση το συνολικό ποσό το οποίο θα δικαιούται ένας άνεργος σε ετήσια βάση (σήμερα ανέρχεται κατ΄ελάχιστον στα 5.748 ευρώ) θα παραμείνει το ίδιο, με εξαίρεση όσους έχουν πολλά χρόνια ασφάλισης και υψηλούς μισθούς (πριν την απόλυσή τους), εφόσον υιοθετηθεί το προαναφερθέν σενάριο.
- Αναφορικά με τον δεύτερο στόχο (σ.σ. μεγαλύτερη στήριξη των μακροχρονίως ανέργων, δηλαδή εκείνων που είναι εγγεγραμμένοι άνεργοι πάνω από 12 μήνες και προπαντός εκείνων που δεν ξεπερνούν τους 24 μήνες), στη βάση των συζητήσεων μεταξύ ΔΥΠΑ – ΟΟΣΑ είναι το γεγονός ότι με βάση το υφιστάμενο πλαίσιο, ένας πολύ μικρός αριθμός ατόμων (γύρω στους 20.000 – 25.000) λαμβάνει το εφάπαξ επίδομα των μόλις 200 ευρώ. Και αυτό, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, γιατί λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα που δηλώθηκε πριν μείνει κάποιος άνεργος.
Εκείνο που εξετάζεται είναι μία αλλαγή στα κριτήρια, προκειμένου να διευρυνθεί το πλήθος των δικαιούχων. Επίσης, διερευνάται η δυνατότητα επιμήκυνσης του χρόνου καταβολής του επιδόματος μακροχρονίως ανέργων τουλάχιστον για εκείνους που έχουν πολλά χρόνια ασφάλισης και υψηλό μισθό πριν απολυθούν.