Η Gen Ζ, δηλαδή οι νέοι που γεννήθηκαν από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 έως και το 2012, έρχεται να αλλάξει ριζικά την εικόνα της αγοράς εργασίας. Πρόκειται για μια γενιά που αναζητά ευελιξία, αυτονομία και νέες προοπτικές, ενώ δεν διστάζει να αμφισβητήσει τις παραδοσιακές μορφές απασχόλησης.
Η οικονομική ανεξαρτησία, η ελευθερία επιλογών και η ευελιξία είναι βασικές τους προτεραιότητες, ενώ η τάση του «job hopping» —η συχνή αλλαγή εργοδότη— αποτελεί για πολλούς σχεδόν δεδομένο.
Σύμφωνα με παγκόσμια έρευνα της ΕΥ, σχεδόν έξι στους δέκα νέους δηλώνουν πως αναμένουν να εργαστούν για έως πέντε διαφορετικούς εργοδότες κατά τη διάρκεια της καριέρας τους, ενώ το 19% προβλέπει ότι θα αλλάξει εργασία έξι ή και περισσότερες φορές. Η τηλεργασία και η ευελιξία στο ωράριο θεωρούνται πλέον βασικά κριτήρια για την αποδοχή μιας θέσης. Είναι ξεκάθαρο ότι η Gen Z θέλει να ξαναγράψει τους κανόνες του εργασιακού παιχνιδιού.
Ακόμα πιο ενδεικτική της αλλαγής νοοτροπίας είναι η στροφή προς την επιχειρηματικότητα. Έρευνα της εταιρείας Prorata με τίτλο «Τάσεις και προκλήσεις της Gen Z» δείχνει ότι σχεδόν ένας στους δύο νέους στην Ελλάδα (48%) ενδιαφέρεται να ξεκινήσει δική του επιχείρηση. Αντίθετα, το 38% απάντησε αρνητικά, προτιμώντας την παραδοσιακή απασχόληση.
Από τους επίδοξους επιχειρηματίες, το μεγαλύτερο μερίδιο (20%) κατευθύνεται στον κλάδο της τεχνολογίας και της καινοτομίας. Δεν είναι τυχαίο, καθώς στην Ελλάδα έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια ένα οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων, με venture capital funds και θερμοκοιτίδες να υποστηρίζουν τη νέα γενιά. Σημαντικά ποσοστά νέων ενδιαφέρονται επίσης για τον τουρισμό (15%), τις κατασκευές και τα ακίνητα (15%), καθώς και τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Η έρευνα βασίστηκε σε δείγμα 500 ατόμων ηλικίας 17-34 ετών από όλη τη χώρα.
Η σχέση της Gen Z με την τεχνολογία είναι ιδιαίτερα στενή. Το 53% δηλώνει ότι περνάει 1-3 ώρες την ημέρα στα κοινωνικά δίκτυα, ενώ το 30% αφιερώνει 4-6 ώρες. Σχεδόν οι μισοί είχαν ανοίξει λογαριασμό στο Facebook ήδη από τα 13-15 τους χρόνια, ενώ ένα ποσοστό 14% πριν κλείσει τα 12. Παράλληλα, το 99% διαθέτει smartphone και το 94% χρησιμοποιεί καθημερινά πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Αυτή η συνεχής επαφή με την τεχνολογία καλλιεργεί δεξιότητες και δίνει θάρρος να πειραματιστούν με νέα ψηφιακά εργαλεία, κάτι που διευκολύνει την επιχειρηματική τους εξωστρέφεια.
Η τάση αυτή δεν είναι μόνο ελληνική. Σε πρόσφατη πανευρωπαϊκή έρευνα του ελληνικού venture capital fund Apeiron Ventures, το 62% των ερωτηθέντων από 14 χώρες δήλωσε ότι σκοπεύει να δημιουργήσει δική του επιχείρηση τα επόμενα 3-5 χρόνια. Αξιοσημείωτο είναι ότι αρκετοί εμφανίζονται διατεθειμένοι να ξεκινήσουν μόνοι τους, χωρίς τη στήριξη συνιδρυτών, αναλαμβάνοντας οι ίδιοι όλα τα ρίσκα.
Στην Ελλάδα, ένας στους δύο νέους δηλώνει πρόθυμος να δοκιμάσει τον δρόμο της επιχειρηματικότητας, όχι μόνο για οικονομικό όφελος αλλά και για λόγους κοινωνικής προσφοράς και προσωπικού ελέγχου της καριέρας του. Πρόκειται για μια νέα γενιά που δεν αρκείται στο να ακολουθήσει μια παραδοσιακή επαγγελματική πορεία αλλά θέλει να χτίσει τη δική της.