Η ταχεία αύξηση του εμπορικού πλεονάσματος της Κίνας με την Ευρωπαϊκή Ένωση εγείρει φόβους ότι η ΕΕ ενδέχεται να μετατραπεί σε πεδίο διοχέτευσης φθηνών κινεζικών προϊόντων. Η αντιπαράθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες για τους δασμούς αναγκάζει το Πεκίνο να κατευθύνει τις εξαγωγές του σε νέες αγορές, με την Ευρώπη να γίνεται κύριος προορισμός. Ήδη, το εμπορικό πλεόνασμα της Κίνας με την ΕΕ έφτασε σε ύψος ρεκόρ 90 δισεκατομμυρίων δολαρίων το πρώτο τετράμηνο του 2025.
Η Ευρώπη σε ρόλο εναλλακτικής αγοράς για την Κίνα
Μολονότι το μεγαλύτερο μέρος των εκτροπών του κινεζικού εμπορίου έχει κατευθυνθεί προς τη Λατινική Αμερική και τη Νοτιοανατολική Ασία, η αυξημένη ροή κινεζικών εξαγωγών στην ΕΕ σηματοδοτεί ότι η Ευρώπη ενδέχεται να επωμιστεί το βάρος των εμπορικών εντάσεων. Ο Μάξιμε Νταρμέτ της Allianz Trade προειδοποιεί ότι η Κίνα θα επιδιώξει να ενισχύσει την παρουσία της στις ευρωπαϊκές αγορές, διατηρώντας το παγκόσμιο μερίδιο αγοράς της.
Η Ευρώπη, προσπαθώντας να ισορροπήσει ανάμεσα στο οικονομικό της δόγμα και τις παγκόσμιες πιέσεις, αντιμετωπίζει εσωτερική αμφισβήτηση ως προς τη στάση της απέναντι στην κινεζική «εισβολή». Η νομισματική υποτίμηση του γουάν ενισχύει την ελκυστικότητα των κινεζικών προϊόντων, ενώ η σταδιακή απώλεια ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης αποτυπώνεται στη ραγδαία άνοδο των κινεζικών εξαγωγών. Η Αλίσια Γκαρσία Χερέρο της Natixis υπογραμμίζει την ανάγκη για προστατευτικά μέτρα σε τομείς στρατηγικής σημασίας για την ευρωπαϊκή βιομηχανία.
Ήδη το Παρίσι και το Πεκίνο βρίσκονται σε αντιπαράθεση λόγω των δασμών της ΕΕ στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα και των κινεζικών αντιποίνων στα ευρωπαϊκά οινοπνευματώδη. Τα επίσημα στοιχεία από το Πεκίνο δείχνουν ότι οι εξαγωγές προς την ΕΕ βρίσκονται φέτος σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ξεπερνώντας κάθε χρονιά εκτός από το 2022.
Αντιδράσεις και στρατηγική επαγρύπνηση από την ΕΕ
Ο Μάρος Σέφτσοβιτς δήλωσε πως η ΕΕ παρακολουθεί πιθανούς κινδύνους εκτροπής εμπορίου, ενώ οι υπουργοί Εμπορίου θα συζητήσουν το ζήτημα στις Βρυξέλλες. Παράλληλα, οι ευρωπαϊκές εξαγωγές προς την Κίνα περιορίζονται, καθώς η εγχώρια ζήτηση στην Κίνα μειώνεται και οι τοπικοί παραγωγοί κερδίζουν έδαφος, ενώ η αποπληθωριστική τάση στην Κίνα οδηγεί σε εξαγωγές με ακόμη χαμηλότερες τιμές.
Καθοριστικός παράγοντας της μεταστροφής είναι η εκτόξευση των κινεζικών εξαγωγών οχημάτων στην Ευρώπη, κυρίως μέσω υβριδικών και βενζινοκίνητων μοντέλων. Η ευρωπαϊκή απάντηση αναμένεται να περιλαμβάνει δασμολογικούς και μηχανισμούς μη δασμολογικών φραγμών. Όπως επισημαίνει ο Νταρμέτ της Allianz, η Ευρώπη θα οδηγηθεί σε πιο ενεργές και προστατευτικές πολιτικές για να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα της εγχώριας παραγωγής.