Δύο νέα «όπλα» προσφέρει σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, προκειμένου να διαχειριστούν έγκαιρα τις δυσκολίες και να προλάβουν φαινόμενα υπερχρέωσης.
Με τις διατάξεις που ενσωματώθηκαν στο νομοσχέδιο για τα Ιδρύματα και τις Σχολάζουσες Κληρονομιές (άρθρα 177-179), το οποίο ψηφίστηκε την προηγούμενη εβδομάδα και τίθεται σε ισχύ από τη Δευτέρα με τη δημοσίευσή του στο ΦΕΚ, θεσπίζονται δύο κομβικές παρεμβάσεις:
η απαλλαγή από ποινικές διώξεις για όσους καταφεύγουν στην πτώχευση και η επιδότηση επαγγελματιών μέσω voucher για εξειδικευμένη υποστήριξη.
1. Τέλος η «ομηρία» από χρέη
Η σημαντικότερη καινοτομία του νέου νόμου αφορά την πλήρη απαλλαγή από ποινικές διώξεις για όσους προσφεύγουν στη διαδικασία της πτώχευσης.
Με τη νέα διάταξη που προστίθεται ως άρθρο 198Α στον ν. 4738/2020, αλλάζει ριζικά το πλαίσιο για επιχειρηματίες και πολίτες που βρέθηκαν σε αδιέξοδο λόγω χρεών. Η ρύθμιση αυτή προσφέρει μια πραγματική «δεύτερη ευκαιρία», απαλλάσσοντάς τους από ποινικές καταδίκες και το κοινωνικό και επαγγελματικό στίγμα του παρελθόντος.
Σύμφωνα με το άρθρο 178, από τη στιγμή που δημοσιεύεται η δικαστική απόφαση πτώχευσης ή καταχωρείται ο οφειλέτης στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας, παύει αυτομάτως κάθε ποινική δίωξη για χρέη προς την εφορία και τον ΕΦΚΑ.
Η ρύθμιση καλύπτει:
-
τη μη καταβολή οφειλών προς το Δημόσιο
-
την καθυστέρηση εισφορών προς τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης
Εφόσον ολοκληρωθεί επιτυχώς η διαδικασία πτώχευσης και επέλθει νόμιμη απαλλαγή από τα χρέη (συνήθως εντός 1 έως 3 ετών), το αξιόποινο εξαλείφεται οριστικά και το αδίκημα διαγράφεται από το ποινικό μητρώο.
Όπως δήλωσε ο υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης,
«Το κράτος επιλέγει να μην ποινικοποιεί την οικονομική δυσκολία, δίνοντας πραγματική δεύτερη ευκαιρία σε όσους θέλουν να ξεκινήσουν ξανά».
2. Πρόληψη πριν την κατάρρευση με πρόγραμμα voucher
Το δεύτερο σκέλος των μέτρων, που προβλέπεται στο άρθρο 177, εισάγει για πρώτη φορά μηχανισμούς πρόληψης της οικονομικής κατάρρευσης, πριν οι επιχειρήσεις φτάσουν στο σημείο χωρίς επιστροφή.
Μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και της Κοινωνίας της Πληροφορίας, το κράτος θα χορηγεί δωρεάν voucher σε επαγγελματίες που βρίσκονται σε κίνδυνο αφερεγγυότητας, καλύπτοντας το κόστος εξειδικευμένης καθοδήγησης από πιστοποιημένους συμβούλους.
Η λειτουργία του προγράμματος βασίζεται στον Μηχανισμό Έγκαιρης Προειδοποίησης, ο οποίος θα παρακολουθεί κρίσιμους οικονομικούς δείκτες και θα εντοπίζει έγκαιρα σημάδια κινδύνου. Όταν το σύστημα «χτυπά κόκκινο», ο επαγγελματίας θα μπορεί να υποβάλει αίτηση μέσω ειδικής πλατφόρμας της Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.
Ολιστική στήριξη – και ψυχολογική υποστήριξη
Το καινοτόμο στοιχείο του προγράμματος είναι ότι δεν περιορίζεται μόνο σε οικονομικές και νομικές συμβουλές. Για πρώτη φορά, το κράτος αναγνωρίζει επίσημα το ψυχολογικό βάρος της υπερχρέωσης, καλύπτοντας:
-
υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης
-
mentoring και ενδυνάμωση
-
καθοδήγηση για χάραξη νέας επαγγελματικής πορείας
Στόχος είναι η συνολική επανεκκίνηση του επαγγελματία, τόσο σε οικονομικό όσο και σε ανθρώπινο επίπεδο, ώστε να μπορέσει να υλοποιήσει ένα βιώσιμο σχέδιο διάσωσης και ανάπτυξης.
Διατάξεις για ευάλωτους οφειλέτες
Ο νόμος περιλαμβάνει και τεχνικές ρυθμίσεις για ευάλωτους οφειλέτες που λαμβάνουν κρατική συνεισφορά για την κατοικία τους.
Σύμφωνα με το άρθρο 179, εάν ένας ευάλωτος οφειλέτης ενταχθεί στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών και υπογράψει νέα σύμβαση που διασώζει την κύρια κατοικία του, η προηγούμενη κρατική επιδότηση διακόπτεται αυτόματα.
Η διάταξη αποτρέπει τη διπλή επιδότηση και προστατεύει τον οφειλέτη από μελλοντικές απαιτήσεις επιστροφής ποσών, διασφαλίζοντας τη διαφάνεια και τη δικαιοσύνη στη χορήγηση των ενισχύσεων.