Με αφορμή την πρόσφατη τιμητική βράβευση της χώρας μας, από το Ινστιτούτο Bruno Leoni, για τις οικονομικές της επιδόσεις και τη δημοσιονομική σταθερότητα και ανάπτυξη που πέτυχε, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας παραχώρησε συνέντευξη στην ιταλική εφημερίδα «Corriere della Sera» με τίτλο «Δημοσιονομικό πλεόνασμα και μεταρρυθμίσεις. Έτσι οδηγηθήκαμε στην οικονομική εξυγίανση της Ελλάδας».
Σε ερώτηση για το ποια ήταν τα βήματα που οδήγησαν στο «οικονομικό θαύμα» της Ελλάδας μετά τη 10ετή οικονομική κρίση, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος υπογράμμισε ότι «ήταν η πιο φιλόδοξη δημοσιονομική μεταμόρφωση που σημειώθηκε ποτέ σε ανεπτυγμένη οικονομία. Εφαρμόσαμε πολύ σκληρά μέτρα εξαιτίας της κρίσης. Εν συντομία, εφαρμόσαμε τις σωστές φόρμουλες, που αφορούν σε δημοσιονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Μετατρέψαμε το δημοσιονομικό έλλειμμα του 15% σε πλεόνασμα και μειώσαμε το δημόσιο χρέος. Ως αντάλλαγμα, λάβαμε ένα γενναιόδωρο πακέτο διεθνούς χρηματοοικονομικής βοήθειας, που αποπληρώσαμε άμεσα. Αρχικά, επικεντρωθήκαμε στο φορολογικό σύστημα, με παράλληλη μείωση των δαπανών, που μετά προσαρμόσαμε σε μια κλίμακα 50-50».
«Υπήρξαν αστοχίες σε αυτήν τη δύσκολη περίοδο;». «Κανείς δεν ήταν έτοιμος, ούτε εμείς, ούτε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή», ανέφερε ο κ. Διοικητής, συμπληρώνοντας ότι «εκείνη την εποχή, κανένας δεν ήξερε ακριβώς τα βήματα. Ακόμα και η Angela Merkel ήταν, στην αρχή, διστακτική. Υπήρχαν εκείνοι που μας συμβούλευαν να βγούμε από το ευρώ, κάτι το οποίο θα ήταν καταστροφικό και για την Ελλάδα και για το κοινό νόμισμα. Προχωρήσαμε σε δύσκολες αποφάσεις. Νέα εργαλεία δημιουργήθηκαν, όπως ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα του Mario Draghi έθεσε τέλος στην κρίση, χωρίς να δαπανηθεί ούτε ένα ευρώ».
Αναφερόμενος στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στις οποίες προχώρησε η χώρα μας, ο κ. Στουρνάρας ανέφερε ότι «καταστήσαμε λειτουργικό το φορολογικό σύστημα, δημιουργώντας μια αυτόνομη αρχή για τη φορολόγηση. Εγκρίναμε παρεμβάσεις για τις συντάξεις, προστατέψαμε το τραπεζικό σύστημα. Σήμερα έχουμε μόνο τέσσερις συστημικές τράπεζες, αντί για δέκα. Μεταρρυθμίσαμε την αγορά της εργασίας. Και επικεντρώσαμε τις παρεμβάσεις μας στους τομείς της γραφειοκρατίας, η οποία μειώθηκε αλλά παρουσιάζει ακόμη κάποια προβλήματα. Τώρα πρέπει να βελτιώσουμε τις υποδομές, τις μεταφορές, την ποιότητα των υπηρεσιών, τη δικαιοσύνη. Έγιναν, όμως, πάρα πολλά πράγματα».
Ερωτηθείς για το «πώς αντέδρασε ο ελληνικός λαός στη λιτότητα;» ο κ. Στουρνάρας απάντησε ότι «στην αρχή, ο κόσμος αντέδρασε άσχημα, αντιστάθηκε στην αλλαγή. Πολλοί ήθελαν εκδίκηση εναντίον της Ευρώπης, αλλά εμείς ήμασταν υπεύθυνοι για την κρίση. Το κόστος ήταν υψηλό: αρχικά, το ΑΕΠ κατέρρευσε κατά 25%, η κοινωνική συνοχή εισήλθε σε κρίση και τα λαϊκιστικά κόμματα, τόσο στη δεξιά όσο και στην αριστερά, αναδύθηκαν. Χρειάστηκαν «κότσια» για να συνεχιστεί η προσπάθεια, αλλά τα αποτελέσματα ήρθαν».
Αναφορικά με το δημοψήφισμα του Ιουλίου του 2015 και τις μετέπειτα αποφάσεις της κυβέρνησης του Αλ. Τσίπρα να δεχθεί τελικά τους όρους των δανειστών, ο κ. Στουρνάρας σημείωσε ότι «ήταν σωστό που ο κ. Τσίπρας αποδέχθηκε τους όρους, αλλά αυτό έπρεπε να είχε γίνει 6 μήνες νωρίτερα. Του είχα τονίσει ότι αυτή η καθυστέρηση θα στοίχιζε στη χώρα 100 εκατ. Είναι γεγονός ότι όταν τα λαϊκιστικά κόμματα έρχονται στην εξουσία, σε γενικές γραμμές, δεν κυβερνούν καλά και πέφτουν. Ωστόσο, προκαλούν ζημία που αυτή η ζημία πρέπει να επικοινωνηθεί και προκύπτουν ζημίες».
Σχετικά με την εικόνα της ελληνικής οικονομίας σήμερα, ο κ. Στουρνάρας σημείωσε ότι «έχουμε ανακάμψει από την κρίση πολύ γρηγορότερα και καλύτερα από τις αρχικές προβλέψεις. Έχουν μείνει όμως πληγές. Υπάρχει ακόμη πολλή φτώχεια, που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Οι επενδύσεις αυξάνονται κάθε χρόνο, ωστόσο παραμένουν κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Το κατά κεφαλήν εισόδημα αυξάνεται, αλλά δεν έχει φθάσει ακόμα σε προ-κρίσης επίπεδα. Ωστόσο, σημειώνεται μεγάλη αύξηση του ΑΕΠ τα τελευταία χρόνια, σε ρυθμούς διπλάσιους της Ευρωζώνης.
Στην ερώτηση «ποια θα ήταν η συμβουλή της Ελλάδας προς την Ευρώπη», ο κ. Στουρνάρας υπογράμμισε ότι «δεν μπορείς να ηγείσαι μιας χώρας με μεγάλα ελλείμματα», προσθέτοντας ότι στην Ελλάδα σήμερα «έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα του 3,6%. Αποτελεί ευθύνη για τις μελλοντικές γενιές».
Σε ό,τι αφορά, τέλος, την σημασία της πολιτικής σταθερότητας, τη χαρακτήρισε «το υπ' αριθμόν ένα» αναγκαίο στοιχείο. «Η κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο που στηρίζουν τα αναγκαία μέτρα, χρειάζονται ορθολογική προσέγγιση. Χωρίς σταθερότητα, είναι δύσκολο να επιτευχθεί. Σήμερα, έχουμε σταθερότητα με την κυβέρνηση Μητσοτάκη και λιγότερο λαϊκισμό», δήλωσε ο κ. Στουρνάρας.