Η φετινή σεζόν ξεκίνησε νωρίτερα από το συνηθισμένο για τις ιώσεις, αιφνιδιάζοντας υγειονομικές αρχές και νοσοκομεία, καθώς η έντονη κυκλοφορία ενός συγκεκριμένου υποστελέχους του ιού έχει επιταχύνει τη μετάδοση.
Ο λόγος για το υποστέλεχος K του ιού A(H3N2), ο οποίος, σύμφωνα με τους ειδικούς, εξαπλώνεται με μεγαλύτερη ταχύτητα σε σχέση με προηγούμενες χρονιές. Όπως επισημαίνει η καθηγήτρια Επιδημιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να προκαλεί βαρύτερη νόσηση στον γενικό πληθυσμό. Ωστόσο, ο αυξημένος αριθμός κρουσμάτων αρκεί για να ασκήσει σοβαρή πίεση στα συστήματα υγείας.
Η «υπεργρίπη» κυριαρχεί στην Ευρώπη
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το στέλεχος A(H3N2) ευθύνεται πλέον για έως και το 90% των επιβεβαιωμένων περιστατικών γρίπης στην Ευρώπη. Ιδιαίτερα έντονη είναι η διασπορά του σε παιδιά ηλικίας 5 έως 14 ετών, ενώ σε πολλές χώρες παρατηρείται αύξηση των νοσηλειών σε άτομα άνω των 65 ετών.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου το NHS βρίσκεται υπό διαρκή πίεση, με χιλιάδες ασθενείς να νοσηλεύονται καθημερινά. Η ταυτόχρονη κυκλοφορία και άλλων αναπνευστικών ιών επιβαρύνει περαιτέρω την κατάσταση, προκαλώντας καθυστερήσεις στα επείγοντα και έλλειψη διαθέσιμων κλινών. Η εικόνα αυτή λειτουργεί ως προειδοποίηση για το τι ενδέχεται να ακολουθήσει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Τι αναμένεται στην Ελλάδα
Το υποστέλεχος K του A(H3N2) έχει ήδη εντοπιστεί και στη χώρα μας. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το κύμα της γρίπης θα κορυφωθεί τις επόμενες εβδομάδες, με τις γιορτές να αποτελούν κρίσιμο σημείο λόγω αυξημένων μετακινήσεων, κοινωνικών επαφών και συνάθροισης σε κλειστούς χώρους.
Παραδοσιακά, οι νοσηλείες ακολουθούν με χρονική καθυστέρηση την έξαρση των κρουσμάτων, γεγονός που εντείνει την ανησυχία για την περίοδο μετά τις γιορτές.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
Με βάση τις διεθνείς οδηγίες, αυξημένο κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών από τη γρίπη αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι άνω των 60 ετών, άτομα με χρόνια καρδιοαναπνευστικά νοσήματα, διαβήτη ή νεφρική ανεπάρκεια, οι ανοσοκατεσταλμένοι, οι έγκυες γυναίκες και τα παιδιά κάτω των 5 ετών. Για τις ομάδες αυτές, η γρίπη μπορεί να οδηγήσει σε πνευμονία, επιδείνωση υποκείμενων παθήσεων και ανάγκη νοσηλείας.
Τι συστήνουν οι ειδικοί
Ο ετήσιος αντιγριπικός εμβολιασμός παραμένει το πιο αποτελεσματικό όπλο πρόληψης, ακόμη και όταν γίνεται καθυστερημένα μέσα στη σεζόν. Στην Ελλάδα, ο εμβολιασμός παρέχεται δωρεάν, ενώ υπάρχουν ενισχυμένα εμβόλια για ηλικιωμένους και ρινικό εμβόλιο για παιδιά.
Παράλληλα, οι ειδικοί τονίζουν τη σημασία της καλής υγιεινής των χεριών, του συχνού αερισμού των εσωτερικών χώρων, της απομόνωσης σε περίπτωση συμπτωμάτων και της χρήσης μάσκας σε συνθήκες συνωστισμού. Για άτομα υψηλού κινδύνου, συνιστάται η έγκαιρη έναρξη αντι-ιικής αγωγής με την εμφάνιση συμπτωμάτων, ακόμη και χωρίς εργαστηριακή επιβεβαίωση.
«Η φετινή εικόνα μας θυμίζει ότι η γρίπη δεν είναι μια “αθώα” λοίμωξη», υπογραμμίζει η Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, επισημαίνοντας ότι η πρόληψη τις ημέρες αυξημένης κοινωνικής δραστηριότητας μπορεί να αποδειχθεί καθοριστική για την προστασία τόσο των ευπαθών ομάδων όσο και του συστήματος υγείας συνολικά.