Η κυβέρνηση της Νότιας Αφρικής παρουσίασε ένα νέο ενεργειακό σχέδιο που σηματοδοτεί τη στροφή της χώρας προς την πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο, επιδιώκοντας να περιορίσει την εξάρτηση από τον άνθρακα και να επιτύχει ενεργειακή ασφάλεια τις επόμενες δεκαετίες.
Το αναθεωρημένο Ολοκληρωμένο Σχέδιο Πόρων (Integrated Resource Plan – IRP), που εγκρίθηκε από το υπουργικό συμβούλιο την περασμένη εβδομάδα, προβλέπει επενδύσεις ύψους 2,23 τρισ. ραντ (128 δισ. δολαρίων) έως το 2042. Όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Ηλεκτρισμού και Ενέργειας Κγκοσιέντσο Ραμογκκόπα, η πυρηνική και η αεριοκίνητη παραγωγή θα αντιστοιχούν στο 16% της συνολικής ισχύος της χώρας μέσα στα επόμενα 14 χρόνια – έναντι μόλις 3% σήμερα.
Την ίδια περίοδο, η εξάρτηση από τον άνθρακα προβλέπεται να περιοριστεί δραστικά, στο 27% από 58%, μεταμορφώνοντας το ενεργειακό μίγμα της πιο εκβιομηχανισμένης χώρας της Αφρικής.
«Η μεγαλύτερη επένδυση της μετα-απαρτχάιντ εποχής»
«Πρόκειται για το μεγαλύτερο επενδυτικό πρόγραμμα της μετα-απαρτχάιντ εποχής, το οποίο θα διασφαλίσει ότι θα πετύχουμε ενεργειακή ασφάλεια», δήλωσε ο Ραμογκκόπα.
Η Νότια Αφρική, που παραδοσιακά βασίζεται στον άνθρακα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, υπέφερε από περιστροφικές διακοπές ρεύματος για δεκαετίες, μέχρι που η κατάσταση άρχισε να βελτιώνεται πέρυσι. Μέσω του νέου IRP, η χώρα επιδιώκει να ανταποκριθεί στη μελλοντική ζήτηση ενέργειας διατηρώντας παράλληλα χαμηλές εκπομπές και επιτυγχάνοντας μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα έως το 2050.
Πυρηνική στροφή και νέα χρηματοδοτικά κανάλια
«Σε παγκόσμιο επίπεδο, υπάρχει μια σαφής τάση στροφής προς την πυρηνική ενέργεια», υπογράμμισε ο υπουργός. «Δεκατέσσερις από τους μεγαλύτερους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς του κόσμου έχουν δεσμευτεί να στηρίξουν την ανάπτυξη της πυρηνικής τεχνολογίας στο μέλλον. Δεν είμαστε πλέον περιορισμένοι σε έναν μικρό κύκλο επενδυτών».
Το σχέδιο περιλαμβάνει την αναβίωση του προγράμματος αρθρωτών πυρηνικών αντιδραστήρων τύπου «pebble-bed», που είχε ξεκινήσει η Eskom Holdings το 1999, με την προσδοκία να εξάγει τεχνολογία και να αποκομίσει δισεκατομμύρια ραντ ετησίως. Μέχρι το 2010, η χώρα είχε δαπανήσει σχεδόν 980 εκατ. δολάρια για την ανάπτυξή του, πριν τελικά «παγώσει».
Περιβαλλοντικές αντιδράσεις στον ορίζοντα
Το νέο πυρηνικό πρόγραμμα και η αυξανόμενη στροφή προς το φυσικό αέριο αναμένεται να συναντήσουν αντιδράσεις από οργανώσεις πολιτών και περιβαλλοντικές ΜΚΟ που έχουν στο παρελθόν σταματήσει έργα ορυκτών καυσίμων.
Όπως προειδοποιεί η Λιζίουε ΜακΝτέιντ, επικεφαλής στρατηγικής στην οργάνωση The Green Connection, οι πρωτοβουλίες αυτές ενδέχεται να προκαλέσουν νέες νομικές μάχες για τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος και της δημόσιας ασφάλειας.