Παρά τη σημαντική ανάκαμψη της τελευταίας δεκαετίας, το πραγματικό εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών παρέμενε το 2024 κατά 15% χαμηλότερο από το 2009 – την αρχή της οικονομικής κρίσης – και 5% χαμηλότερο από το 2004.
Αυτό καταγράφει νέο policy brief του ΚΕΦΙΜ, με τίτλο «Πού βρίσκεται το εισόδημα του ελληνικού νοικοκυριού σήμερα σε σχέση με την αρχή της κρίσης το 2009».
Η μελέτη εξετάζει την πορεία του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών την περίοδο 2004–2024 στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες της κρίσης (Ισπανία, Ιταλία, Ιρλανδία, Κύπρος, Πορτογαλία). Η Ελλάδα και οριακά η Ιταλία είναι οι μόνες χώρες που δεν έχουν επανέλθει στα προ κρίσης επίπεδα.
Βασικά συμπεράσματα της μελέτης:
• 2004–2024: Ελλάδα και Ιταλία είναι οι μοναδικές από τις έξι χώρες που δεν επέστρεψαν στα προ κρίσης επίπεδα. Στο ίδιο διάστημα, η ΕΕ-27 καταγράφει αύξηση 22%, ενώ η Ελλάδα μείωση 5%.
• Το 2024, το πραγματικό εισόδημα στην Ελλάδα παραμένει 15% χαμηλότερο από το 2009.
• Σε σχέση με το 2012, το εισόδημα έχει αυξηθεί 22,7%, υπερβαίνοντας τον μέσο όρο της ΕΕ-27.
• Σε σχέση με το 2015, η άνοδος φτάνει το 23,5%, από τις υψηλότερες μεταξύ των χωρών της κρίσης.
• Από το 2019, η Ελλάδα εμφανίζει τη μεγαλύτερη άνοδο +14,3% μεταξύ όλων των χωρών της κρίσης.
• Η ισχυρή ανάκαμψη μετά το 2015 οφείλεται εν μέρει στη μεγάλη συρρίκνωση του 2010–2013, όταν τα πραγματικά εισοδήματα μειώθηκαν κατά 34%.
Σύγκριση χωρών από το 2009 έως σήμερα:
• Ιρλανδία: +21%
• Πορτογαλία: +16%
• Κύπρος: +14%
• Ισπανία: +6,5%
• Ιταλία: –0,7%
• Ελλάδα: –15%
Ο ρόλος της παραγωγικότητας
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Εθνικού Συμβουλίου Παραγωγικότητας (ΕΣΥΠ) και του ΚΕΠΕ, η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τη διατηρήσιμη άνοδο των εισοδημάτων. Το δεύτερο μέρος της μελέτης του ΚΕΦΙΜ θα επικεντρωθεί στην εξέλιξη της παραγωγικότητας σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα.
Ο Πρόεδρος του ΚΕΦΙΜ σχολίασε:
«Παρά τη σημαντική ανάκαμψη των τελευταίων ετών, η Ελλάδα παραμένει ουσιαστικά η μοναδική χώρα της κρίσης που δεν έχει ανακτήσει τη μεγάλη απώλεια εισοδήματος της δεκαετίας 2010–2013. Η σύγκλιση θα απαιτήσει διατηρήσιμη αύξηση παραγωγικότητας, δυναμική ανάπτυξη και σταθερές μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν τη δημιουργία πλούτου για όλους τους πολίτες – και σε αυτά η κυβερνητική πολιτική πρέπει να παραμείνει σταθερά προσηλωμένη».