Χωρίς καθυστερήσεις και χωρίς την κλασσική φράση "σε δύο εβδομάδες", ο Τραμπ έδωσε εντολή για επίθεση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν το Σαββατοκύριακο, φέρνοντας σε δύσκολη θέση το θεοκρατικό καθεστώς των μουλάδων της Τεχεράνης, αλλά ανοίγοντας και μεγάλες πληγές στο ενεργειακό και οικονομικό στερέωμα.
Γράφει ο Λουκάς Γεωργιάδης
Το χτύπημα στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, οι οποίες, έτσι όπως ήταν δομημένες, μόνο για... ειρηνικούς σκοπούς δεν προορίζονταν,, είναι ένα χτύπημα που μπορεί να οδηγήσει ταχύτερα στη διαμόρφωση του παγκόσμιου χάρτη. Είτε φέρνοντας αναδιάταξη, είτε οδηγώντας σε κοσμοϊστορικές ανατροπές. Το Ιράν αποτελεί μία από τις μεγάλες πετρελαϊκές δυνάμεις, ενώ από Στενά του Ορμούζ μεταφέρεται το 25% των ημερήσιων ποσοτήτων του πολύτιμου καυσίμου. Ως μέγεθος είναι τεράστιο και προφανώς, οι συνέπειες από όσα συμβαίνουν στην περιοχή θα είναι σοβαρές.
Σε πρώτη φάση αναμένουμε έκρηξη των τιμών του πετρελαίου, αλλά και του χρυσού, πρόβλημα στο παγκόσμιο εμπόριο, άνοδο του πληθωρισμού και μεγάλη ανατροπή για κάποιο χρονικό διάστημα, εφόσον απαγορευτεί η διέλευση εμπορικών πλοίων από τα Στενά του Ορμούζ, όπως αποφάσισε το ανώτατο συμβούλιο του Ιράν. Όμως, ένα πιθανό κλείσιμο των Στενών θα κινητοποιήσει τις ΗΠΑ, οι οποίες θα επικαλεστούν λόγους εφαρμογής του διεθνούς δικαίου. Πρακτικά, ο μόνος τρόπος για να επιβληθεί το καθεστώς της Τεχεράνης στην ευρύτερη περιοχή είναι μόνο μέσα από την εκτόξευση πυραύλων κατά εμπορικών πλοίων. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι ΗΠΑ, θα ενισχύσουν τις δυνάμεις τους στην περιοχή και τότε η σύρραξη Ισραήλ-Ιράν θα μετατραπεί σε παιχνίδι με τη... φωτιά μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν! Το μέγεθος και η έκταση των αντιποίνων από τις δύο πλευρές, είναι προφανές ότι μπορεί να προκαλέσει ανεξέλεγκτες καταστάσεις, τις οποίες αυτή τη στιγμή, ίσως να μην μπορούμε να διανοηθούμε!
Οι αγορές θα συνεχίσουν να βρίσκονται σε αναταραχή για αρκετό χρονικό διάστημα, όσο στο πεδίο των επιχειρήσεων θα γίνεται... χαμός! Μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο, το μόνο σίγουρο είναι ότι ομόλογα, μετοχές, εμπορεύματα και περιουσιακά στοιχεία θα βρεθούν υπό μεγάλη πίεση, η οποία μπορεί να εξελιχθεί σε ανεξέλεγκτη πτώση. Μια γενικευμένη γεωπολιτική και οικονομική κρίση είναι σίγουρο ότι θα παράγει αποτελέσματα, τα οποία προφανώς θα είναι αρνητικά, αλλά ταυτόχρονα θα είναι και άγνωστο το μέγεθος των συνεπειών.
ΗΠΑ και Ισραήλ παίρνουν πάνω τους την αλλαγή συσχετισμών στον πλανήτη
Η εμπλοκή των ΗΠΑ στη διένεξη Ισραήλ-Ιράν φανερώνει την απόφαση Τραμπ να τελειώσει οριστικά με τον μεγαλύτερο χρηματοδότη όλων των τρομοκρατικών οργανώσεων ανά τον κόσμο, χωρίς ωστόσο, να είναι υπολογισμένο το τίμημα που θα κληθεί να πληρώσει ο πλανήτης.
Η έκρηξη των τιμών του πετρελαίου λόγω του "μπαμ" στο Ιράν, εφόσον κρατήσει για αρκετές εβδομάδες, είναι σίγουρο ότι θα αποσταθεροποιήσει την παγκόσμια οικονομία και μπορεί να αποτελέσει την αφορμή για μια νέα μεγάλη οικονομική κρίση. Βέβαια, οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες έχουν περισσότερα εργαλεία για να αποτρέψουν τα χειρότερα, αλλά το τίμημα θα είναι βαρύ. Η άνοδος του πληθωρισμού για αρκετό χρονικό διάστημα πρέπει να θεωρείται δεδομένη και το ζητούμενο είναι οι επόμενες κινήσεις των μεγάλων κεντρικών τραπεζών (ΗΠΑ, Ευρωζώνης, Ιαπωνίας, Μεγάλης Βρετανίας κλπ) στο μέτωπο των επιτοκίων. Η ένταση στη Μέση Ανατολή έρχεται σε μια περίοδο όπου ο κύκλος των επιτοκίων είχε επανέλθει στα επίπεδα ισορροπίας προς της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Τώρα τα δεδομένα έχουν αλλάξει και πάλι.
Από την άλλη πλευρά, η επίθεση κατά του Ιράν είναι το τελευταίο μέρος του σχεδίου των Αμερικανών και των Ισραηλινών, προκειμένου να τελειώσει οριστικά (;) μια εκκρεμότητα δεκαετιών. Το τίμημα ενδεχομένως να είναι πρόσκαιρο για την παγκόσμια οικονομία και τους πολίτες, ωστόσο, είναι δεδομένο ότι βρισκόμαστε πλέον μπροστά σε νέα δεδομένα. Το Ισραήλ "καθαρίζοντας" τη Χαμάς και τη Χεσμπολάχ έχει βάλει τις βάσεις για να δημιουργήσει μια ισχυρή ενεργειακή συμμαχία με Ευρώπη και ΗΠΑ, η οποία δεν θα εξαρτάται από το πετρέλαιο του Ιράν ή της Ρωσίας. Το πετρέλαιο πρέπει να τελειώσει ως καύσιμο για τη Δύση και θα τελειώσει μια ώρα αρχύτερα από τον αρχικό σχεδιασμό.
Το τίμημα των γεωπολιτικών αναταραχών φαίνεται άμεσα στις τιμές της ενέργειας. Το είδαμε να συμβαίνει μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, το βλέπουμε τώρα και στην περίπτωση του "σφουγγαρίσματος" που γίνεται στο Ιράν. Η Ευρώπη, οι ΗΠΑ και ολόκληρος ο πλανήτης είδαν τον πληθωρισμό να... ίπταται, ως αποτέλεσμα του "ντου" που έκανε ο εγκληματίας Πούτιν στην Ουκρανία. Η τιμή του φυσικού αερίου εκτινάχθηκε, η ηλεκτρική ενέργεια προκάλεσε αλλεπάλληλα ηλεκτροσόκ σε όλους και επιπλέον οι τιμές του πετρελαίου και της βενζίνης επέδρασαν αρνητικά στις τσέπες των καταναλωτών, οι οποίοι εξακολουθούν να βρίσκονται σε περιδίνηση, λόγω ακρίβειας.
Πώς μπορεί να τελειώσει όλο αυτό το μαρτύριο που βάζει σε δοκιμασία τον δυτικό κόσμο; Η Ευρώπη έχει αποφασίσει την πλήρη απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και το πετρέλαιο του Πούτιν. Η υποκατάσταση της ενέργειας γίνεται τα τελευταία τριάμισι χρόνια με την ταχύτερη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (αιολική, ηλιακή), αλλά και την πλήρη κατάργηση του λιγνίτη και άλλων "βρώμικων" ορυκτών. Τώρα, με αφορμή το Ιράν, ήρθε η ώρα να γίνει ένας ευρύτερος ανασχεδιασμός, ώστε οι μελλοντικές κρίσεις να μην έχουν αντίκτυπο στις αναπτυγμένες οικονομίες της Δύσης.
Στο εξής, η Ευρώπη θα βαδίσει σε μια νέα πορεία, η οποία θα έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Τελειώνουμε με το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο των Ρώσων, με τη βοήθεια των Αμερικανών και των Αράβων, από τους οποίους θα προμηθευόμαστε υγροποιημένο φυσικό αέριο. Αρκεί αυτό για να αποφευχθούν κρίσεις, όπως αυτή με τη Ρωσία το 2022 και τώρα με το Ιράν; Όχι. Το μεγάλο στοίχημα για την Ευρώπη είναι κατ΄ αρχάς η εξασφάλιση φτηνού φυσικού αερίου από τη Μεσόγειο με πρωταγωνιστές το Ισραήλ, την Κύπρο, την Ελλάδα και την Αίγυπτο. Μαζί με τα αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα θα υπάρξει αποκατάσταση της ομαλότητας με ελαχιστοποίηση του κόστους, μέχρι να φτάσουμε σε ένα μοντέλο, το οποίο δεν θα επηρεάζεται από κρίσεις. Οι εναλλακτικές που σίγουρα θα επιχειρήσει να ακολουθήσει η Ευρώπη, θέτουν στο επίκεντρο κυρίως την πυρηνική ενέργεια, αλλά και το υδρογόνο. Τόσο απλά είναι τα πράγματα και πλέον τα μαθήματα που έχουμε πάρει από τις γεωπολιτικές κρίσεις είναι πολύ διδακτικά.
Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ έχουν αποφασίσει να τελειώνουν με το... παραμύθι δεκαετιών που έχει για πρωταγωνιστές επικίνδυνους τύπους που κυβερνούν τις χώρες της Μέσης Ανατολής. Η Ευρώπη βλέπει ότι μπορεί να επωφεληθεί από το γενικό ξεκαθάρισμα που επιχειρείται στη Μέση Ανατολή και έχει κάθε λόγο να είναι αισιόδοξη ότι στο μέλλον, οι γεωπολιτικές κρίσεις δεν θα μετατρέπονται σε ενεργειακές και εν τέλει σε οικονομικές. Βέβαια, είναι εξαιρετικά δύσκολο να πιστέψουμε ότι με την ισοπέδωση της Χαμάς και της Χεσμπολάχ, αλλά και τον σφιχτό κλοιό γύρω από το Ιράν, θα πάμε σε έναν πιο ασφαλή κόσμο. Οι εχθροί της Δύσης μπορεί να συνεχίσουν να είναι... ενοχλητικοί με διάφορους τρόπους, ενώ πολλά θα εξαρτηθούν από την περαιτέρω στάση της Κίνας και της Ρωσίας.
Η Μόσχα έχει εμπλακεί σε έναν πολυετή πόλεμο με την Ουκρανία, πληρώνοντας σημαντικό τίμημα, έστω και αν κερδίσει περιοχές της ουκρανικής επικράτειας. Επιπλέον, χάθηκε η Συρία που αποτελούσε τοποτηρητή της στη Μεσόγειο, ενώ τώρα, υπάρχει η περίπτωση πρόκλησης... μπάχαλου στον άλλο μεγάλο εταίρο της, το Ιράν. Η ορθόδοξη Ρωσία σε συμμαχία με τους φανατικούς ισλαμιστές της Τεχεράνης! Το καθεστώς της Τεχεράνης αποτελεί εδώ και 46 χρόνια έναν ισχυρό μοχλό πίεσης και απειλών προς τη Δύση, εξυπηρετώντας τα συμφέροντα της Κίνας και της Ρωσίας. Η αντίδραση τους μπροστά στο ενδεχόμενο να χάσουν έναν από τους πλέον ισχυρούς αντιαμερικανικούς θύλακες, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές και ανεξέλεγκτες καταστάσεις...
Ποια είναι η εθνική στρατηγική της κυβέρνησης εν μέσω γεωπολιτικής αναταραχής και πώς ο Μητσοτάκης μπορεί να... ξεγυμνώσει την αντιπολίτευση κερδίζοντας επιπλέον πόντους!
Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή αποτελούν κορυφαίο πολιτικό case study, καθώς μπορεί να διαμορφώσει και νέους πολιτικούς συσχετισμούς σε πολλές χώρες.
Η ελληνική κυβέρνηση, στο πλαίσιο της εξυπηρέτησης των εθνικών συμφερόντων και με βάση την ενεργειακή συμμαχία που έχει συνάψει με το Ισραήλ, δεν έχει κανένα περιθώριο να ακολουθήσει τις... ανισόρροπες και ανεύθυνες θέσεις που υποστηρίζουν σχεδόν όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Ο Μητσοτάκης έχει κάνει την αυτονόητη επιλογή να συντάσσεται με τους σκοπούς και τη στρατηγική της Ευρώπης, των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ισραήλ. Ταυτόχρονα, αναδεικνύει και την ανάγκη αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης στη Λωρίδα της Γάζας, ενώ έχει προσεταιριστεί πλήθος αραβικών χωρών.
Από τη στιγμή που σχεδόν όλες οι χώρες της Μέσης Ανατολής... σφυρίζουν αδιάφορα για όσα συμβαίνουν στη Λωρίδα της Γάζας και στο Ιράν, είναι ξεκάθαρο να διακρίνει κάποιος το πλαίσιο των εθνικών επιλογών. Πάμε μα τους πολλούς και ισχυρούς και δεν μπορούμε να νιώθουμε ασφαλείς, υποστηρίζοντας τρομοκράτες και δικτάτορες. Άλλωστε, αυτή η επιλογή υπαγορεύεται από τους κώδικες και της αξίες της δημοκρατικής δύσης. Ο κόσμος δεν μπορεί να είναι ασφαλής με... Χαμάδες, Χεμπολάδες και... μουλάδες!
Δυστυχώς, το αυτονόητο δεν μπορεί να γίνει αντιληπτό από την εγχώρια αντιπολίτευση. Αυτούς που δεν κατάλαβαν τι έγινε στις 7 Οκτωβρίου 2023 στο Ισραήλ από τη Χαμάς, αυτούς που κοίταζαν τα... χελιδόνια στον ουρανό όταν ο Πούτιν "μπουκάριζε" στην Ουκρανία, αυτούς που είναι σταθερά απέναντι στην ευρωπαϊκή και εθνική στρατηγική απέναντι στους Τούρκους, δεν μπορεί κάποιος να τους πει ούτε πατριώτες, ούτε έξυπνους, ούτε δημοκράτες! Η εγχώρια αντιπολίτευση της Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, Πλεύση Ελευθερίας, Νέα Αριστερά, Κίνημα Δημοκρατίας) κλείνει το μάτι στη Χαμάς, στη Χεσμπολάχ, στη Ρωσία και στην Τουρκία. Η αντιπολίτευση εξ δεξιών μπορεί μην τοποθετούνται σκληρά κατά των τρομοκρατών, αλλά υπηρετούν ξεκάθαρα τις θέσεις των Ρώσων και όλων των ανερχόμενων ακροδεξιών κομμάτων της Ευρώπης, τα οποία θέλουν μια Ευρώπη σε διάσπαση και πολλαπλές κρίσεις.
Η κυβέρνηση και ο Μητσοτάκης έχουν μια πρώτης τάξεως ευκαιρίας να βγουν δυναμικά μπροστά και να ξεμπροστιάσουν τους Βελόπουλους, τους Φάμελλους, τις Ζωές, τους Τσίπρες, τους Κουτσούμπες, τους Χαρίτσηδες, τους Κασσελάκηδες, του Νατσιούς και κάθε πολιτικό... ντουγάνι που στο όνομα της εκλογικής του πελατείας, αντιστρατεύεται πάγιες εθνικές θέσεις και θέτει τη χώρα σε κίνδυνο. Αυτή τη στιγμή, πλην της κυβέρνησης και σε ορισμένες περιπτώσεις του ΠΑΣΟΚ, ουδείς υπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα. Οι θέσεις και οι επιλογές των κομμάτων της αντιπολίτευσης, εάν υπήρχε τρόπος να υιοθετηθούν έστω και για ένα... εικοσιτετράωρο, θα οδηγούσαν τη χώρα στην περιθωριοποίηση, με βαρύτατο τίμημα για όλους τους πολίτες.
Ο Μητσοτάκης έχει ακόμη μία μεγάλη ευκαιρία να καταγγείλει τους... φίλους του Πούτιν, της Τουρκίας, των μουλάδων και των τρομοκρατών, οι οποίοι τυγχάνει να θέλουν τη διάλυση της Ευρώπης και την επικράτηση του κάθε... ανισόρροπου και "ψεκασμένου". Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να προτάξει τον οδικό χάρη και την πορεία προς ένα ασφαλές μέλλον της χώρας, μέσα από τη συμπόρευση της με τους ισχυρούς. Με την Ευρώπη, τις ΗΠΑ, το Ισραήλ, αλλά και σχεδόν όλες τις αραβικές χώρες, οι οποίες, βλέπουν όλα όσα συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή, ως μια ευκαιρία για να απαλλαγούν από τα βαρίδια. Γιατί οι ΗΠΑ κια το Ισραήλ δεν κάνουν μόνο τη "βρώμικη δουλειά" για την Ευρώπη, όπως δήλωσε πρόσφατα ο Γερμανός Καγκελάριος Ντίτριχ Μερτς, αλλά και τη δουλειά για δεκάδες χώρες του αραβικού κόσμου.
Σε μια περίοδο σοβαρής γεωπολιτικής κρίσης, όπως αυτή που διανύουμε, η κυβέρνηση έχει μια μεγάλη ευκαιρία να εκθέσει όλους αυτούς τους "αλληλέγγυους", "ειρηνοποιούς", "δημοκράτες" και "ευαίσθητους" που υπερασπίζονται το χάος, αλλά και αυτούς που δημιουργούν παγκόσμια ανασφάλεια. Ο μέσος πολίτης που έχει λίγο... νιονιό και κυρίως οι αναποφάσιστοι, μπορούν να διακρίνουν ποιος είναι ο υπεύθυνος και ρεαλιστής για να προωθήσει τα συμφέροντα της χώρας, σε αντιδιαστολή με τον υπονομευτή και ανεύθυνο που προσπαθεί να μας πείσει ότι μπορούμε να ζήσουμε τον... παράδεισο με μουλάδες, τον Πούτιν, τον Κιμ Γιονγκ Ουν και άλλους ταραχοποιούς του πλανήτη. Η πολιτική σκηνή της χώρας δεν μπορεί να μπει στη... ζαριά, επειδή το θέλουν οι δικαιωματιστές, οι απάτριδες, οι μπαχαλάκηδες, οι άθεοι, οι φασίστες, οι "ψεκασμένοι" και οι εγχώριοι ανθέλληνες. Όλοι αυτοί πρέπει να λάβουν τις... κατάλληλες απαντήσεις που τους πρέπει και αυτό είναι δουλειά της ελληνικής κυβέρνησης και προσωπικά του Μητσοτάκη!