Εν καιρώ ειρήνης οι κανόνες του διεθνούς δικαίου φαίνεται να διέπουν τις σχέσεις των κρατών του πολιτισμένου κόσμου, με τους ισχυρούς να επαναφέρουν πολλές φορές στην τάξη τους παρασπονδούντες με την επιβολή κυρώσεων. Εν καιρώ όμως πολέμου ισχύει μόνο ο νόμος του ισχυροτέρου.
Του Λάμπρου Ροϊλού
Στις μέχρι τώρα μεγάλες πολεμικές συγκρούσεις οι ισχυροί βρίσκονταν σε αντίθετα στρατόπεδα. Στον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο από τη μία ήταν οι Αγγλογάλλοι ακολουθούμενοι από τους Αμερικανούς και από την άλλη οι Γερμανοί. Στον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο μετά από κάποιες αρχικές αμφιταλαντεύσεις, στην σωστή πλευρά της ιστορίας βρέθηκαν πάλι οι Αγγλογάλλοι ακολουθούμενοι μετά τον βομβαρδισμό στο pearl harbor, από τους Αμερικανούς και Ρώσους, ενώ από την άλλη (λάθος) πλευρά οι Γερμανοί.
Οι τελευταίοι με ηγέτη ένα μεγαλομανή, εμμονικό κατακτητή, κυνικό και αδίστακτο δικτάτορα με το όνομα Χίτλερ, που για να ικανοποιήσει τις προσωπικές του φιλοδοξίες αιματοκύλησε την Ευρώπη και τον κόσμο όλο. Συμμάχους είχε τότε τους φιλόδοξους, με τότε ψυχισμό κατακτητή, Ιάπωνες. Στον ψυχρό πόλεμο που μεσολάβησε, οι δύο ισχυροί δηλαδή οι ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ ήταν πάλι σε αντίθετα/αντίπαλα στρατόπεδα.
Η πρωτοτυπία και ο κίνδυνος της σημερινής γεωπολιτικής πραγματικότητας είναι ότι - με τον πόλεμο να είναι πάλι στην Ευρώπη- λόγω Τραμπ, οι δύο ισχυροί βρίσκονται από την ίδια πλευρά και μάλιστα στην λάθος πλευρά της ιστορίας. Το κοινό με την σύρραξη πριν από 85 χρόνια είναι ότι πάλι ηγείται στο ρόλο του κατακτητή ένας άνθρωπος με τα ίδια χαρακτηριστικά εκείνου του αιμοσταγή Γερμανού ηγέτη.
Ο δεύτερος ισχυρός της εποχής μας με την ιδιότητα του πλανητάρχη να έχει ουσιαστικά λάβει το μέρος του κατακτητή (χωρίς μάλιστα να θέλει να το καταλάβει). Δεν υπάρχει γι΄ αυτόν ιδεολογία, ηθικές αξίες, ιστορική παράδοση, παραδοσιακές συμμαχίες, γεωπολιτική λογική, παρά μόνο επιχειρηματικά συμφέροντα, deals και προσπορισμός πλούτου γι’ αυτόν και την χώρα του.
Ήδη του τα πρότεινε ο Πούτιν για συνεκμετάλλευση των ορυκτών στον αρκτικό κύκλο, διαθέτοντας τα μεγαλύτερα παγοθραυστικά στον κόσμο. Ήδη ξέρει ότι και από την Ουκρανία ο Πούτιν θα του δώσει ότι θέλει (πέραν της ήδη συναφθείσης συμφωνίας) και περισσότερα απ’ ότι ο Ζελένσκι.
Με αυτά τα δεδομένα οι «πρόθυμοι σύμμαχοι» Ευρωπαίοι, που δεν μπορούν από μόνοι τους να αντιμετωπίσουν μια Ρωσία με υπέρτερα πυρηνικά όπλα, θα είναι υποχρεωμένοι στο Ουκρανικό να συνθηκολογήσουν με το βάρος βέβαια να πέφτει στον Ουκρανό Ζελένσκι.
Αυτός το μόνο που μπορεί να κάνει τώρα είναι να επιμείνει σε συνάντηση με τον Πούτιν (διμερή ή τριμερή) με την ελπίδα ότι ο Ρώσος θα την αποφύγει προκειμένου να κερδίσει χρόνο και έδαφος στο πεδίο των μαχών, αλλά και από θρασυδειλία.
Επιπλέον με την δικαιολογία και το επιχείρημα ότι δεν θέλει έτσι να νομιμοποιήσει τον Ζελένσκι, όπως έκανε ο Τραμπ για τον Πούτιν στην συνάντηση που είχαν στην Αλάσκα. Έτσι θα δείξει ότι ο Ρώσος είναι που αρνείται την ειρήνη και όχι ο Ζελένσκι.
Μήπως και αλλάξει την αντιμετώπιση του Τραμπ έναντι του Ρώσου κατακτητή. Αλλά ήδη την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, ο Τραμπ έδωσε νέα προθεσμία 2 εβδομάδων για την συνάντηση αλλοιώς θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες είπε ή … και θα αποξενωθεί ο Τραμπ από αυτή την προσπάθεια ειρήνευσης !!! Παρανοϊκές, αντιφατικές δηλώσεις…
Σκοπός του κατακτητή είναι να του αφαιρέσει την ηγεσία της Ουκρανίας και αφού δεν θα μπορέσει να το κάνει με εκλογές (ο Ζελένσκι είχε εκλεγεί το 2019 με 75%) θα το κάνει με τον προσφιλή του τρόπο, εξοντώνοντας τον όπως το έκανε με τον Πριγκόζιν, τον Ναβάλνι, τον Νεμτσώφ και με τόσους άλλους.
Να θυμίσουμε εδώ ότι το 2004-2005 είχε ηγηθεί της «Πορτοκαλί επανάστασης» στην Ουκρανία ο μετέπειτα εκλεγείς πρόεδρος Βίκτωρ Γιουσένκο -λόγω διαπιστωμένης νοθείας στις εκλογές του 2004- κατά τις οποίες ο Γιουσένκο (-γνωστός για τις αντιρωσικές απόψεις του-) είχε προεκλογικά μυστηριωδώς δηλητηριαστεί με διοξίνη, αλλά επέζησε.
Η μέθοδος είναι γνωστή και στον Τραμπ γιατί προ ημερών αφηγήθηκε το παραμύθι (που προφανώς του είπε ο Πούτιν) ότι σε 4 ώρες θα είχε φτάσει στο Κίεβο αν κατά την εισβολή πήγαινε ο Ρωσικός στρατός από τους αυτοκινητόδρομους, αλλά ο στρατηγός του επέλεξε να πάει μέσα από τα γεμάτα λάσπη χωράφια. Γνωρίζοντας τον Πούτιν, είπε ο Τραμπ, αυτός ο στρατηγός δεν θα υπάρχει πια!
Χαρακτηριστικά επίσης είχε ειπωθεί από τον Ντέϊβιντ Πετρέους (στρατηγό επικεφαλής των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν και αργότερα διευθυντή της CIA 2011-12) ότι: «Σκοπός του Πούτιν ήταν να εγκαταστήσει στην Ουκρανία μια κυβέρνηση μαριονέτα. Αν το καταφέρει θα στραφεί στην Βαλτική με πρώτη υποψήφια την Λιθουανία». Αν και θεωρώ ότι αμέσως μετά υποψήφια είναι η Μολδαβία.
Η εξουδετέρωση Ζελένσκι και οι «εγγυήσεις»:
Αυτός θα είναι λοιπόν ο επόμενος στόχος του Πούτιν (εκτός από το πεδίο των μαχών), να εξουδετερώσει τον Ζελένσκι.
Γιατί δεν βλέπω το Ζελένσκι ούτε να δεχθεί εδαφικές παραχωρήσεις, που ήδη αρνήθηκε και τις θεωρεί αν μη τι άλλο αντισυνταγματικές, ούτε τον βλέπω να παραιτείται γιατί θεωρώ ότι έχει την στόφα του ήρωα.
Το πολύ να προκηρύξει δημοψήφισμα, αλλά πως θα διεξαγόταν αυτό αφού δεν μπορούν να γίνουν εν μέσω βομβαρδισμών Εκλογές;
Πιέστηκε και από τον Τραμπ για τις εκλογές. Αν διαρκέσει ο πόλεμος άλλα 3,5 χρόνια τι θα γίνει με τις εκλογές τον ρώτησε; Και δεν βρέθηκε ένας από τους παριστάμενους ή μη παριστάμενους Ευρωπαίους ηγέτες να ρωτήσει δημόσια: «και η νομιμοποίηση του Πούτιν πόθεν προκύπτει;».
Κέρδισε νόμιμα διεξαγμένες εκλογές; χωρίς αντίπαλο; αφού κοιτάζει να τους εξοντώσει όλους πριν; όπως έκανε με τον Ναβάλνι; Ποιος άλλος θα όρθωνε ανάστημα στην χώρα σε εκλογές μπροστά στον δικτάτορα Πούτιν; Αλλά σε κάθε περίπτωση θα είχαν δασκαλευτεί πριν την σύνοδο να μην κακοκαρδίσουν με οιοδήποτε τρόπο τον Πούτιν. Επιπλέον ο Πούτιν πέραν των περισσοτέρων εδαφών που μπορεί να κερδίσει συνεχίζοντας τον πόλεμο αποβλέπει στο να κλονίσει το ηθικό των ουκρανών πολιτών.
Κατά τον γενικό αρχηγό του Ρωσικού στρατού Valery Gerasimov το κέντρο βάρους στην μοντέρνα πολεμική τεχνική δεν είναι η αντιμετώπιση του εχθρικού στρατού αλλά της θέλησης του λαού να πολεμήσει. Θεωρεί αυτός ότι η στρατιωτική και η μη στρατιωτική πίεση μπορεί να είναι επαρκής για την χειραγώγηση της θέλησης αυτής του λαού, χωρίς να χρειάζεται η χρήση πυρηνικών όπλων (με την οποία απειλεί κατά καιρούς ο Πούτιν).
Εξ’ ού θεωρώ και τα αυξημένα το τελευταίο διάστημα πλήγματα κατά αμάχων στις μεγάλες Ουκρανικές πόλεις παρά την συζήτηση για εκεχειρία με την μεσολάβηση Τραμπ.
Εφόσον ο Ζελένσκι απομακρυνθεί από την ηγεσία της Ουκρανίας και αφού θα βρεθεί τρόπος η επόμενη κυβέρνηση να είναι Ρωσόφιλη όπως έγινε και με την Γεωργία με διαβλητές εκλογές, κάθε συζήτηση και έννοια εγγυήσεων θα περιττεύει. Αυτά τα περί στρατευμάτων των προθύμων που θα πάνε στην Ουκρανία σαν εγγύηση, δεν θα ισχύουν αφού η κυβέρνηση που θα είναι στα πράγματα δεν θα επιθυμεί κάτι τέτοιο.
Εν συνέχεια είτε με νέα ειδική στρατιωτική επιχείρηση, είτε με στημένο δημοψήφισμα μπορεί να προσαρτηθεί/ ενωθεί όλη η Ουκρανία με την Ρωσία όπως ήδη έγινε με τις επαρχίες Λουγκάνσκ και Ντονέτσκ.
Οι επιδιώξεις του Πούτιν και η σύνοδος στην Αλάσκα:
Η απώτερη επιδίωξη του Πούτιν είναι η ανασύσταση της κυριαρχίας επί των χωρών της ΕΣΣΔ (ΕΝΩΣΗΣ ΣΟΒΙΕΤΙΚΩΝ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΩΝ) υπό την ηγεσία του.
Τροφοδοτούμενη από την νοσταλγία του για την παλιά γεωστρατηγική αίγλη και κυριαρχία της Σοβιετικής Ένωσης, πυροδοτούμενη από την αλαζονεία, ναρκισσισμό, μεγαλομανία του, για έλεγχο των πρώην Σοβιετικών Δημοκρατιών και γενικότερης επιρροής της Ρωσίας στον κόσμο.
Με τον γλαφυρότερο και πασιφανή τρόπο το έδειξε αυτό ο Πούτιν στην συνάντηση του στην Αλάσκα, όταν ο (πάντα γραβατωμένος στις δημόσιες εμφανίσεις του) Λαβρώφ εμφανίστηκε κατά την άφιξη του στο αεροδρόμιο της Αλάσκας με σπορ μπλουζάκι και με μεγάλα γράμματα Κυριλλικής γραφής το όνομα της ΕΣΣΔ = CCCP.
Ο Πούτιν μεγάλωσε μέσα σε αυτά τα δεδομένα και σε μια χώρα που διαφέντευε τις 15 χώρες της ΕΣΣΔ, καθώς και τις άλλες 7 χώρες του συμφώνου της Βαρσοβίας. Μια Σοβιετική Ένωση που κατέπνιγε την επανάσταση στην Ουγγαρία (1956) και που εισέβαλε με τανκς στην εξεγερμένη Τσεχοσλοβακία το 1968.(Χώρες του συμφώνου της Βαρσοβίας).
Το 2008, ενδεχομένως και σαν αντίδραση στις φήμες και αναφορές εκείνη τη χρονιά για ένταξη της Γεωργίας και Ουκρανίας ( πρώην χωρών της ΕΣΣΔ) στο ΝΑΤΟ, εισέβαλε στη Γεωργία και μετά από ολιγοήμερο πόλεμο επέβαλε την θέληση του και την ουσιαστική υποταγή της χώρας στον έλεγχο του.
Παίρνοντας φόρα από αυτό και την χλιαρή αντίδραση των Δυτικών, προσάρτησε το 2014 μετά από εξέγερση των Ρωσόφωνων και σύντομη σύρραξη, τη χερσόνησο της Κριμαίας. Με την αιτιολογία ότι αυτή Ρωσοκρατείται, ότι ανεξαρτητοποιήθηκε από την Ουκρανία και ήθελε την συνένωση με την μητέρα Ρωσία. Παρόμοια σύγκρουση έλαβε χώρα τότε στις περιοχές των Ρωσόφωνων περιοχών της Ουκρανίας Ντόνετσκ και Λουγκάνσκ που έληξε με την συμφωνία του Μινσκ περί μερικής των αυτοδιοίκησης, ενώ διεκδικεί τώρα την ολοσχερή προσάρτηση τους, έχοντας καταλάβει το μεγαλύτερο τμήμα τους.
Το 2020 στον πόλεμο Αζερμπαϊτζάν-Αρμενίας για την διαφιλονικούμενη περιοχή των Ναγκόρνο-Καραμπάκχ, η Ρωσία αφού άφησε στο έλεος της την Αρμενία (αν και ήταν αυτή μέλος της στρατιωτικής συμμαχίας -Οργανισμού της Συνθήκης Συλλογικής Ασφαλείας (ΟΣΣΑ-) και στις ορέξεις των Αζερμπαϊτζάν και Τουρκίας, επενέβη για ειρήνευση στην περιοχή δύο μήνες μετά. Επιβεβαιώνοντας έτσι πάλι ο Πούτιν την κυριαρχία του επί των πρώην χωρών της ΕΣΣΔ, Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν.
Με αυτό τον τρόπο έκανε και το δωράκι που περίμενε ο κόσμος ότι θα κάνει ο Πούτιν στον Τραμπ αφού έβαλε τις 2 χώρες να υπογράψουν σύμφωνο ειρήνης στον Λευκό Οίκο λίγες μέρες πριν την σύνοδο στην Αλάσκα και να παραχωρήσουν στις ΗΠΑ διάδρομο για εμπορικούς λόγους που ονομάστηκε Τραμπ! Μάλιστα οι 2 ηγέτες των χωρών αυτών πρότειναν τον Τραμπ για το Νόμπελ ειρήνης!! Εξ’ου πιστεύω και τα κόκκινα χαλιά και τα χειροκροτήματα Τραμπ κατά την άφιξη Πούτιν στην Αλάσκα!
Τον Ιανουάριο του 2022 όταν υπήρξαν μαζικές λαϊκές εξεγέρσεις στο Καζακστάν (πάλι πρώην χώρας της ΕΣΣΔ) κατά του εκεί καθεστώτος με αφορμή τις τιμές των καυσίμων κ.α., ο Πούτιν έστειλε 2.000 Ρώσους στρατιώτες μετά από αίτημα των κυβερνώντων για να επιβάλει την τάξη.
Στις κυρώσεις της Δύσης κατά του δικτάτορα της Λευκορωσίας Λουκασένκο για την φυλάκιση και βασανισμό του αντιπολιτευόμενου ακτιβιστή Προτασέβιτς και την απόπειρα προσφυγικών ροών από τη χώρα του στην Ευρώπη προερχόμενων από Τουρκία, ο Πούτιν πήρε το μέρος και ενίσχυσε τον Λευκορώσο δικτάτορα. Ο τελευταίος εξαργυρώνει αυτή την «επιταγή» με τη συνδρομή του στην εισβολή κατά της Ουκρανίας.
Σε όλες τις πιο πάνω περιπτώσεις ελέω Πούτιν, επιβεβαιωνόταν ότι η Ρωσική Ομοσπονδία εξακολουθούσε να είναι το μεγάλο αφεντικό στις περιοχές της πρώην ΕΣΣΔ. Η «Μεγάλη Αγία Ρωσία»: Σύμφωνα με δημοσίευση στο περιοδικό ΤΙΜΕ (15-4-22), ο Πούτιν με μια θρησκευτική ρητορική, κεφαλαιοποιεί πάνω σε μια μακρά παράδοση που φαντάζεται μια Μεγάλη Ρωσία να επεκτείνεται και να συμπεριλαμβάνει τις σημερινές Ουκρανία και Λευκορωσία, σαν μια συνενωμένη περιοχή γνωστή με το όνομα «Αγία Ρωσία».
Τα πιο πάνω θεωρώ ότι συμπίπτουν με το γεγονός ότι μετά την πτώση του κομμουνισμού το 1989, η Σοβιετική Ένωση διαλύθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 1991 με απόφαση των τριών προέδρων Ρωσίας, Ουκρανίας και Λευκορωσίας με τις γνωστές ως συνθήκες της Belovezhskaya.
Οπότε, τι πιο φυσικό; Μετά την αναμενόμενη από τον Πούτιν υποταγή της Ουκρανίας (κατεστραμμένης από την εισβολή και με άλλη κυβέρνηση υποχείριο του), με την Λευκορωσία στο τσεπάκι του, να οραματίζεται αυτός την ανασύσταση της Σοβιετικής Ένωσης (με άλλο όνομα) μετά από συναπόφαση των τριών αυτών χωρών, στο ιδεατό της «Μεγάλης Ρωσίας» υπό την μοναδική και απόλυτη βέβαια ηγεσία του ίδιου.
(Περισσότερα για όλα τα πιο πάνω μπορείτε να δείτε στο βιβλίο μου «ΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΚΑΙΡΩΝ» εκδόσεων Παπαζήση Οκτώβριος 2023, και στα 2 άρθρα μου «Στο μυαλό του Πούτιν» Α΄και Β΄μέρος.
Η συμπεριφορά Τραμπ με τα μπρος-πίσω, τις συνεχείς προθεσμίες συμμόρφωσης προς τον Πούτιν και τις απειλές που δεν τηρεί, με αποκορύφωμα την τελική απειλή απόσυρσης του από την προσπάθεια ειρήνευσης, αποτελεί ενθάρρυνση του Πούτιν να συνεχίσει το έργο των καταλήψεων χωρών που ανήκαν στην ΕΣΣΔ και όχι μόνο, θα προκαλέσει δε νέες συγκρούσεις.
Το είπε και πρόσφατα ο Μακρόν στην σύνοδο του Τριγώνου της Βαϊμάρης (Γαλλίας, Γερμανίας, Πολωνίας): «Αν ο Πούτιν είπε νικήσει στην Ουκρανία θα απειληθούν Μολδαβία, Ρουμανία, Πολωνία». Τέλος ο καγκελάριος Μερτς δήλωσε ότι θα έπρεπε η Ευρώπη να προετοιμαστεί για ένα πόλεμο με την Ρωσία μέσα στα προσεχή 4 χρόνια.
Τέλος είναι και το προηγούμενο που δημιουργεί σε λοιπούς αναθεωρητές ηγέτες ανά τον κόσμο για κατακτήσεις, με πρώτο τον Ερντογάν, που όπως δήλωσε αυτός πρόσφατα «τα σύνορα της καρδιάς του υπερβαίνουν κατά πολύ τα σημερινά στενά σύνορα της χώρας του». (Η Συρία ήδη υπέκυψε στις ορέξεις του).
Ο Τραμπ μετά το νόμπελ ειρήνης που θεωρεί ότι θα πάρει, εξέφρασε προ ημερών την επιθυμία να πάει στον ουρανό/ παράδεισο (heaven) όπως είπε. Με το καλό να του ευχηθούμε και εμείς και το συντομότερο δυνατόν να γίνει αυτό.
* Ο Λάμπρος Ροϊλός είναι συντ. δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, συγγραφέας και ερευνητής.