Σε πάνω από 600 εστιατόρια μπήκε λουκέτο στην Ιρλανδία τον τελευταίο χρόνο, καθώς η αύξηση του ΦΠΑ, ο πληθωρισμός και η μείωση της κίνησης λόγω τηλεργασίας φέρνουν τον κλάδο της εστίασης αντιμέτωπο με ένα πρωτοφανές περιβάλλον. Η ένωση των επιχειρήσεων του κλάδου υπολογίζει ότι δύο καταστήματα εστίασης κλείνουν κατά μέσο όρο κάθε μέρα που περνά και ζητά στήριξη από το κράτος.
Την περασμένη εβδομάδα, οι ιδιοκτήτες εστιατορίων, καφέ και παμπ βγήκαν στους δρόμους, σε μία πορεία διαμαρτυρίας προς το ιρλανδικό κοινοβούλιο.
«Είμαι 76 ετών. Ποτέ στη ζωή μου δεν βγήκα στους δρόμους για να διαμαρτυρηθώ έως τώρα, αλλά σηκώθηκα στις 6 το πρωί για να πάρω το τρένο από το Κορκ. Ήμουν αποφασισμένη να στηρίξω τον σκοπό», λέει στον Guardian η Darina Allen, σεφ και ιδρύτρια της φημισμένης σχολής μαγειρικής Ballymaloe.
Η αύξηση του συντελεστή του ΦΠΑ κατά 50%, από το 9% στο 13,5%, άφησε πολλές επιχειρήσεις της εστίασης να δίνουν μάχη για την επιβίωσή τους, σύμφωνα με την ένωση των εστιατόρων. Ο συντελεστής είχε μειωθεί στο 9% κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αλλά τώρα που επανήλθε στο 13,5%, οι επιχειρηματίες του κλάδου μιλούν για ένα πρόωρο μέτρο, την ώρα που αντιμετωπίζουν το αυξημένο ενεργειακό κόστος, τις υψηλότερες τιμές των τροφίμων και την υποτονική καταναλωτική ζήτηση, λόγω της κρίσης ακρίβειας και της τηλεργασίας.
Ένας άνδρας που συμμετείχε στην πορεία είπε ότι δραστηριοποιείται στον κλάδο από το 1982, αλλά δεν έχει ξαναδεί μια τόσο άσχημη κατάσταση.
Οι επιχειρήσεις της εστίασης πίστευαν ότι η κυβέρνηση θα ανταποκρινόταν στην έκκλησή τους να αντιστρέψει την αύξηση του ΦΠΑ, με δεδομένο και το μεγάλο δημοσιονομικό πλεόνασμα που εμφανίζει η Ιρλανδία. Θυμίζουν, άλλωστε, ότι ακόμα και στη δύσκολη περίοδο της δεκαετίας του 1980, ο ΦΠΑ ήταν μόνο 6%.
Όμως, όταν ο υπουργός Οικονομικών Jack Chambers παρουσίασε τον προϋπολογισμό, στις 2 Οκτωβρίου, υπήρχε ένα μέτρο στήριξης έναντι του ενεργειακού κόστους, ύψους 4.000 ευρώ, αλλά καμία κίνηση για τον ΦΠΑ.
Με δεδομένο ότι οι ανακοινώσεις αυτές έγιναν λίγο μετά από την απόφαση του ευρωδικαστηρίου ότι η Ιρλανδία πρέπει να εισπράξει αναδρομικά φόρους ύψους 14 δισ. ευρώ από την Apple, η έλλειψη άλλων μέτρων στήριξης δυσαρέστησε τους εστιάτορες, που όπως επισημαίνουν, δεν βλέπουν να ωφελούνται από αυτή την πολύ καλή περίοδο που διανύει η ιρλανδική οικονομία.
Πολλοί προειδοποιούν ότι η κρίση στην εστίαση οδηγεί στην αντικατάσταση των ανεξάρτητων καταστημάτων από τα εστιατόρια των μεγάλων αλυσίδων του εξωτερικού. Κάτι τέτοιο θα έχει επιπτώσεις και για το τουριστικό προϊόν της χώρας, τονίζουν.