Διθυραμβικά είναι τα σχόλια για την οικονομία της Ελλάδας σε νέο άρθρο των New York Times.
«Είναι μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες της Ευρώπης και ενώ επενδυτές και τουρίστες συρρέουν στη χώρα, οι μνήμες των μέτρων λιτότητας είναι ακόμα νωπές για τους Έλληνες» γράφουν σε εκτενές τους δημοσίευμα για την ελληνική οικονομία.
Όπως σημειώνεται, φορτωμένη με χρέος που δεν μπορούσε να αποπληρώσει, η Ελλάδα σχεδόν διέλυσε την ευρωζώνη πριν από μια δεκαετία. Σήμερα, είναι μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες της Ευρώπης.
Σε μια σημαντική αναγνώριση της ανάκαμψης της χώρας, οι οίκοι αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας αναβαθμίζουν την εκτίμησή τους για το ελληνικό χρέος και ανοίγουν την πόρτα για μεγάλους ξένους επενδυτές» τονίζει.
Η οικονομία αναπτύσσεται διπλάσια από τον μέσο όρο της ευρωζώνης και η ανεργία, ενώ εξακολουθεί να είναι υψηλή στο 11%, είναι η χαμηλότερη σε πάνω από μια δεκαετία. Οι τουρίστες επέστρεψαν σωρηδόν, «πυροδοτώντας τον κατασκευαστικό παροξυσμό και νέες θέσεις εργασίας». Πολυεθνικές εταιρείες, όπως η Microsoft και η Pfizer, επενδύουν. Και οι τράπεζες που σχεδόν κατέρρευσαν καθάρισαν και δανείζουν ξανά, προς όφελος της ευρύτερης οικονομίας.
Οι κίνδυνοι
Ωστόσο, η Ελλάδα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει κινδύνου: το βουνό του χρέους της έχει συρρικνωθεί, αλλά στο 166% της οικονομίας, είναι από τα υψηλότερα στον κόσμο. Οι τράπεζες της χώρας εξακολουθούν να διατηρούν ένα σωρό μη εξυπηρετούμενων δανείων που είναι μεγαλύτερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Και η δυστυχία της λιτότητας είναι ακόμα νωπή για μερικούς ανθρώπους, και επιδεινώθηκε από τον πεισματικά υψηλό πληθωρισμό, μετά τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ο πρωθυπουργός της χώρας, Κυριάκος Μητσοτάκης, ένας φιλικός προς τις επιχειρήσεις συντηρητικός πολιτικός, επανεξελέγη με συντριπτική πλειοψηφία τον Ιούνιο, αφού πιστώθηκε ότι ώθησε την ανάκαμψη με τη μείωση των φόρων και του χρέους. Η κυβέρνηση έκοψε τη γραφειοκρατία για τις επιχειρήσεις και αύξησε τον κατώτατο μισθό. Η χώρα επίσης αποπληρώνει νωρίτερα τα δάνεια του διεθνούς προγράμματος διάσωσης.
Ο κ. Μητσοτάκης χαιρέτισε την επιστροφή της Ελλάδας στην επενδυτική βαθμίδα: «Δεν θα μας επιτρέψω ποτέ να ξαναζήσουμε το τραύμα μιας εθνικής χρεοκοπίας», είπε μια μέρα μετά την τελευταία αναβάθμιση.
Το επίκεντρο της κρίσης
Το δημοσίευμα θυμίζει ότι η Ελλάδα βρέθηκε στο επίκεντρο της κρίσης χρέους της Ευρώπης μετά την κατάρρευση της Wall Street το 2008. Η Ιρλανδία , η Πορτογαλία και η Κύπρος αναγκάστηκαν επίσης να λάβουν διεθνή προγράμματα διάσωσης. Αλλά η Ελλάδα ήταν στην χειρότερη θέση, με τρία πακέτα διάσωσης από το 2010 έως το 2015, συνολικού ύψους 320 δισεκατομμυρίων ευρώ, ή 343 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με πικρούς όρους λιτότητας. Τα εισοδήματα των νοικοκυριών και οι συντάξεις μειώθηκαν. Η οικονομία συρρικνώθηκε κατά ένα τέταρτο και εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις κατέρρευσαν καθώς οι τράπεζες έκλεισαν. Μέχρι το 2013, σχεδόν το ένα τρίτο των Ελλήνων ήταν άνεργοι.
«Θα θέλαμε η λιτότητα να ήταν πιο ήπια, αλλά τα μέτρα ήταν η ελληνική συνεισφορά στη διάσωση του εαυτού της», δήλωσε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος και μέλος του συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Γιάννης Στουρνάρας: «Η Ελλάδα έπρεπε να κάνει αυτά τα σκληρά βήματα για να επιβιώσει».
Γράφει επίσης ότι η Ελλάδα βγήκε από τους αυστηρούς δημοσιονομικούς ελέγχους των προγραμμάτων διάσωσης το 2018 και οι ενέργειες της κυβέρνησης έκτοτε έχουν κερδίσει την εμπιστοσύνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 2021, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής των Βρυξελλών ενέκριναν άλλα 30 δισεκατομμύρια ευρώ για επενδύσεις για το κλίμα στην Ελλάδα, μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας για την ενίσχυση των οικονομιών της ΕΕ μετά τα lockdown της Covid-19.
Αναβαθμίσεις
Οι New York Times σημειώνουν ότι αυτόν τον μήνα, η DBRS Morningstar, ένας παγκόσμιος οργανισμός αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας αναγνωρισμένος από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αναβάθμισε το αξιόχρεο της Ελλάδας σε επενδυτική βαθμίδα, μια κίνηση που ανοίγει την πόρτα σε μεγάλους επενδυτές να αγοράσουν ομόλογα που εκδίδονται από την κυβέρνηση. Και αυτό θα μειώσει το κόστος δανεισμού για τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις και την κυβέρνηση αφού η ΕΚΤ έχει αυξήσει τα επιτόκια για την καταπολέμηση του πληθωρισμού.
Ο Moody’s, ένας από τους μεγαλύτερους οίκους αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, αναβάθμισε επίσης το ελληνικό αξιόχρεο στις 15 Σεπτεμβρίου κατά δύο βαθμίδες, λίγο λιγότερο από την επενδυτική βαθμίδα, επικαλούμενη « βαθιά διαρθρωτική αλλαγή» στην οικονομία, τα οικονομικά και το τραπεζικό σύστημα της χώρας.
Ισχυρό ενδιαφέρον από επενδυτές
Οι επενδυτές συρρέουν. Η Microsoft κατασκευάζει ένα κέντρο δεδομένων αξίας 1 δισ. ευρώ ανατολικά της Αθήνας. Πιο βόρεια, η Pfizer δημιουργεί έναν ερευνητικό κόμβο 650 εκατομμυρίων ευρώ. Αμερικανικές, κινεζικές και ευρωπαϊκές εταιρείες υπογράφουν συμφωνίες για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Και οι επενδύσεις της Cisco, της JPMorgan, της Meta και άλλων πολυεθνικών αναμένεται να έχουν οικονομικό αντίκτυπο δισεκατομμυρίων ευρώ τα επόμενα χρόνια.
Πάνω από 10 εκατομμύρια τουρίστες έφτασαν στην Ελλάδα αυτό το καλοκαίρι παρά το πλήθος των πυρκαγιών, φέρνοντας εκτιμώμενα έσοδα άνω των 21 δισεκατομμυρίων ευρώ. «Οι κατασκευές ενισχύονται στην ηπειρωτική χώρα και στα δημοφιλή ελληνικά νησιά , λόγω της αυξανόμενης ζήτησης για ξενοδοχεία, ενοικιάσεις Airbnb και ένα πρόγραμμα που επιτρέπει στους αλλοδαπούς να λάβουν βίζα για να ζήσουν στα κράτη της ΕΕ εάν αγοράσουν ακίνητα τουλάχιστον 500.000 ευρώ στην Ελλάδα» γράφουν.