Τη ζήτηση για αντλίες θερμότητας εκτόξευσε η άνοδος των τιμών του φυσικού αερίου μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. Το 2024, όμως, οι πωλήσεις αντλιών θερμότητας μειώθηκαν 23% στην Ευρώπη και επανέρχονται στο επίπεδο που βρίσκονταν πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία και επιβραδύνοντας τη μετατόπιση από τους λέβητες αερίου.
Η ζήτηση για καθαρές συσκευές θέρμανσης μειώθηκε περίπου στο μισό στο Βέλγιο και στη Γερμανία και κατά 39% στη Γαλλία, σύμφωνα με στοιχεία για 13 χώρες που καλύπτουν το 85% της ευρωπαϊκής αγοράς αντλιών θερμότητας.
Η μόνη χώρα που εξαιρείται από αυτή την τάση ήταν το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 63% μεταξύ 2023 και 2024.
«Η πολύ ισχυρή ανάπτυξη που εμφανίστηκε το 2022 και το 2023, σχετιζόμενη με τον πόλεμο και την τιμή του φυσικού αερίου, δεν είχε θεμέλια σε μια ισχυρή πολιτική», δήλωσε στον Guardian ο Πολ Κένι, γενικός διευθυντής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αντλίας Θερμότητας (EHPA).
Και πρόσθεσε: «Θα σκεφτόταν κανείς ότι στην Ευρώπη, με τον εχθρό προ των πυλών, και την ενεργειακή ασφάλεια και την ενεργειακή κυριαρχία να είναι τόσο σημαντικά για τους πολιτικούς, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής μας θα αναλάμβαναν το είδος των ενεργειών που χρειάζεται η κοινωνία».
Η EHPA είπε ότι η πτώση των πωλήσεων το 2024 οφείλεται στην πολιτική αβεβαιότητα και τις αλλαγές στα προγράμματα στήριξης σε λίγες βασικές αγορές, καθώς και στην υποτονική οικονομία που οδήγησε σε συνολική πτώση των εγκαταστάσεων θέρμανσης.
«Είναι απλά εκπληκτικό, δεδομένου ότι η κρίση του φυσικού αερίου δεν έχει τελειώσει», δήλωσε στον Guardian ο Τζες Ράλστον από τη δεξαμενή σκέψης Energy and Climate Intelligence Unit. «Είναι πραγματικά αβέβαιοι καιροί και μια επιβράδυνση στις αντλίες θερμότητας δεν πρόκειται να κάνει καλό για την ενεργειακή ασφάλεια».
Οι αντλίες θερμότητας κοστίζουν αρχικά περισσότερο από τους λέβητες αερίου, αλλά είναι συνήθως φθηνότερες στη λειτουργία και έχουν ως αποτέλεσμα λιγότερο κοινωνικό και οικολογικό κόστος. Ο οδικός χάρτης του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας για την πράσινη οικονομία δείχνει ότι το μερίδιο των αντλιών θερμότητας στις παγκόσμιες πωλήσεις εξοπλισμού θέρμανσης εκτινάσσεται από 10% το 2022 σε 50% το 2026.
Σε κίνδυνο η ενεργειακή απεξάρτηση
Σε αγορές όπως η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι συσκευές έχουν επίσης αποτελέσει το επίκεντρο έντονων εκστρατειών παραπληροφόρησης που οι αρχές μόλις αρχίζουν να αντιμετωπίζουν.
Κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις εθνικές κυβερνήσεις να θέσουν τις αντλίες θερμότητας στο επίκεντρο της καθαρής βιομηχανικής συμφωνίας την επόμενη εβδομάδα, η οποία επιδιώκει να ευθυγραμμίσει τους στόχους της ΕΕ για το κλίμα, την ανταγωνιστικότητα και τη γεωπολιτική.