Παρότι ο πληθωρισμός δείχνει σημάδια αποκλιμάκωσης και οι τιμές μοιάζουν να σταθεροποιούνται, η ευρωπαϊκή ήπειρος εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από ένα έντονο κοινωνικοοικονομικό χάσμα. Το κόστος ζωής παραμένει δυσβάσταχτο για μεγάλο μέρος των πολιτών, με τα νοικοκυριά από τον ευρωπαϊκό βορρά έως τον νότο να ζουν σε εντελώς διαφορετικές συνθήκες κατανάλωσης και αγοραστικής δύναμης.
Το διάμεσο εισόδημα αποκαλύπτει τις ανισότητες
Στοιχεία του Euronews δείχνουν ότι το διάμεσο ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα —το καθαρό εισόδημα ανά άτομο, προσαρμοσμένο στη σύνθεση του νοικοκυριού— διαφέρει δραματικά μεταξύ των 34 ευρωπαϊκών χωρών.
Το 2024, το εισόδημα αυτό κυμαινόταν από 3.075 ευρώ στην Αλβανία έως και 50.799 ευρώ στο Λουξεμβούργο. Στην ΕΕ, η Βουλγαρία παραμένει η χώρα με τις χαμηλότερες απολαβές (7.811 ευρώ), ενώ ο μέσος ευρωπαϊκός όρος βρίσκεται στα 21.582 ευρώ.
Στην κορυφή συναντάμε κράτη όπως:
Λουξεμβούργο, Ελβετία, Νορβηγία,
ενώ ακολουθούν Δανία, Αυστρία, Ιρλανδία, Κάτω Χώρες και Βέλγιο, με εισοδήματα από 30.000 έως 35.000 ευρώ. Πάνω από τον μέσο όρο κινούνται επίσης η Γερμανία, η Γαλλία, η Σουηδία και η Φινλανδία.
Στον αντίποδα, χώρες όπως η Βόρεια Μακεδονία, η Τουρκία, το Μαυροβούνιο, αλλά και οι Ρουμανία και Ουγγαρία, παραμένουν κάτω από το επίπεδο των 10.000 ευρώ.
Ανατολή και Δύση: Μια ανισορροπία που επιμένει
Το χάσμα μεταξύ των πλουσιότερων και φτωχότερων χωρών παραμένει εντυπωσιακό. Το Λουξεμβούργο έχει διάμεσο εισόδημα κατά 40.000 ευρώ υψηλότερο από τη Βουλγαρία, επιβεβαιώνοντας τον βαθύ διαχωρισμό που εξακολουθεί να χαρακτηρίζει την ευρωπαϊκή πραγματικότητα.
Όπως επισημαίνει ο Δρ. Stefano Filauro (Πανεπιστήμιο Sapienza Ρώμης), το επίπεδο ευημερίας κάθε χώρας είναι αποτέλεσμα «μακροχρόνιων δομικών παραγόντων, της βιομηχανικής της πορείας και της ωρίμανσης του κράτους πρόνοιας».
Η οικονομολόγος Τζούλια Ντε Λαζάρι (ILO) σημειώνει ότι η παραγωγικότητα αποτελεί καταλύτη για τους μισθούς: χώρες με ανεπτυγμένους κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας προσφέρουν σαφώς καλύτερες απολαβές, σε αντίθεση με όσες βασίζονται σε χαμηλότερης απόδοσης τομείς.
Πώς μεταφράζεται η ανισότητα στην καθημερινότητα
Το εισοδηματικό χάσμα αντικατοπτρίζεται έντονα στις καθημερινές ανάγκες:
το κόστος ενοικίων, η πρόσβαση σε ποιοτικά τρόφιμα, η δυνατότητα αποταμίευσης ή ακόμη και η επιλογή θέρμανσης διαφέρουν δραματικά από χώρα σε χώρα.
Παρότι ο πληθωρισμός υποχωρεί κοντά στο 2%, μεγάλος αριθμός Ευρωπαίων εξακολουθεί να προσπαθεί να καλύψει βασικές ανάγκες κάθε μήνα, λειτουργώντας σε καθεστώς διαρκούς πίεσης.
Μια «ενωμένη» Ευρώπη με βαθιά οικονομική απόσταση
Παρά τις κοινές θεσμικές δομές, η οικονομική εικόνα της Ευρώπης παραμένει κατακερματισμένη: η ανατολική πλευρά της ηπείρου εξακολουθεί να προσπαθεί να καλύψει το χαμένο έδαφος, ενώ ο δυτικός πυλώνας όχι μόνο διατηρεί αλλά σε πολλές περιπτώσεις διευρύνει το προβάδισμά του.