Νέες πιέσεις ασκεί η αμερικανική κυβέρνηση προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να δεχτεί να χαλαρώσει τους περιβαλλοντικούς και κλιματικούς νόμους της, μόλις λίγους μήνες μετά την αμοιβαία συμφωνία δασμών που είχε ως στόχο να αποφευχθεί ένας πλήρης εμπορικός πόλεμος μεταξύ τους.
Σύμφωνα με έγγραφο που περιήλθε στα χέρια των Financial Times, η Ουάσιγκτον ζήτησε από τις Βρυξέλλες να καταργήσουν την απαίτηση για τις μη ευρωπαϊκές εταιρείες να υποβάλλουν «σχέδια κλιματικής μετάβασης». Παράλληλα, οι ΗΠΑ ζητούν την εξαίρεση των αμερικανικών εταιρειών από την περιβαλλοντική νομοθεσία της ΕΕ για τις αλυσίδες εφοδιασμού, εφόσον προέρχονται από «χώρες με υψηλής ποιότητας κανονισμούς εταιρικής επιμέλειας».
Η κίνηση αυτή εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική της Ουάσιγκτον να αντιστρέψει την πορεία των παγκόσμιων πολιτικών για την κλιματική αλλαγή, μέσω διεθνών θεσμών όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και οι ρυθμιστικές αρχές των αγορών.
Πιέσεις από τον Λευκό Οίκο και ανησυχία στις Βρυξέλλες
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχει επίσης ασκήσει πίεση στις Βρυξέλλες για τους νόμους που περιορίζουν τις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες, προκαλώντας ανησυχία στην ΕΕ ότι η εμπορική συμφωνία του Ιουλίου μπορεί να τεθεί υπό αμφισβήτηση.
Οι ευρωπαϊκοί κανόνες εταιρικής επιμέλειας, που τέθηκαν σε ισχύ το 2024, υποχρεώνουν τις εταιρείες να εντοπίζουν περιβαλλοντικές και κοινωνικές παραβάσεις καθ’ όλο το μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού τους, με στόχο να καταπολεμηθούν φαινόμενα καταναγκαστικής εργασίας και ρύπανσης.
Αμερικανική κριτική: “Ρυθμιστική υπερβολή” και πλήγμα στην ανταγωνιστικότητα
Στο έγγραφό της, η κυβέρνηση Τραμπ χαρακτηρίζει τη νομοθεσία ως «σοβαρή και αδικαιολόγητη ρυθμιστική υπερβολή» που «επιβάλλει σημαντικά οικονομικά βάρη στις αμερικανικές εταιρείες» και πλήττει την ανταγωνιστικότητά τους στην ευρωπαϊκή αγορά.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, σε αντίθεση με τις συνήθεις εμπορικές διαπραγματεύσεις, η Ουάσιγκτον δεν προσφέρει κανένα αντάλλαγμα για τα συγκεκριμένα ζητήματα.
Ανησυχίες για νομικούς κινδύνους και πρόστιμα-μαμούθ
Οι αμερικανικές εταιρείες φοβούνται ότι οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί θα τις εκθέσουν σε δικαστικούς κινδύνους, καθώς δίνουν το δικαίωμα σε ομάδες ακτιβιστών να κινούνται νομικά για ζητήματα παιδικής εργασίας ή περιβαλλοντικών παραβάσεων στις αλυσίδες τους.
Οι παραβάσεις αυτές μπορούν να επιφέρουν πρόστιμα έως 5% του παγκόσμιου κύκλου εργασιών τους – ένα ιδιαίτερα βαρύ οικονομικό τίμημα για τις πολυεθνικές.
Αντιδράσεις για τον φόρο άνθρακα και τον νόμο κατά της αποψίλωσης
Η Ουάσιγκτον έχει εκφράσει την αντίθεσή της και στον μηχανισμό φόρου άνθρακα της ΕΕ, που θα τεθεί σε ισχύ το 2026 και αφορά ρυπογόνες βιομηχανίες εκτός ΕΕ, όπως αυτές του χάλυβα και του αλουμινίου.
Επιπλέον, αντιδρά στον νόμο κατά της αποψίλωσης των δασών, που θα απαγορεύει την εισαγωγή προϊόντων όπως ξύλο και κακάο, αν δεν αποδεικνύεται ότι παράχθηκαν χωρίς καταστροφή δασών.
«Κόκκινη γραμμή» η περιβαλλοντική νομοθεσία, αλλά με ρωγμές
Η Πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει δηλώσει ότι οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί αποτελούν «κόκκινη γραμμή». Ωστόσο, σε αρκετές περιπτώσεις έχει υποκύψει στις πιέσεις κυβερνήσεων και επιχειρήσεων που ζητούν χαλάρωση.
Ήδη, νόμοι για την προστασία των δασών, την καταπολέμηση της παιδικής εργασίας και τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος βρίσκονται υπό αναθεώρηση ή αναβολή — αφήνοντας έτσι περιθώριο στις ΗΠΑ να πιέσουν ακόμη περισσότερο τις Βρυξέλλες για περαιτέρω υποχωρήσεις.