Η καθυστέρηση στο νέο σύστημα τιμολόγησης του άνθρακα της Ευρωπαϊκής Ένωσης φαίνεται ότι θα επηρεάσει τις προοπτικές για τον πληθωρισμό, ενδεχομένως αναζωπυρώνοντας τις εκκλήσεις για περαιτέρω μειώσεις των επιτοκίων.
Για να μετριάσουν τον αντίκτυπο της πράσινης μετάβασης, οι κυβερνήσεις και οι νομοθέτες επιθυμούν να αναβάλουν την εφαρμογή του Emissions Trading System 2 (ETS2), το οποίο επιβάλλει κόστος στους ρυπαίνοντες και αναμένεται να αυξήσει το κόστος προϊόντων όπως τα καύσιμα.
Αυτό θα σήμαινε πιθανώς ότι οι τιμές καταναλωτή θα αυξηθούν λιγότερο από ό,τι προβλέπεται για το 2027, με αποτέλεσμα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να αντιμετωπίσει μια ακόμη υποβιβασμένη επίτευξη του στόχου του 2%, πέρα από αυτή που ήδη αναμένει για το επόμενο έτος.
Ενώ οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ έχουν συμφωνήσει ότι το κόστος δανεισμού δεν χρειάζεται προσαρμογή προς το παρόν, η καθυστέρηση στο ETS2 θα μπορούσε να προκαλέσει νέες εκκλήσεις για νομισματική χαλάρωση.
«Χωρίς την εφαρμογή του ETS2 το 2027, η υποτίμηση του πληθωρισμού είναι πιθανό να είναι μεγαλύτερη», δήλωσε ο Ρούνε Γιόχανσεν της Danske Bank.
Οι τελευταίες τριμηνιαίες προβλέψεις της ΕΚΤ κάνουν λόγο για πληθωρισμό 1,7% και 1,9% τα επόμενα δύο χρόνια. Το Bloomberg Economics εκτιμά ότι το ETS2 θα προσφέρει αύξηση 0,2 ποσοστιαίων μονάδων ή και περισσότερο το 2027. Χωρίς αυτήν την ώθηση, οι προβλέψεις θα ήταν χαμηλότερες, όπως σημειώνουν οι αναλυτές Ντέιβιντ Πάουελ και Σιμόνα Ντέλε Τσάιε.
Πριν από τη δημοσίευση των νέων προβλέψεων, κι άλλοι ειδικοί εκτιμούν το ίδιο. «Η επίδραση του ETS2 στο 2027 θα αφαιρεθεί από τις προβλέψεις της ΕΚΤ τον Δεκέμβριο», ανέφερε ο Γκρεγκ Φουζέσι της JPMorgan, εξηγώντας ότι θα αντικατασταθεί από μια μικρότερη επίδραση το 2028.
Η κατάσταση δείχνει ότι η αβεβαιότητα πέρα από τα μεγάλα ζητήματα — όπως οι δασμοί Τραμπ και ο πόλεμος στην Ουκρανία — δυσκολεύει το έργο της ΕΚΤ. Έξι χρόνια μετά την έναρξη της Πράσινης Συμφωνίας, η δέσμευση εξασθενεί καθώς οι κυβερνήσεις δίνουν προτεραιότητα στην άμυνα και την ανάπτυξη.
Παρότι τηρούν τον στόχο για μείωση εκπομπών έως το 2040, οι πολιτικοί φοβούνται αντιδράσεις ψηφοφόρων από το αυξημένο ενεργειακό κόστος. Το ETS θέτει ανώτατα όρια και επιτρέπει την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών, ενώ το ETS2 επεκτείνει το σύστημα σε κτίρια, οδικές μεταφορές, αεροπορία και άλλους τομείς.
Όταν ρωτήθηκε πρόσφατα για την καθυστέρηση, η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ υποβάθμισε τον κίνδυνο, υπενθυμίζοντας ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει εφαρμογή σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα με έναρξη το 2027.
Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχουν ήδη ζητήσει αναβολή, την οποία θα συζητήσουν με την Επιτροπή.
Άλλοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, όπως ο Γκεντίμινας Σίμκους, έχουν προειδοποιήσει ότι η επίτευξη του 2% πληθωρισμού εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ETS2.
Για τον αναλυτή της Morgan Stanley Γενς Άιζενσμιτ, το ζήτημα ίσως δεν αποδειχθεί καθοριστικό — εκτός εάν υπάρξει επιβράδυνση της οικονομίας και ταυτόχρονη πτώση στις προσδοκίες πληθωρισμού.
«Τότε το εκκρεμές θα μπορούσε να κλίνει προς περαιτέρω χαλάρωση», δηλώνει.
Ο Ρούμπεν Σεγκούρα-Καγιουέλα της Bank of America συμμερίζεται την άποψη ότι το κλίμα μπορεί να αλλάξει:
«Το όριο αντοχής για πληθωρισμό κάτω από τον στόχο φαίνεται υψηλό», επισημαίνει.
Γι’ αυτό η BofA εγκατέλειψε την εκτίμηση για μείωση επιτοκίων τον Δεκέμβριο.
Ωστόσο, θεωρεί ότι αυτό θα επανεξεταστεί και ενδέχεται να οδηγήσει την ΕΚΤ σε μείωση επιτοκίων έως τον Μάρτιο.