Παρά την αυξανόμενη ανησυχία για τις προοπτικές της αμερικανικής οικονομίας, οι περισσότεροι οικονομολόγοι επιμένουν στην πρόβλεψη για δύο μειώσεις επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (Federal Reserve) μέσα στο 2025 και αυτές όχι πριν από τον Σεπτέμβριο.
Σύμφωνα με έρευνα του Bloomberg, το 75% των οικονομολόγων προβλέπει ύφεση ή μηδενική ανάπτυξη με οριακή αποφυγή ύφεσης τους επόμενους 12 μήνες, ποσοστό υπερδιπλάσιο σε σχέση με το 26% που καταγραφόταν τον Μάρτιο. Παρ’ όλα αυτά, η εκτίμηση των συμμετεχόντων στην έρευνα παραμένει για δύο μειώσεις επιτοκίων φέτος, κατά 25 μονάδες βάσης η καθεμία, τον Σεπτέμβριο και τον Δεκέμβριο. Η επόμενη συνεδρίαση της Fed είναι προγραμματισμένη για τις 6-7 Μαΐου.
Οι προβλέψεις αυτές διαμορφώθηκαν μετά την επιβολή των νέων δασμών από τον Ντόναλντ Τραμπ σε εισαγόμενα προϊόντα, με ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά για κινεζικά αγαθά. Η έρευνα διεξήχθη από τις 25 έως τις 30 Απριλίου.
Τις προηγούμενες ημέρες ανακοινώθηκε ότι το αμερικανικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε το α’ τρίμηνο του τρέχοντος έτους -για πρώτη φορά από το 2022- κυρίως λόγω της αύξησης των εισαγωγών πριν την εφαρμογή των νέων δασμών. Παρά τη συνολική κάμψη, η ιδιωτική κατανάλωση παρέμεινε ισχυρή, ενώ η απασχόληση συνέχισε να αυξάνεται, αν και με βραδύτερο ρυθμό. Οι απολύσεις παραμένουν περιορισμένες.
Ο πληθωρισμός εξακολουθεί να υπερβαίνει τον στόχο του 2% που έχει θέσει η Fed, ενώ η πρόοδος στην αποκλιμάκωσή του επιβραδύνθηκε το δεύτερο εξάμηνο του 2024, με μια μικρή υποχώρηση να καταγράφεται τον Μάρτιο.
Οι οικονομολόγοι παρακολουθούν με προσοχή πώς οι δασμοί, οι φορολογικές μεταρρυθμίσεις, η μειωμένη μετανάστευση και η απορρύθμιση ενδέχεται να επηρεάσουν τον πληθωρισμό και την ανεργία. Η πλειονότητα θεωρεί ότι η Fed ενδέχεται να βρεθεί σύντομα μπροστά σε σύγκρουση ανάμεσα στους δύο βασικούς στόχους της, τη σταθερότητα των τιμών και την πλήρη απασχόληση.
Ωστόσο, οι απόψεις διίστανται ως προς την πιθανή αντίδραση της Fed. Το 25% των αναλυτών προβλέπει διατήρηση των επιτοκίων για την καταπολέμηση του πληθωρισμού. Το 32% αναμένει μειώσεις επιτοκίων για στήριξη της οικονομίας. Το 43% εκτιμά ότι αρχικά θα παραμείνουν σταθερά τα επιτόκια, αλλά θα μειωθούν σταδιακά καθώς εντείνονται οι ενδείξεις επιβράδυνσης.
«Οι δασμοί ενδέχεται να αρχίσουν να μεταφράζονται σε υψηλότερες τιμές μέσα σε λίγους μήνες», σχολίασε ο James Knightley, επικεφαλής οικονομολόγος της ING, προσθέτοντας πως η Fed πιθανότατα θα μείνει αδρανής τον Μάιο και τον Ιούνιο, με τις πρώτες μειώσεις να ξεκινούν από τον Σεπτέμβριο λόγω αποδυνάμωσης της οικονομικής δραστηριότητας.
Ιδιαίτερη ανησυχία εκφράστηκε για το ενδεχόμενο ο Τραμπ να αποπέμψει τον πρόεδρο της Fed, Τζερόμ Πάουελ. Όλοι οι οικονομολόγοι που συμμετέχουν στην έρευνα θεωρούν πως μία τέτοια κίνηση θα προκαλούσε σοβαρή αναταραχή στις αγορές. Τα δύο τρίτα εκτιμούν ότι θα οδηγούσε σε παρατεταμένη χρηματοοικονομική κρίση, ενώ οι υπόλοιποι προβλέπουν ισχυρή μεν, αλλά βραχύβια αντίδραση.
Το σενάριο αυτό ήρθε ξανά στο προσκήνιο μετά από δηλώσεις του ίδιου του Τραμπ, ενώ ο επικεφαλής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου, Κέβιν Χάσετ, επιβεβαίωσε στις 18 Απριλίου ότι εξετάζεται νομικά αν ο πρόεδρος μπορεί να παύσει τον επικεφαλής της Fed. Μετά από αρνητική αντίδραση των αγορών, ο Τραμπ δήλωσε τελικά ότι δεν σκοπεύει να απολύσει τον Πάουελ.
Τέλος, σχεδόν κανείς από τους ερωτηθέντες δεν περιμένει αλλαγή στη φρασεολογία της Fed από την ανακοίνωση της 19ης Μαρτίου, όπου τονιζόταν πως η επιτροπή παρακολουθεί προσεκτικά τους κινδύνους και στους δύο άξονες της πολιτικής της.